Bộ Công Thương vừa có tờ trình số 6328 về việc phê duyệt Đề án quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII).
Theo đó, hiện có 12 dự án nhiệt điện than với tổng công suất 13.792 MW đã được giao chủ đầu tư, đang trong quá trình chuẩn bị đầu tư đang triển khai xây dựng.
Cụ thể có 7 dự án với tổng công suất 6.992 MW đang xây dựng, gồm Thái Bình II, Quảng Trạch I, Vân Phong 1, Vũng Áng II đã thu xếp được vốn, đang xây dựng và chắc chắn sẽ vào vận hành. Dự án Long Phú I đang đàm phán với tổng thầu để triển khai tiếp, hai dự án An Khánh Bắc Giang và Na Dương II đã có phương án vay vốn trong nước.
5 dự án còn lại, có tổng công suất 6.800 MW đang chuẩn bị đầu tư nhưng có khó khăn trong triển khai và thu xếp vốn, gồm Công Thanh (600 MW), Quảng Trị (1.200 MW), Sông Hậu II (2.000 MW), Nam Định 1 (1.200 MW), Vĩnh Tân III (1.800 MW).
Bộ Công Thương cho biết, từ ngày 4 đến 6/10 vừa qua, đã làm việc với 5 chủ đầu tư các dự án đang gặp khó khăn. Các chủ đầu tư được yêu cầu, nếu không dừng dự án thì phải cung cấp cam kết cụ thể bằng văn bản của chủ thể cho vay vốn, chậm nhất 30/10 có thông tin cụ thể.
Tuy nhiên, Bộ Công Thương đánh giá, việc triển khai tiếp các dự án này rất khó khăn vì các dự án đang phải tìm cổ đông mới tham gia và tìm nguồn vốn. Do đó, trong tính toán quy hoạch lần này, Bộ không đưa các dự án có tổng công suất 6.800 MW vào và sẽ cân đối, bù bằng các nguồn khác, chủ yếu là điện gió, sinh khối.
Bên cạnh đó, theo Bộ Công thương, hiện nay trên thế giới đang thử nghiệm công nghệ đốt kèm sinh khối/amoniac với than, đốt kèm hydro với khí thiên nhiên nhằm giảm phát thải của các nhà máy nhiệt điện than, nhiệt điện khí và tiến tới sản xuất điện hoàn toàn bằng nhiên liệu không phát thải. Chính vì vậy, Quy hoạch điện 8 đã định hướng quá trình chuyển đổi nhiên liệu cho các nhà máy nhiệt điện chạy than, khí tại Việt Nam đến năm 2050.
Cụ thể, lộ trình thực hiện đối với các nhà máy nhiệt điện than dự kiến đốt kèm nhiên liệu sinh khối hoặc amoniac sau 20 năm vận hành với tỷ bắt đầu từ 20%, tăng dần dần lên 100%. Định hướng tới năm 2050 sẽ không còn nhà máy nhiệt điện sử dụng than trong hệ thống điện. Các nhà máy điện khí dự kiến đốt kèm hydro từ sau năm 2030, bắt đầu từ tỷ lệ 20%, tăng dần lên 100%.
Ước tính nhu cầu hydro để thay thế khí và sản xuất amoniac thay thế than khoảng 40 triệu tấn vào năm 2050, trong đó dự kiến 33 triệu tấn hydro xanh được sản xuất từ các nguồn điện gió và điện mặt trời. Quy hoạch điện 8 đã xác định các dự án điện gió, điện mặt trời phục vụ sản xuất hydro, không bán điện lên lưới điện quốc gia thuộc nhóm ưu tiên phát triển.
Cũng theo Bộ Công thương, tính hết tháng 9/2022, cả nước có 39 nhà máy nhiệt điện than với tổng công suất 24.674 MW đang vận hành.
