Giá trần đang kìm hãm sự tăng trưởng
Phát biểu tại buổi tọa đàm “Khơi thông cơ chế thị trường, tiếp sức hàng không Việt" do Hiệp hội Doanh nghiệp Hàng không Việt Nam tổ chức chiều nay 24/2, ông Trịnh Ngọc Thành, Phó tổng giám đốc Vietnam Airlines thông tin: Hiện khung giá vé máy bay được quy định bởi Luật Hàng không dân dụng, có giá trần và giá sàn.
“Theo Thông tư số 36/2015/TT-BGTVT của Bộ GTVT, khung giá vé máy bay nội địa hạng phổ thông được ban hành từ năm 2015. Từ đó đến nay, các yếu tố đầu vào cấu thành giá vé đã thay đổi rất nhiều nhưng khung giá vẫn không thay đổi” - ông Thành cho hay.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Mạnh Quân, Tổng giám đốc Bamboo Airways kiến nghị Bộ GTVT sớm xem xét điều chỉnh giá trên cơ sở đúng quy định pháp luật theo thực tế yếu tố đầu vào.
“Tôi cho rằng nên bỏ quy định giá trần với những đường bay đã có từ 3 hãng khai thác trở lên. Nhà nước chỉ quản lý những đường bay đang độc quyền khai thác", ông Quân nói và cho rằng việc bỏ giá trần hay nâng giá trần không những không ảnh hưởng đến người tiêu dùng mà còn giúp đa dạng chính sách giá, giúp các hãng hàng không có điều kiện cung ứng sản phẩm chất lượng tốt nhất đến khách hàng,” ông Quân nhấn mạnh.
TS Lương Hoài Nam - thành viên Hội đồng tư vấn du lịch Việt Nam, cho rằng việc duy trì giá trần giá vé máy bay ở Việt Nam hiện nay là "sự vô lý khủng khiếp". Do đó, ông đề nghị cần chấm dứt giá trần vé máy bay càng sớm càng tốt.
Ông Nam nêu ra 3 lý do: Thứ nhất là việc quy định giá trần vé máy bay là không giống ai, bởi trên thế giới hiện nay không có nước nào quản lý vé máy bay bằng giá trần.
Ngay ở nhiều nước trong khu vực như Thái Lan, Indonesia cũng không quản lý giá trần vé máy mà cạnh trạnh tự do hoàn toàn, thị trường quyết định.
Thứ hai, theo ông Nam, việc quy định giá trần sẽ tước đi cơ hội tăng doanh thu, tăng lợi nhuận của các hãng hàng không trong các giai đoạn cao điểm như giai đoạn hè (tháng 6, 7) và giai đoạn Tết.
"Nếu bỏ giá trần đi thì các hãng hàng không có cơ hội cải thiện thu nhập, doanh thu, lợi nhuận một cách hợp lý trong giai đoạn đó. Giá vé tăng ở một chiều nội địa là bình thường còn việc để giá vé trần hơn 3 triệu đồng làm cho các hãng hàng không mất đi cơ hội cải thiện kết quả tài chính. Do đó, nên sớm bỏ giá trần", ông Nam nêu.
Thứ ba, ông Nam nêu rõ, vô hình chung giá trần kìm hãm sự tăng trưởng của thị trường nội địa. Bởi sự tăng trưởng của thị trường nội địa hoàn toàn không phụ thuộc vào có nhiều hay ít giá vé đắt.
Thị trường nội địa, quốc tế luôn luôn có những nhóm đối tượng không nhạy cảm về giá, giá nào cũng chấp nhận, cũng đi.
"Tăng trưởng của thị trường nội địa phụ thuộc vào việc có nhiều hay ít giá vé rẻ. Càng nhiều giá vé rẻ thị trường tăng trưởng càng tốt.
Việc khống chế giá trần thực ra làm giá vé rẻ ít đi và khiến tăng trưởng thị trường nội địa chậm lại", ông Nam nói thêm và đề xuất cần sớm bỏ giá trần vé máy bay nội địa.
Đồng quan điểm này, TS Cấn Văn Lực cho rằng việc tranh cãi bỏ hay giữ áp giá trần vé đã “nóng” từ năm 2005 đến nay vẫn chưa ngã ngũ.
“Hiện nay chúng ta đã hội nhập, không thể một mình mình một quy định. Việc bỏ giá trần sẽ làm tăng khả năng thu hút đầu tư cho ngành hàng không, giá cả và các yếu tố cấu thành giá hàng không thay đổi rất nhanh, cứ áp giá trần là không theo kịp”, ông Lực nêu thêm.
Ông cũng cho rằng bỏ giá trần thì cơ quan quản lý và bản thân doanh nghiệp hàng không phải công khai, minh bạch hơn để người dân yên tâm không bị các hãng "bắt tay nhau ép giá" khách hàng.
Không ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng
Tổng giám đốc Bamboo Airlines Nguyễn Mạnh Quân kiến nghị Bộ Giao thông vận tải khẩn trương điều chỉnh giá vé máy bay theo đúng quy định pháp luật và trên cơ sở yếu tố đầu vào.
Ông nói vai trò lịch sử của giá trần vé máy bay gần như không còn nữa và dù bỏ giá trần nhưng vẫn cần duy trì quản lý nhà nước trên những đường bay có một hãng vận chuyển còn các đường bay có từ hai hãng trở lên sẽ trả về cơ chế thị trường.
"Bỏ giá trần hoặc nâng giá trần sẽ không ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng, mà chúng ta có cơ hội đa dạng các mức vé, làm cho thị trường hàng không lành mạnh hơn. Việc này làm cho thị trường hàng không phát triển lành mạnh chứ không phải triệt tiêu đi", ông Quân nêu rõ.
Đề xuất giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp hàng không, ông Lực cho rằng, hiện nay, Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội chấp thuận tiếp tục giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn từ ngày 1/1/2023. Bộ Công Thương đang đề xuất điều chỉnh về thời gian điều hành giá xăng dầu (giảm 10 ngày xuống 7 ngày và quy định vào ngày thứ năm hàng tuần, không kể ngày nghỉ lễ) đảm bảo giá xăng dầu bám sát hơn với diễn biến giá xăng dầu trên thị trường thế giới. Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đang đề xuất giãn hoãn một số loại thuế, tiền thuê đất… trong năm 2023, với tổng số tiền thuế đề nghị gia hạn khoảng 110.000 tỷ đồng (tương ứng chi phí cơ hội khoảng 3.200 tỷ đồng).
Tuy nhiên, để hỗ trợ doanh nghiệp hàng không Việt, ông Lực khuyến nghị: Việc duy trì chính sách giảm tiền thuê đất, mặt nước; giãn hoãn tiền thuế; giảm một số loại phí dịch vụ tại các cảng hàng không như năm 2022 là cần thiết. Chính phủ, Bộ Giao thông Vận tải có thể cho phép mức độ giảm phù hợp, đảm bảo hài hòa, chia sẻ khó khăn để vượt qua thách thức, nuôi dưỡng nguồn thu.
“Do thị trường hàng không Việt ngày càng trở nên cạnh tranh hơn, hội nhập quốc tế sâu rộng hơn, nên việc dùng các biện pháp hành chính như áp giá trần, giá sàn hay đưa quy định về giá, phí vào Luật giá sửa đổi cần phải hết sức cân nhắc, hạn chế can thiệp sâu bằng các biện pháp hành chính đối với lĩnh vực này. Và đáp lại, các doanh nghiệp hàng không cần trở nên minh bạch, chuyên nghiệp hơn nữa”, ông Lực khuyến nghị.
