Hà Nội là địa phương có văn hóa ẩm thực được đánh giá tinh túy, nhiều món ngon vượt khỏi ranh giới quốc gia, chinh phục bạn bè quốc tế. Bởi vậy, việc nâng tầm giá trị ẩm thực, xây dựng thành sản phẩm du lịch ẩm thực đang được Hà Nội quan tâm.
Nhắc đến ẩm thực Hà Nội là nhắc đến những món ăn mang tính đặc trưng, tạo nên thương hiệu ẩm thực Thủ đô như: Nem, phở, cốm làng Vòng, chả cá, bún ốc, bánh tôm hồ Tây, bánh cuốn Thanh Trì, xôi Phú Thượng, bánh dày Quán Gánh… Đặc biệt, khu vực phố cổ Hà Nội vẫn còn lưu giữ những nếp sành ăn, sành mặc của người Hà Nội xưa, với vô vàn món ngon, luôn được khách du lịch tìm đến thưởng thức.
Nhiều món ăn được các trang du lịch nước ngoài vinh danh, đưa vào cẩm nang du lịch cho du khách khi đến Hà Nội. Trang du lịch nổi tiếng Tripadvisor công bố bình chọn Hà Nội là một trong 25 điểm đến ẩm thực hàng đầu thế giới năm 2022. Trong năm 2023, ba nhà hàng của Hà Nội được gắn 1 sao Michelin (Giải thưởng danh giá trong làng ẩm thực thế giới), 45 nhà hàng khác được vinh danh và một giải thưởng dành cho đầu bếp trẻ xuất sắc tại sự kiện Michelin Guide Ceremony diễn ra hồi tháng 6 tại Hà Nội.Trong nhiều món ăn được các trang du lịch nước ngoài vinh danh thì món phở chinh phục được thế giới bởi nó tích hợp giá trị lịch sử của văn minh lúa nước là gạo, súp bò của Tây và nước mắm là văn hóa của Đông Nam Á. Phở ở Nam Định mang một khẩu vị khác nhưng ở Hà Nội phát triển thành khẩu vị mới. Hoàn cảnh lịch sử và vị trí địa lý có thể tích hợp nhiều yếu tố làm cho ẩm thực biến đổi. Bởi vậy, ẩm thực là di sản, là nghệ thuật nên cần phải đa dạng hóa, mới khai thác được tối đa tiềm năng tài sản đó.
Theo định hướng phát triển du lịch thành phố Hà Nội đến năm 2030, sản phẩm dịch vụ ẩm thực sẽ được phát triển đa dạng, tập trung vào các loại hình mang tính chất độc đáo như phố ẩm thực đêm, làng nghề ẩm thực... bên cạnh hệ thống các nhà hàng, để đáp ứng nhu cầu của nhân dân và khách du lịch.
Qua đó, Thành phố tổ chức nhiều hoạt động khai thác, quảng bá các giá trị văn hóa ẩm thực đến với đông đảo du khách trong và ngoài nước. Không gian giới thiệu ẩm thực Hà Nội với chủ đề “Tinh hoa ẩm thực Việt” diễn ra thường niên, quy tụ các hội nghề nghiệp, nghệ nhân, doanh nghiệp, cơ sở ẩm thực, giới thiệu các món ngon Hà Nội và cả nước. Nhiều ấn tượng thông qua câu chuyện ẩm thực, chương trình xây dựng nét đẹp về món ăn Hà Nội đặc trưng và thể hiện giá trị ẩm thực Việt. Lễ hội Văn hóa ẩm thực Hà Nội diễn ra thường niên đã tôn vinh, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, ẩm thực truyền thống của Hà Nội, xây dựng và khai thác có hiệu quả thương hiệu văn hóa, ẩm thực, du lịch. Sự kiện là cơ hội quảng bá hình ảnh Hà Nội là điểm đến du lịch, văn hóa, ẩm thực đặc sắc tới du khách trong và ngoài nước.
Văn hóa ẩm thực là dư địa nhiều tiềm năng ở Hà Nội cho phát triển du lịch, một phần không thể thiếu cho mỗi hành trình khám phá văn hóa, lịch sử tại điểm đến của du khách. Tuy vậy, việc xây dựng thành một sản phẩm du lịch đặc trưng, mang dấu ấn Hà Nội không chỉ dừng lại ở kế hoạch, chủ trương mà quan trọng cần sự đầu tư bài bản, đúng tầm, sự vào cuộc của không chỉ cơ quan quản lý, các doanh nghiệp lữ hành mà cả chính bản thân người dân.
