Xã Quảng Lưu là xã đồng bằng ven biển nằm ở phía Đông Nam huyện Quảng Xương, với tổng diện tích đất tự nhiên là 693,21 ha. Toàn xã có 2016 hộ, với 8.742 khẩu chia thành 6 thôn, Đảng bộ có 450 đảng viên sinh hoạt ở 11 chi bộ. Là một trong những xã có tiềm năng, lợi thế về giao thông với các tuyến đường 4A, 4B, 4C đi qua và gần 1km bờ biển thuận tiện cho lưu thông hàng hóa, phát triển kinh doanh dịch vụ, đảm bảo quốc phòng an ninh. Ngay sau khi hoàn thành xây dựng Nông thôn mới năm 2016. Thấm nhuần quan điểm xây dựng NTM “có điểm khởi đầu nhưng không có điểm kết thúc”, là nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt của cả hệ thống chính trị, là cuộc vận động rộng rãi của các tầng lớp nhân dân, trong đó cấp uỷ, chính quyền có vai trò kiến tạo và tổ chức thực hiện còn người dân vừa là chủ thể cũng là đối tượng thụ hưởng, vì vậy cấp uỷ, chính quyền xã Quảng Lưu đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức triển khai một cách chủ động, toàn diện và có lộ trình vững chắc. Được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Ban chỉ đạo, Văn phòng điều phối xây dựng NTM tỉnh, huyện, xã Quảng Lưu tiếp tục quyết tâm huy động sức mạnh tổng hợp, phát huy tinh thần đoàn kết, nội lực từ sức dân, không ngừng hoàn thiện và nâng cao chất lượng tiêu chí xây dựng NTM. Đảng ủy xã Quảng Lưu đã ban hành nghị quyết chuyên đề, trong đó xác định không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, tạo diện mạo mới cho xã theo hướng sáng, xanh, sạch, đẹp, chủ trương này đã được người dân Quảng Lưu đồng tình ủng hộ và triển khai từ xã đến từng thôn, từ đó lan toả các phong trào thi đua sản xuất, đóng góp tiền của, ngày công để làm đường và các công trình công cộng. Từ sự đồng lòng chung sức của người dân và sự lãnh đạo chỉ đạo sát sao của cấp uỷ, chính quyền và đoàn thể xã Quảng Lưu, bức tranh kinh tế xã hội của địa phương đã khởi sắc từng ngày. Năm 2019, cán bộ và nhân dân xã Quảng Lưu vinh dự được Thủ tướng chính phủ tặng bằng khen trong phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng Nông thôn mới” giai đoạn 2016 - 2020 góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và Bảo vệ Tổ quốc. Đến năm 2020, Quảng Lưu là 1 trong 4 xã điểm của huyện Quảng Xương xây dựng thành công xã đạt chuẩn NTM nâng cao. Ngày 1/4/2022 các thành viên Hội đồng thẩm định tỉnh Thanh Hoá đã bỏ phiếu công nhận xã Quảng Lưu đạt NTM kiểu mẫu năm 2021.
Với phương châm phát huy nội lực là chính, lấy Nhân dân làm chủ thể trọng tâm trong xây dựng Nông thôn mới. Có thể nói bước đột phá lớn nhất của Chương trình mục tiêu xây dựng Nông thôn mới tại xã Quảng Lưu đó là phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng tích cực. Xã Quảng Lưu đã tập trung đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu kinh tế, hình thành các vùng sản xuất hàng hoá tập trung, đưa các giống lúa có năng suất, chất lượng cao vào gieo trồng đồng thời áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Từ năm 2016 đến nay toàn xã đã tích tụ được 44,7 ha diện tích trồng lúa kém hiệu quả, trong đó dồn điền đổi thửa thực hiện mô hình trồng lúa năng suất chất lượng cao là 16,6 ha; tích tụ và chuyển đổi 25 ha đất lúa kém hiệu quả sang mô hình nông nghiệp kết hợp với du lịch sinh thái Farm stay tại thôn Giang Đông; tích tụ và chuyển đổi 3,1 ha sang mô hình trang trại tổng hợp kết hợp chăn nuôi và trồng cây ăn quả tại thôn Giang Tây. Toàn xã có 18 ha trồng rau an toàn, với diện tích nhà lưới 5.000m2 và diện tích ngoài hơn 17 ha được cấp giấy chứng nhận VietGAP. Sản phẩm chính của vùng trồng là dưa hấu, dưa lê, rau cải trái vụ, củ đậu, dưa chuột bao tử, tỏi tây, đậu cove... được cung ứng cho các cửa hàng thực phẩm sạch trên địa bàn. Hiện nay địa phương đang phát triển mô hình trang trại hữu cơ công nghệ cao với diện tích 25 ha, các sản phẩm chủ yếu là trứng, thịt vịt, chanh leo, dừa xiêm, các loại cây ăn quả được chứng nhận VietGAP đáp ứng nhu cầu của thị trường… đem lại hiệu quả kinh tế cao. Từ năm 2018 đến nay, xã đã thực hiện tốt các khâu dịch vụ bao tiêu các sản phẩm rau màu. Xã có mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản với Công ty cổ phần nông nghiệp Quốc tế An Việt (10 - 12 ha diện tích trồng rau, củ, quả), công ty TNHH Nông nghiệp Hoàng Phát (5 - 6 ha diện tích trồng rau, củ, quả. Ngoài ra, các sản phẩm rau màu của địa phương được các HTX cung cấp cho các bếp ăn của các trường Mầm non trong huyện, các bếp ăn của khu công nghiệp trên địa bàn trong huyện và khu vực thành phố Thanh Hóa.
Song song với sự phát triển của kinh tế nông nghiệp, cấp ủy Đảng và chính quyền xã đã không ngừng tạo điều kiện, tìm kiếm, du nhập, đa dạng hóa các ngành nghề, phát triển hoạt động dịch vụ thương mại, thu hút doanh nghiệp đầu tư vào địa bàn, qua đó tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động nông thôn, thúc đẩy phát triển kinh tế của địa phương. Hiện nay, trên địa bàn xã có 22 doanh nghiệp, trong đó có 17 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, công trình, cơ khí, cung cấp vật liệu xây dựng, nội thất; 3 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bất động sản; 1 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực vận tải; 1 doanh nghiệp may mặc mỗi năm doanh thu đạt 280,3 tỷ đồng như công ty may BHAD. Các doanh nghiệp đều hoạt động hiệu quả tạo công ăn việc làm ổn định cho hơn 1000 lao động. Ngoài ra, trên địa bàn xã có 380 hộ tiểu thương kinh doanh thường xuyên góp phần quan trọng trong việc đáp ứng nhu cầu sinh hoạt thúc đẩy phát triển kinh tế của địa phương. Công tác xuất khẩu lao động đạt nhiều kết quả, đến nay toàn xã có 55 lao động đi lao động nước ngoài, thị trường chủ yếu là Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Cộng Hoà Séc cho thu nhập bình quân ước tính 20 - 30 triệu đồng/người/tháng.
Trong những năm qua xã đã khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế phát triển toàn diện, bền vững, chất lượng và hiệu quả, tạo được bước đột phá phát triển mạnh về kết cấu hạ tầng, tạo nên một diện mạo mới ở địa phương. Giai đoạn 2016 - 2021, xã đã đầu tư 484,615 tỷ đồng từ các nguồn vốn cho phát triển nông nghiệp, nông thôn, trọng tâm là đầu tư xây dựng các công trình về giao thông thôn xóm, thủy lợi. Đến nay 100% kênh mương nội đồng được kiên cố hoá. Hệ thống giao thông nông thôn từ đường thôn xóm, đường trục thôn xóm, đường trục xã được quan tâm đầu tư nâng cấp, nhân dân đóng góp hàng ngàn ngày công, tự nguyện hiến đất và các công trình phụ trợ để xây dựng đường giao thông nông thôn, hệ thống lòng lề đường trong khu dân cư, rãnh thoát nước, xây dựng tường rào thoáng, sửa chữa trạm y tế, sửa chữa cải tạo trường trung học cơ sở, xây dựng mới trường mầm non, sửa chữa cải tạo công sở xã, nâng cấp hệ thống loa truyền thanh của xã, di chuyển đường điện để mở rộng đường giao thông, lắp đặt hệ thống đường điện chiếu sáng đến từng thôn, các thôn đã tổ chức phát động và duy trì phong trào vệ sinh môi trường, trồng hoa cây xanh phủ kín trên 65% các tuyến đường trục chính, các tuyến đường hẹp không thể trồng cây xanh, đường hoa đã được vẽ tranh bích họa, tạo cảnh quan xanh, sạch, đẹp. 100% cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn thực hiện xử lý rác thải, nước thải đạt tiêu chuẩn và đảm bảo bền vững. Kinh tế phát triển tạo điều kiện nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân, bình quân thu nhập của người dân trong xã đạt 70,8 triệu đồng/người/năm tăng gần 3 lần so với thời điểm đạt chuẩn Nông thôn mới, tỷ lệ lao động có việc làm đạt 98,5%, tỷ lệ lao động có việc làm qua đào tạo đạt gần 80%, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt từ 95% trở lên, tỷ lệ thu gom rác thải đạt 100%, 100% hộ gia đình được sử dụng nước hợp vệ sinh. Xã không còn hộ nghèo, trừ các trường hợp thuộc diện bảo trợ xã hội theo quy định, hoặc do tai nạn rủi ro bất khả kháng, hoặc do bệnh hiểm nghèo.
Các lĩnh vực Văn hoá, giáo dục, y tế phát triển toàn diện, với 6/6 thôn được công nhận khu dân cư Văn hoá. Cả 3 nhà trường đều vinh dự đón nhận Trường chuẩn đạt Quốc gia mức độ 2. Cơ sở vật chất y tế được tăng cường, chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân nông thôn từng bước được nâng cao. Xã đã xây dựng trạm y tế với 2 khu 2 tầng với diện tích 500 m2 gồm 15 phòng chức năng phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh ban đầu của nhân dân trong khu vực. Kết cấu hạ tầng văn hóa ngày càng được tăng cường, hệ thống nhà văn hóa, Trung tâm văn hóa – TDTT xã, thôn tiếp tục được quan tâm, đầu tư xây dựng. Đến năm 2021, xã có trung tâm văn hóa và khu thể thao đạt chuẩn, 100% thôn có nhà văn hóa và khu thể thao đạt chuẩn theo quy định, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa ngày càng cao của nhân dân. Trong năm 2021 xã đầu tư xây dựng mới 3 khu nhà văn hoá của 3 thôn Mậu Đông, Hiền Đông, Giang Đông đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hoá ngày càng cao của nhân dân.
Trong xây dựng Nông thôn mới kiểu mẫu, Quảng Lưu luôn chú trọng phát triển kinh tế gắn với việc giữ gìn phát huy bản sắc dân tộc, các câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ, TDTT phát triển cả về chiều sâu và chiều rộng như câu lạc bộ hát chèo, câu lạc bộ Zumba, câu lạc bộ dưỡng sinh người cao tuổi, câu lạc bộ văn nghệ, câu lạc bộ bóng đá, bóng bàn, câu lạc bộ cờ tướng... đã thu hút được đông đảo người dân tham gia. Xây dựng được 5 mô hình dòng họ tự quản về an ninh trật tự. Ngoài ra, xã đã lắp đặt được hệ thống camera an ninh ở tất cả các ngã 4 trục đường lớn và một số cơ quan, đơn vị như UBND xã, trường học... Vận động nhân dân lắp điện chiếu sáng ở tất cả các trục đường, nhờ đó tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được quan tâm và giữ vững. Các hoạt động truyền thống văn hoá được gìn giữ và phát huy có hiệu quả đặc biệt vào mỗi dịp đầu xuân. Xã có chùa Mậu Xương (Chùa Tuyết Sơn Phong Tự) là một ngôi chùa cổ có từ thời nhà Trần (cách đây khoảng 600 năm) tại thôn Mậu Đông của xã. Đây là 1 ngôi chùa bề thế nằm trên khu đất linh thiêng được nhân dân và du khách trong vùng tín ngưỡng. Hàng năm có tới hàng vạn lượt khách đến tham quan. Chùa Mậu Xương cùng với đền thờ Nguyễn Hữu Huân và đền thờ Mai Thế Tuế là 3 di tích được UBND tỉnh công nhận. Hoạt động đền ơn đáp nghĩa được chú trọng nhằm giáo dục về cách mạng, uống nước nhớ nguồn.
Ngoài ra, MTTQ và các tổ chức đoàn thể chính trị của xã tích cực phát động các phong trào thi đua, hưởng ứng chương trình xây dựng Nông thôn mới, như: Phong trào “5 không 3 sạch”, “ Nhà sạch, vườn đẹp” của Hội phụ nữ, phong trào: “Phát triển kinh tế vườn” của hội Nông dân; phong trào: “Chăm sóc đường cây xanh” của hội Cựu chiến binh, phong trào: “Bãi biển không rác thải”, “Đường tranh bích họa”, “Cột điện nở hoa”, “Cổng trường đảm bảo ATGT”; “Chống đuối nước cho thanh thiếu niên”; “phong trào ngày thứ 7 tình nguyện”, “chủ nhật xanh” của Đoàn thanh niên... qua đó từng bước làm cho người dân, cộng đồng dân cư nhận thức đầy đủ và sâu sắc, xác định rõ trách nhiệm, vai trò chủ thể trực tiếp thực hiện xây dựng Nông thôn mới với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân hưởng thụ” thành quả xây dựng Nông thôn mới.
Là địa phương thuần nông cách trung tâm huyện 10km, phần lớn người dân vẫn sống bằng sản xuất nông nghiệp và kinh doanh dịch vụ, thương mại. Năm 2021, là một năm đặc biệt khó khăn do diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, đòi hỏi phải tập trung toàn bộ nguồn nhân lực, vật lực để tham gia phòng chống dịch đã ảnh hưởng rất lớn đến việc thực hiện các tiêu chí xây dựng xã NTM kiểu mẫu của địa phương. Nhưng nhờ biết cách tạo nguồn lực mà xã đã nỗ lực vươn lên xây dựng thành công NTM kiểu mẫu của huyện Quảng Xương. Đồng chí Mai Xuân Chiến, Chủ tịch UBND xã Quảng Lưu cho biết “Để đạt chuẩn các tiêu chí NTM kiểu mẫu là cả một quá trình nỗ lực phấn đấu, quyết tâm cao của Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân xã Quảng Lưu, địa phương đã đi đúng hướng trong xây dựng NTM, cấp uỷ, chính quyền, đoàn thể địa phương đoàn kết thống nhất, hệ thống chính trị từ xã đến từng thôn ổn định. Từ khi xây dựng NTM đến NTM nâng cao rồi NTM kiểu mẫu ở xã Quảng Lưu đều nhận được sự đồng thuận, ủng hộ cao của Nhân dân. Nhờ người dân mà phong trào đi lên và cũng từ kết quả của phong trào, nhất là về cơ sở hạ tầng đã tạo thêm điều kiện để người dân phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống, góp phần thúc đẩy kinh tế, xã hội địa phương phát triển bền vững”.
Với sự vào cuộc tích cực, quyết tâm của cả hệ thống chính trị từ xã đến từng thôn, cùng sự đoàn kết chung sức, đồng lòng của Nhân dân xã Quảng Lưu trong quá trình duy trì và nâng cao các tiêu chí xây dựng NTM, đến nay, đia phương đã hoàn thành đạt các tiêu chí NTM kiểu mẫu, sẵn sàng đón nhận ra mắt xã đạt chuẩn Nông thôn mới kiểu mẫu, là kết quả đáng tự hào, đó là trái ngọt khi ý Đảng hoà quyện với lòng dân. Đây là nguồn động viên khích lệ lớn đối với cán bộ và Nhân dân trong xã, từ đó tạo động lực để Quảng Lưu tiếp tục nâng cao hơn nữa chất lượng phong trào xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho Nhân dân, tạo diện mạo Nông thôn mới ngày càng phát triển, văn minh, giàu đẹp hơn./.
