Thái Nguyên: Ngọt say hương trà Hà Thái

Tuổi thơ đằm đượm hương chè

“Thời gian dẫu có trôi, nhưng trong tâm hồn của mỗi chúng ta dường như vẹn nguyên ký ức thủa thiếu thời. Với chị, kỷ niệm tuổi thơ chứng kiến bao tháng ngày, mồ hôi tảo tần ướt đẫm trên khuôn mặt mẹ, bên những mẻ chè sao suốt. Đó là những tiếng thở dài se sắt của cha, lo cho cây chè gồng mình giữa sương sa giá buốt trong mùa đông ở xã Tân Linh, Đại Từ…” Chị Nguyễn Thị Hiền, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần chè Hà Thái nhẹ nhàng tâm sự, mở đầu chuyện trò với tôi như thế.

Trong chén trà thơm hội tụ tinh hoa của đất trời, chị Hiền cởi mở tâm sự cùng tôi về tình yêu quê hương và “duyên phận” nghề chè. Chị bảo, vùng đất Đại Từ, nằm sát chân núi Tam Đảo hùng vĩ, bạt ngàn rừng già nguyên sinh, có dòng sông Công trong xanh huyền tích cùng dòng suối Tiên Sa mát lành, tinh khiết… đã tạo nên cảnh sắc nên thơ, trữ tình, đất đai phì nhiêu, không khí trong lành… thuận lợi cho cây chè sinh trưởng, phát triển. Để rồi, những nương chè bạt ngàn xanh, hương thơm tinh khôi, vị ngọt đượm của chè đã “thổi” vào tâm hồn chị tình yêu cháy bỏng với chè từ thủa thiếu thời.

Nhớ những sáng tinh sương trong dịp nghỉ hè, chị theo bước chân dặm dài của mẹ lên nương hái chè. Dẫu rằng, công việc khá nặng so với sức vóc của bé gái “tóc vổng đuôi gà”, nhưng chị vui vì góp sức để mẹ vơi phần vất vả.

Có lẽ, từ việc hái búp chè thơm thảo mỗi sáng tinh sương, chị nảy ra ý tưởng: “Mình sẽ nhận khoán của hợp tác xã, mở rộng diện tích trồng chè”. Dường như không ai có thể tin nổi, một cô bé tuổi chưa đầy trăng tròn đã nhận ba sào chè khoán của hợp tác xã. Chị đam mê chăm sóc những cây chè cho búp tươi non. Tự mình thu hái, cho đến công đoạn phương pháp vò chè, sao suốt, chế biến, làm ra thành phẩm trà đinh thơm ngon nổi tiếng. Từ sự khởi đầu này, chị mạnh dạn bước sang ngả rẽ mới, bươn bả, lặn lội tìm đường ra cho thị trường chè ở dưới vùng xuôi xa xôi, Hà Nội, Hải Phòng… sau đó mở rộng thị phần ở miền Trung và vào các tỉnh thành phương Nam xa xôi. Sản phẩm chè của chị được khách hàng trong Nam, ngoài Bắc đánh giá cao về chất lượng, hương vị đằm đượm, ngọt hậu. 

Sự đam mê, tâm huyết

Biết bao tháng năm bươn bả, khát vọng trên thương trường chè rộng lớn từ thủa thiếu thời đến ngoài tuổi ngũ tuần, với đam mê cháy bỏng đưa sản phẩm truyền thống của quê hương lan xa, thời gian chị Hiền gắn bó với cây chè trên 40 năm. Đặc biệt, từ ngày thành lập Công ty Cổ phần chè Hà Thái đến nay trên 20 năm, là một doanh nghiệp sản xuất, chế biến, kinh doanh xuất nhập khẩu chè, chị luôn trăn trở phấn đấu sản xuất chè an toàn, chất lượng cao, hương vị đặc trưng riêng, giữ chữ tín với khách hàng.

Trong hương chè nhẹ thơm, hướng đôi mắt về đồi chè bảng lảng sương sớm, chị Hiền bộc bạch: Người và chè se duyên chát ngọt tựa như định mệnh. Để phát triển Công ty là quá trình phấn đấu, học hỏi, tìm tòi sáng tạo không ngưng nghỉ. Chị luôn trăn trở đi tìm lời giải cho vấn đề: Làm thế nào để chè tăng năng suất, chất lượng cao? Phấn đấu thế nào để chè Thái Nguyên, Việt Nam là nguồn hàng hóa đặc biệt, có vị thế trên thị trường quốc tế…

Để làm được điều đó, chị Hiền dày công nghiên cứu nhiều tài liệu khoa học của các chuyên gia trong nước và quốc tế về ngành chè. Đồng thời tự mình ra nước ngoài, đến một số nước trồng chè, học hỏi, tìm “bí quyết” hương vị chè ngon… Bên cạnh đó, chị cùng đội ngũ cán bộ kỹ thuật của Công ty dày công nghiên cứu, chọn nơi có thổ nhưỡng đất tốt, nguồn nước sạch, không ô nhiễm môi trường… liên kết với nông dân trồng chè chất lượng cao, bảo đảm 100% nguyên liệu chè an toàn. Đến nay, vùng quản lý chè liên kết của Công ty Hà Thái trải rộng ở các xã La Bằng, Phú Xuyên, Tân Linh, (huyện Đại Từ). Tổng diện tích chè là 258 ha, trong đó lựa chọn được 65 ha đưa vào sản xuất hữu cơ theo tiêu chuẩn JAS của Nhật và quốc tế. Diện tích chè của Công ty được chăm sóc bằng chế phẩm sinh học chiết xuất từ cá ngừ đại dương, phân bò ủ mục đúng quy trình kỹ thuật. Số chè còn lại đạt tiêu chuẩn VietGAP. Các loại sản phẩm chè của Công ty Cổ phần chè Hà Thái đáp ứng phân khúc theo thị trường nhập hàng, từ bình dân đến cao cấp trong cả nước và nước ngoài.

Công ty tạo việc làm ổn định, thu nhập cho người lao động, được Đảng bộ, chính quyền địa phương đánh giá cao. Chị Đào Thị Thoi, Chủ nhiệm liên kết, giám sát kỹ thuật ở Làng nghề sản xuất, chế biến chè Chính Phú, xã Phú Xuyên (Đại Từ) phấn khởi bật mí: “Làng nghề chúng tôi liên kết với Công ty Cổ phần chè Hà Thái trồng chè hữu cơ. Quá trình chăm sóc, chế biến theo tiêu chuẩn kỹ thuật của Công ty, thế nên chè năng suất cao, chất lượng sản phẩm tốt. Riêng thu nhập của các hộ gia đình làm chè, trừ hết các khoản chi tiêu, tính trung bình còn dư ra trên 50 triệu đồng/hộ/năm”.

Thành quả bay xa, nâng tầm chè Việt

Trong tình yêu gắn bó với cây chè, điều chị Hiền luôn khát khao đó là, tập trung nguồn lực khai thác hiệu quả, bền vững tiềm năng và lợi thế của cây chè của quê hương, đưa sản phẩm chè Thái Nguyên có vị thế cao trên thị trường trong nước và quốc tế.

Để khát vọng trở thành hiện thực là cả quá trình phấn đấu không ngừng nghỉ, tích lũy kinh nghiệm thu hái, chế biến, sao sấy, bảo quản, nghiên cứu thị trường… Đến nay, Công ty đã làm ra 16 dòng sản phẩm chè ngon nức tiếng: Trà Long Vân, Tôm nõn trà, Thiết bảo trà, Trà tiến vua, bộ sản phẩm Tứ quý trà… vươn xa đến các thị trường khó tính như: Đức, Pháp, Ba Lan. Mỹ, Canađa…

Trao đổi với tôi, chị say sưa nói về sản phẩm Tứ quý trà - thành quả sau nhiều năm nghiên cứu, sáng tạo. Đây là dòng sản phẩm độc đáo, kết hợp tinh tế, thanh tao linh khí vi diệu đất trời thiên nhiên bốn mùa xuân, hạ, thu đông: “Tứ quý - Tiền xuân”; “Tứ quý - đoan ngọ”; “Tứ quý - Tiền minh” và “Tứ quý - Đông chí” mang âm hưởng khí trời, hương đất, tinh hoa cổ truyền dân tộc Việt Nam.

Dường như trải qua bao khó khăn vất vả là thu “trái ngọt”. Qua 20 năm gây dựng và phát triển, Công ty Cổ phần chè Hà Thái, dưới sự lãnh đạo tâm huyết của Chủ tịch HĐQT Nguyễn Thị Hiền, Công ty đạt nhiều thành tích xuất sắc, giành nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế. Nổi bật là Giải Bạc trong Cuộc thi Trà vàng quốc tế vùng Bắc Mỹ tại Canada. Và niềm vinh dự lớn đến với Chủ tịch Hiền, ngày 20/4/2019 chị được Hội Nghệ nhân và Thương hiệu Việt Nam vinh danh Nghệ nhân Thương hiệu quốc gia.

Trong giữa không gian văn hóa trà, chị Hiền nở nụ cười hồn hậu và nói lời tâm huyết: “Mặc dù tình hình dịch bệnh COVID-19 còn diễn biến phức tạp, thế nhưng Công ty đang phối hợp cùng Hội chè tỉnh Thái Nguyên tiến hành “Dự án số hóa ngành chè”, đầu tư hệ thống thông tin điện tử, sử dụng mã QR truy xuất nguồn gốc, lắp Camera lưu trữ dữ liệu, tưới tiêu tự động theo chế độ cảm biến, lắp đặt hệ thống quan trắc thời tiết… Phấn đấu sản xuất sản phẩm chè theo hướng số hóa, hữu cơ, công nghệ cao…”

Chia tay chị Hiền giữa tiếng máy sao chè rộn ràng, trong ngọt say hương trà, khi tia nắng ấm áp trải rộng miên man nương chè, tôi hiểu Công ty Cổ phần chè Hà Thái ngày càng phát triển vững chắc, mạnh mẽ, góp phần không nhỏ đưa thương hiệu “Đệ nhất danh trà” của Thái Nguyên vươn xa trên thị trường quốc tế.