Báo cáo tại cuộc làm việc của Phó thủ tướng Lê Văn Thành với Bộ GTVT sáng 17/5, Bộ GTVT cho biết đã xử lý vướng mắc, bất cập tại 14 dự án BOT. Tuy nhiên, vẫn còn 7 dự án BOT chưa được tháo gỡ vướng mắc do cần bổ sung vốn nhà nước, vượt thẩm quyền của Bộ GTVT.
Bộ GTVT cho rằng, việc chưa được thu phí hoặc đã thu phí nhưng bị sụt giảm doanh thu chủ yếu xuất phát từ những nguyên nhân khách quan, không thể lường trước (như là sự kiện bất khả kháng) hoặc do thay đổi chính sách pháp luật từ phía cơ quan Nhà nước.
Theo các quy định tại hợp đồng dự án BOT, trường hợp xảy ra tình huống bất khả kháng làm ảnh hưởng đến việc thu phí hoặc doanh thu thu phí, Bộ GTVT có trách nhiệm báo cáo cấp có thẩm quyền để hỗ trợ cho nhà đầu tư đảm bảo việc thu hồi vốn và lợi nhuận theo hợp đồng và thanh toán, bồi thường các khoản chi phí do nhà đầu tư đã thực hiện, được xác định thông qua kiểm toán.
Luật PPP cũng quy định việc chấm dứt hợp đồng dự án PPP trước thời hạn áp dụng khi “Dự án bị ảnh hưởng bởi sự kiện bất khả kháng mà các bên đã thực hiện các biện pháp khắc phục nhưng không bảo đảm việc tiếp tục thực hiện hợp đồng dự án PPP”.
“Nếu xét về giải pháp tổng thể để xử lý vướng mắc, bất cập tại các dự án BOT trên cần bố trí vốn ngân sách Nhà nước khoảng 11.710 tỷ đồng”, lãnh đạo Bộ GTVT cho biết.
Tại buổi làm việc, Phó thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam Đào Minh Tú cho rằng, số liệu Bộ GTVT đề xuất khá chênh lệch so với chi phí mà các doanh nghiệp các dự án đề xuất (16.600 tỷ đồng). Vì vậy, cần rà soát lại số tiền trên đã đủ cho các doanh nghiệp giải quyết khó khăn hay chưa.
Ngoài ra, lãnh đạo NHNN cũng đề nghị Phó thủ tướng tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị quyết liệt thực hiện chủ trương và những giải pháp của Chính phủ để giải quyết các vấn đề liên quan đến BOT.
Theo báo cáo của Bộ GTVT, tính đến cuối năm 2021, cả nước đã huy động khoảng 706.000 tỷ đồng đầu tư 222 dự án hạ tầng giao thông theo phương thức đối tác công-tư (PPP) trong đó các dự án đầu tư theo hình thức BOT chiếm khoảng 53,6% (119 dự án với tổng vốn hơn 388.000 tỷ đồng.
Từ năm 2018, Bộ GTVT đã nỗ lực phối hợp với các bộ, ngành và địa phương, các nhà đầu tư và các cơ quan liên quan thực hiện rà soát tổng thể các trạm thu phí BOT trên các tuyến quốc lộ, đánh giá bất cập và lựa chọn giải pháp xử lý phù hợp với điều kiện cụ thể của từng trạm thu phí.
Đến nay, Bộ GTVT đã xử lý vướng mắc, bất cập tại 14 trạm thu phí có vướng mắc, bất cập; các trạm thu phí sau khi xử lý vướng mắc đã nhận được sự đồng thuận của người sử dụng dịch vụ, tình hình an ninh trật tự an toàn giao thông đã được bảo đảm, công tác thu phí hoàn vốn cơ bản ổn định.
Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể cho biết trong tháng 5/2022 sẽ có báo cáo chi tiết các trạm BOT trình Thủ tướng để thống nhất giải pháp tháo gỡ, xử lý.
Theo kiến nghị của Bộ Giao thông Vận tải, 7 dự án BOT cần xử lý bất cập gồm: Trạm thu phí La Sơn - Túy Loan (dự án xây dựng hầm đường bộ qua Đèo Cả); trạm thu phí Bỉm Sơn (hoàn vốn cho đường vành đai phía Tây thành phố Thanh Hóa đoạn Km0 - Km6); trạm thu phí Km1747 (dự án BOT đầu tư nâng cấp, mở rộng đường Hồ Chí Minh đoạn Km1738+148 - Km1763+610); trạm thu phí T2 (dự án BOT cải tạo, nâng cấp QL91 đoạn Km14 - Km50+889); trạm thu phí Quốc lộ 3 (dự án BOT xây dựng tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới và cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 3 đoạn Km75 - Km100).
Cùng với đó là trạm thu phí cầu Thái Hà thuộc dự án BOT đầu tư xây dựng công trình cầu Thái Hà vượt sông Hồng trên đường nối hai tỉnh Thái Bình và Hà Nam với đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình và dự án cải tạo, nâng cấp luồng sông Sài Gòn đoạn từ cầu đường sắt Bình Lợi tới cảng Bến Súc theo hình thức hợp đồng BOT.
