“Cú sốc” từ giá nhiên liệu
Chính sách mở cửa du lịch áp dụng từ ngày 15/3 là tín hiệu vui cho ngành hàng không, hứa hẹn tạo điều kiện vực dậy cho các doanh nghiệp lĩnh vực này sau thời gian dài lao đao do dịch COVID-19.
Tuy nhiên, nhiều hãng bay vừa lên kế hoạch mở cửa trở lại sau đại dịch thì lại gặp "cú sốc" giá xăng dầu tăng cao kỉ lục.
Theo nhận định của đại diện nhiều hãng bay, nếu giá nhiên liệu tiếp tục neo cao như hiện nay hoặc thậm chí diễn biến xấu theo xu hướng tăng lên thì doanh thu các hãng hàng không sẽ không bù đắp được chi phí nhiên liệu bay.
Hãng Hàng không quốc gia Vietnam Airlines cho biết, do giá dầu không ngừng tăng, giá nhiên liệu máy bay Jet A1 tăng từ mức trung bình khoảng 73 USD/thùng năm 2021 lên mức hơn 100 USD/thùng. Việc giá nhiên liệu bay Jet A1 trung bình đầu tháng 3/2022 đạt trên 130 USD/thùng đang khiến chi phí nhiên liệu của Vietnam Airlines tăng mạnh.
Theo tính toán, nếu giá nhiên liệu bay duy trì ở mức 130 USD/thùng cho cả năm 2022, chi phí ước tính sẽ tăng thêm 5.700 tỷ đồng và nếu lên khoảng 160 USD/thùng, chi phí sẽ tăng thêm đến 9.120 tỷ, làm trầm trọng hơn mức lỗ dự kiến của hãng này trong năm 2022.
Hãng hàng không Vietravel cũng trong tình trạng tương tự. Giám đốc Tiếp thị truyền thông Vietravel Airlines Nguyễn Vũ Hoàng cho biết, hãng đang xây dựng kế hoạch khai thác trở lại sau khi thị trường hồi phục với giá nhiên liệu bay Jet-A1 dao động từ 83 đến 90 USD/thùng. Tuy nhiên, đến thời điểm giữa tháng 3, giá nhiên liệu bay Jet-A1 đã tăng lên gần 170 USD/thùng, gần gấp hai lần mức giá nhiên liệu xây dựng theo kế hoạch.
Với mức giá này, theo ông Hoàng, chi phí nhiên liệu của hãng đã đội lên khoảng 10 tỷ đồng/tháng, tăng khoảng 25% so trung bình các tháng trước.
Cũng đưa ra ý kiến, Tổng giám đốc Vietnam Airlines Lê Hồng Hà nhìn nhận, hoạt động của các hãng hàng không chắc chắn bị tác động tiêu cực tới kết quả sản xuất kinh doanh, sản lượng hành khách đi máy bay sẽ sụt giảm nghiêm trọng. Ảnh hưởng kép của giá nhiên liêu tăng cao đột biến và dịch bệnh vẫn tiếp diễn sẽ đánh thẳng vào túi tiền của người dân, đẩy các hãng hàng không vào tình trạng đặc biệt khó khăn.
Đề xuất hàng loạt giải pháp
Trước thực trạng nêu trên, mới đây, Vietnam Airlines đã có văn bản gửi các Bộ Tài chính, Giao thông Vận tải kiến nghị, xem xét, điều chỉnh giá trần vé máy bay nội địa, áp dụng từ ngày 1/4 và chỉ đạo các cơ quan liên quan nghiên cứu, đề xuất phương án cho phép các hãng hàng không được thu phụ thu nhiên liệu cho các chặng bay nội địa theo thông lệ của hàng không quốc tế trước đây khi giá nhiên liệu biến động.
Vietnam Airlines cũng kiến nghị Bộ Tài chính xem xét báo cáo Thủ tướng phê duyệt phương án áp dụng chính sách miễn 100% thuế môi trường đối với nhiên liệu máy bay trong năm 2022 (hiện đang áp dụng mức giảm 50%) để giảm bớt gánh nặng tài chính cho các hãng hàng không. Hãng bay này dự tính sẽ giảm được 600 tỷ đồng chi phí nhiên liệu trong năm 2022.
Tương tự, Hãng Hàng không Vietravel Airlines cũng có văn bản gửi Thủ tướng và các cơ quan liên quan đề xuất một số giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp hàng không.
Theo Vietravel Airlines, ngành hàng không hiện đang gặp nhiều khó khăn khi chi phí nhiên liệu tăng, lạm phát và người tiêu dùng có xu hướng thắt chặt chi tiêu do kinh tế phục hồi chậm sau đại dịch. Vietravel Airlines đề xuất đẩy nhanh gói hỗ trợ tín dụng cho doanh nghiệp hàng không. Đồng thời, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2022, giảm thuế VAT xuống mức 5% để kích thích thị trường.
Vietravel Airlines cũng đề nghị Bộ Tài chính, Bộ Giao thông Vận tải và các cơ quan chức năng xem xét điều chỉnh giảm mức thuế nhập khẩu đối với nhiên liệu hàng không xuống 0% (so với mức 7% hiện nay) và điều chỉnh giảm thuế môi trường về 1.000 đồng/lít. Thời gian áp dụng kiến nghị từ nay cho đến hết năm 2022.
Ngoài ra, hãng cũng mong muốn được hỗ trợ giảm 50% giá dịch vụ ngành hàng không; bổ sung điều khoản cho phép hãng hàng không được chủ động áp dụng phụ thu nhiên liệu đối với các đường bay nội địa nếu giá Jet A1 tăng cao từ 100 USD/thùng trở lên.
"Chúng tôi kỳ vọng Thủ tướng sẽ xem xét và phê duyệt những kiến nghị để có thể giảm bớt gánh nặng tài chính cho ngành Hàng không trong bối cảnh hiện tại để ngành có thể dần hồi phục trong năm 2022. Vietravel Airlines cam kết sẽ ủng hộ mạnh mẽ và đồng hành với Chính phủ", Vietravel Airlines kiến nghị.
Theo Cục trưởng Cục Hàng không Đinh Việt Thắng, cơ quan này đang nghiên cứu kiến nghị của các hãng hàng không về tăng trần giá vé máy bay, thêm phụ thu nhiên liệu do giá xăng dầu tăng cao.
Tuy vậy, hiện tại, chưa nên tăng trần giá với vé máy bay nội địa, do giá này đang được áp dụng ổn định và có khả năng tác động tới giá tiêu dùng, lạm phát. Thay vào đó có thể cho phép các hãng áp dụng phụ thu nhiên liệu vào giá vé ở những thời điểm giá nhiên liệu bay tăng cao, để các hãng linh hoạt áp dụng.
"Muốn thêm phụ thu phí nhiên liệu vào giá vé máy bay phải xin ý kiến Bộ Tài chính, chúng tôi đang nghiên cứu, đánh giá”, ông Thắng nói.