Liên quan đến đề xuất xây siêu cảng biển 35.000 tỷ đồng của CTCP Xuân Thiện Nam Định, mới đây Cục Hàng hải VN đã có văn bản báo cáo Bộ GTVT đề xuất trên, cũng như đề nghị bổ sung bến cảng này vào Quy hoạch chi tiết Nhóm cảng biển số .
Theo quyền Cục trưởng Cục Hàng hải VN Nguyễn Đình Việt, trong Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, cảng biển Nam Định là cảng biển loại III được quy hoạch khu bến Hải Thịnh - Cửa Đáy có phạm vi là vùng đất và vùng nước khu vực Ninh Cơ, từ Cửa Lạch Giang đến Cửa Đáy.
“Như vậy, khu bến cảng chuyên dùng Xuân Thiện có địa điểm xây dựng thuộc phạm vi quy hoạch Khu bến Hải Thịnh - Cửa Đáy thuộc cảng biển Nam Định tại Quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được phê duyệt”, ông Việt khẳng định.
Ngoài ra, Quyết định số 1579 ngày 22/9/2021 của Thủ tướng Chính phủ nêu rõ, khu bến Hải Thịnh - Cửa Đáy có chức năng “phục vụ phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Nam Định, có các bến cảng và công trình phục vụ các cơ sở đóng mới, sửa chữa, phá dỡ tàu. Nghiên cứu xây dựng bến cảng phục vụ khu kinh tế Ninh Cơ, các cơ sở công nghiệp, dịch vụ khi có yêu cầu”.
Hiện nay, trên địa bàn huyện Nghĩa Hưng (tỉnh Nam Định), Dự án Nhà máy Thép Xanh số 1 Nam Định của CTCP Xuân Thiện Nam Định đã được UBND tỉnh Nam Định chấp thuận chủ trương đầu tư với công suất 7,5 triệu tấn thành phẩm/năm; Dự án Nhà máy thép Xanh Xuân Thiện Nghĩa Hưng của CTCP Xuân Thiện Nghĩa Hưng cũng được chấp thuận chủ trương đầu tư với công suất 2 triệu tấn thành phẩm/năm.
Theo tài liệu do CTCP Xuân Thiện Nam Định cung cấp, các cơ sở công nghiệp khác thuộc Tập đoàn Xuân Thiện có nhu cầu thông qua hàng hóa tại bến cảng chuyên dùng Xuân Thiện Nam Định gồm: Dự án Nhà máy xi măng Xuân Thiện Hòa Bình của Công ty TNHH Xuân Thiện Hòa Bình được UBND tỉnh Hòa Bình chấp thuận chủ trương đầu tư tại huyện Lạc Thủy, công suất 10 triệu tấn xi măng/năm; Dự án đầu tư xây dựng dây chuyền 3 Nhà máy xi măng Xuân Thành được UBND tình Hà Nam chấp thuận chủ trương đầu tư tại huyện Thanh Liêm, công suất 4,5 triệu tấn xi măng/năm; UBND tỉnh Hà Nam cũng chứng nhận đầu tư dự án Nhà máy xi măng Xuân Thành Giai đoạn II tại huyện Thanh Liêm, công suất 2,3 triệu tấn clinker/năm.
“Đề xuất của UBND tỉnh Nam Định về chức năng bến cảng chuyên dùng Xuân Thiện Nam Định để phục vụ các Dự án nhà máy thép, nhà máy xi măng nêu trên của Tập đoàn Xuân Thiện cơ bản phù hợp với chức năng được quy hoạch cho khu bến Hải Thịnh - Cửa Đáy”, ông Việt thông tin.
Đối với đề xuất kết hợp chức năng khai thác, vận chuyển hàng hóa phục vụ các cơ sở công nghiệp khác và Khu kinh tế Ninh Cơ tại bến cảng chuyên dùng Xuân Thiện Nam Định, ông Việt cho rằng đề xuất này có thể được xem xét trong giai đoạn các bến cảng khác tại khu bến Hải Thịnh - Cửa Đáy chưa thể đáp ứng nhu cầu tại khu vực.
Tuy nhiên, CTCP Xuân Thiện Nam Định có trách nhiệm báo cáo cơ quan đăng ký đầu tư tại địa phương để được hướng dẫn các thủ tục liên quan đến chủ trương đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư bến cảng kinh doanh dịch vụ xếp dỡ hàng hóa theo quy định.
Đồng thời, công ty phải thực hiện các nghĩa vụ về thuế với hoạt động kinh doanh dịch vụ xếp dỡ hàng hóa tại cảng biển, cũng như tự chịu trách nhiệm về hiệu quả đầu tư khi các bến cảng khác tại khu vực được đầu tư xây dựng đủ để đáp ứng nhu cầu tại khu vực.
Theo đề xuất của UBND tỉnh Nam Định, bến cảng đáp ứng lượng hàng thông qua từ 42,6 đến 48,1 triệu tấn với kết cấu cầu cảng thiết kế cho tàu trọng tải đến 300.000 DWT, luồng cho tàu 100.000 - 200.000 tấn hoặc lớn hơn giảm tải tận dụng mực nước để hành hải.
Tuy nhiên, lãnh đạo Cục Hàng hải VN nhấn mạnh, việc đầu tư bến cảng phải đồng bộ với tiến trình đầu tư các dự án công nghiệp gắn với cảng và do khu vực không có lợi thế để phát triển cảng cho tàu trọng tải lớn, việc đầu tư bến cảng đòi hỏi chi phí rất lớn, ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm đầu ra (thép, xi măng).
Bên cạnh đó, khu vực đề xuất quy hoạch bến cảng chuyên dùng Xuân Thiện Nam Định tại vị trí biển hở, cao độ tự nhiên tại vị trí ra/vào bể cảng (vị trí bắt đầu được 02 tuyến đê chắn sóng, chắn cát bảo vệ) trong khoảng -12÷-14m (Hải đồ), trong khi độ sâu luồng cần thiết cho tàu 100.000 - 200.000 tấn hoặc lớn hơn giảm tải trong khoảng -16÷-23,5m (Hải đồ).
Vì vậy, Cục Hàng hải VN khuyến nghị nhà đầu tư cần nghiên cứu, đánh giá tính hiệu quả, khả thi của việc đầu tư tổng thể các hạng mục công trình bến cảng; khả năng nạo vét, duy trì tuyến luồng, vùng nước bể cảng đáp ứng cỡ tàu theo nhu cầu hoạt động hiệu quả của các nhà máy, cơ sở công nghiệp.
Trước đó, UBND tỉnh Nam Định đã đề nghị Bộ GTVT xem xét bổ sung bến cảng chuyên dùng Xuân Thiện Nam Định vào Quy hoạch chi tiết Nhóm cảng biển số 1 với vị trí bến cảng là tại khu vực bờ biển huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định có vị trí không gian từ cửa Lạch Giang đến cửa Đáy.
Theo đề xuất, giai đoạn 1 (đến năm 2030) sẽ quy hoạch 19 bến cảng. Kết cấu bến cảng thiết kế tiếp nhận cỡ tàu có trọng tải đến 300.000 DWT, quy mô luồng cho tàu 100.000 DWT (cỡ tàu đến 200.000 DWT, lớn hơn giảm tải và lợi dụng mực nước để hành hải).
Dự kiến đến năm 2030, bến cảng sẽ đáp ứng lượng hàng thông qua từ 42,6 đến 48,1 triệu tấn. Tổng vốn đầu tư giai đoạn mở đầu dự kiến khoảng 35.000 tỷ đồng từ nguồn vốn tự có của công ty và vốn huy động.
