Chiều 6/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về tổng kết, đánh giá tổng thể tình hình thực hiện Nghị quyết số 66/2013/QH13 và kế hoạch triển khai dự án đường Hồ Chí Minh giai đoạn tiếp theo.
Theo các ĐBQH, bên cạnh những kết quả đạt được, tuyến đường Hồ Chí Minh đã chậm tiến độ nhiều năm, trải qua 3 nhiệm kỳ vẫn chưa thông tuyến… Theo đó, các đại biểu đề nghị Chính phủ đánh giá kỹ thiệt hại trong việc chậm hoàn thành tuyến, đánh giá kỹ nguyên nhân, rút kinh nghiệm, đồng thời có giải pháp bố trí nguồn lực để phấn đấu thông toàn tuyến đường trong năm 2025…
Giải trình làm rõ một số vấn đề đại biểu quan tâm, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể cho biết, đường Hồ Chí Minh là con đường huyền thoại nên được quan tâm đầu tư xây dựng, thể hiện bằng hai Nghị quyết của Quốc hội. Chính phủ cũng đã tập trung bố trí vốn triển khai thực hiện. Các bộ, ngành, trong đó có Bộ GTVT quyết liệt triển khai.
Lý giải về nguyên nhân chậm tiến độ, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết, giai đoạn từ năm 2000 – 2010, tiến độ triển khai dự án rất tốt. Tiếp đó, giai đoạn 2011 - 2015 được bố trí nguồn lực rất lớn, nhưng thời điểm đó xảy ra khủng hoảng kinh tế, Chính phủ ban hành nghị quyết để dừng, giãn nhiều dự án nhằm kiểm soát lạm phát.
Giai đoạn 2011 - 2015 hầu như các dự án lớn, trong đó có dự án đường Hồ Chí Minh phải dừng, giãn để kiềm chế lạm phát và trong 5 năm này hầu như không thực hiện được.
Giai đoạn 2016 đến 2020, chúng ta chủ trương khởi động lại những dự án dang dở, dừng giãn và tập trung dự án cao tốc Bắc Nam phía Đông giai đoạn 1 và nhiều dự án trọng điểm. Tuy nhiên, nguồn lực dành cho dự án đường Hồ Chí Minh và các dự án dang dở giai đoạn này cũng rất ít nên không đủ nguồn lực thực hiện.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, một nguyên nhân nữa là dự án đường Hồ Chí Minh có địa hình, địa chất phức tạp nên gặp nhiều khó khăn trong quá trình triển khai. Bên cạnh đó, một số địa phương chậm trong giải phóng mặt bằng cũng dẫn đến chậm tiến độ dự án.
Về nguyên nhân chủ quan, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cũng thẳng thắn nhìn nhận trách nhiệm của Bộ và một số bộ ngành liên quan trong công tác tham mưu cho Chính phủ tham mưu Quốc hội để rà soát, bố trí nguồn vốn.
“Với việc bố trí đủ nguồn lực và sự quyết liệt của Chính phủ và địa phương, giai đoạn sắp tới, dự án đường Hồ Chí Minh nói riêng và các dự án khác sẽ thực hiện đúng tiến độ”, Bộ trưởng Bộ GTVT khẳng định.
Bộ trưởng cũng cho biết hiện nay đã bố trí vốn cho hai đoạn Chợ Chu - ngã ba Trung Sơn, Rạch Sỏi – Bến Nhất – Gò Quao – Vĩnh Thuận đi qua các địa phương (hiện nay đã bố trí 4.450 tỷ đồng). Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị các địa phương phải quyết liệt hơn nữa trong việc triển khai dự án, trong đó giúp Bộ trong công tác giải phóng mặt bằng.
"Thời gian ngắn mà mặt bằng không xong thì không làm được, nhất là đoạn Rạch Sỏi – Bến Nhất – Gò Quao – Vĩnh Thuận đi qua vùng đất yếu, nếu không đủ thời gian gia tải sẽ rất khó khăn. Còn riêng đoạn Cổ Tiết – Chợ Bến, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ lập hồ sơ ngay trong năm 2022, tranh thủ các nguồn lực, trong đó có những nguồn có thể có trong năm 2022 và giai đoạn sắp tới để đầu tư", Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể nói.