Thôn Ngàn Vắng, xã Xuân Tầm với 100% đồng bào dân tộc Dao đỏ sinh sống. Khắc ghi lời Bác dạy khi người lên thăm Yên Bái về tăng gia sản xuất, phát triển kinh tế, đồng bào Dao nơi đây đã đoàn kết, đồng lòng cùng nhau trồng cây Quế, cùng nhau xây dựng bản làng. Từ lời căn dặn của bác, từ cách làm sáng tạo và khát vọng tiềm ẩn trong mỗi ngươi dân của thôn, những cánh rừng ở Ngàn Vắng hôm nay đã được phủ xanh bằng cây quế, đường bê tông phong quang rộng mở, các mô hình kinh tế dân được hình thành và phát triển theo hướng bền vững đem lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân. Đồng chí Triệu Tòn Yết – Bí thư Chi bộ thôn Ngàn Vắng, xã Xuân Tầm tự hào nói: “ Đến nay, Ngàn Vắng đã trồng được trên 300ha quế, hàng năm thu về trên 180 tấn quế khô, giá trị trung bình hàng năm đạt trên 11 tỷ đồng. Nhờ quế mà hàng chục hộ không chỉ có của ăn của để mà còn mua được xe hơi, con em được học hành đàng hoàng, an ninh trật tự luôn được đảm bảo. Và cũng từ một thôn nghèo khó khăn vào bậc nhất của xã Xuân Tầm, nay đại đa số có đời sống kinh tế khá giả, trên 50% hộ giàu, toàn thôn chỉ còn duy nhất 1 hộ nghèo. Ngàn Vắng hôm nay tựa như phố giữa màu xanh bạt ngàn của quế.”
Ở thôn Đại Thắng, xã Đại Phác, mỗi cán bộ đảng viên và mỗi người dân đã bằng những hoạt động thiết thực hàng ngày và bằng ý thức trách nhiệm duy trì hiệu quả các tiêu chí thôn NTM kiểu mẫu và chung tay xây dựng khu dân cư hạnh phúc, thôn hạnh phúc. Trục đường chính của thôn rực rỡ cờ hoa, đường làng ngõ xóm sạch sẽ, nhà cửa khang trang. Đời sống của người dân thôn được nâng lên, diện mạo nông thôn mới có nhiều đổi thay, kinh tế của thôn có chuyển biến tích cực là những điều mà ai cũng dễ dàng nhận thấy khi đặt chân đến thôn Đại Thắng. Hiện tại thôn đã xây dựng được 05 mô hình chăn nuôi theo Nghị quyết số 69 của HĐND tỉnh, đóng góp trên 150 triệu đồng để bê tông hóa được đường giao thông nông thôn, xây dựng 2,5 km đường điện thắp sáng đường quê, trồng 1,5 km đường hoa dọc trục đường chính và đường nhánh của thôn. Hết năm 2023, tỷ lệ gia đình văn hóa đạt trên 95%, tỷ lệ gia đình hạnh phúc đạt 93%, thôn đã thành lập được 3 đội văn nghệ, thành lập mới 01 câu lạc bộ và 01 hợp tác xã hoạt động có hiệu quả. Toàn thôn có 98 hộ khá và giàu, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 3,7%; cận nghèo còn 1,59%. Đời sống của nhân dân ngày càng tiến bộ, diện mạo thôn nông thôn mới ngày càng khởi sắc. Ông Hoàng Đình Hanh – Thôn Đại Thắng, xã Đại Phác chia sẻ : “ Cuộc sống của người dân chúng tôi giờ đây có nhiều đổi thay hơn trước rất nhiều. Nhiều chính sách trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội đều được thụ hưởng, nhà xây kiên cố, đường bê tông chạy quanh xóm làng, môi trường sống xanh, sạch, đẹp, con em được đến trường. Bản thân tôi cảm thấy cuộc sống mỗi ngày một hạnh phúc hơn.”
Thôn Đoàn Kết, xã Mậu Đông có 220 hộ, trong đó còn 14 hộ nghèo. Với mục tiêu đến năm 2025 thôn không còn hộ nghèo, xã Mậu Đông đã lựa chọn thôn Đoàn Kết để triển khai thực hiện mô hình “Dòng họ, thôn không còn hộ nghèo”. Trong đó xác định rõ thế mạnh của địa phương để có hướng phát triển: Tập trung hỗ trợ các hộ nghèo, hộ cận nghèo về nguồn vốn để phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp; Huy động các nguồn lực, nhất là các nguồn vốn vay ưu đãi để hộ nghèo xây dựng sinh kế. Giải pháp giải pháp đầu tiên mà thôn triển khai thực hiện đó là rà soát và triển khai việc hỗ trợ phù hợp, giúp các hộ nghèo làm kinh tế, vươn lên trong cuộc sống, quyết tâm thoát nghèo bền vững. Ông Phạm Văn Huy - Bí thư Chi bộ thôn Đoàn Kết, xã Mậu Đông nói : “ Bằng những cách làm mới, sáng tạo, riêng có, thôn Đoàn Kết đã phát huy được tinh thần đoàn kết, sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, toàn xã hội và cộng đồng trong việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức, tinh thần chủ động của các hộ nghèo gắn với sự tương trợ, giúp đỡ của toàn xã hội. Đây cũng sẽ là điều kiện, là nền tảng để huyện Văn Yên hiện thực hóa ý tưởng “Một Văn Yên không còn người nghèo” và để mỗi người dân trên địa bàn thôn Đoàn Kết cảm nhận hạnh phúc ở ngay chính nơi mình đang sống.”
Vận dụng lời căn dặn của chủ tịch Hồ Chí Minh trong xây dựng huyện nông thôn mới, Văn Yên đã triển khai đầy đủ, kịp thời các chủ trương, chính sách và chương trình phát triển kinh tế của trung ương, của tỉnh, của huyện. Năm 2023, Văn Yên tiếp tục là huyện đứng trong tốp đầu trong 9 huyện thị thành phố trong tỉnh về thực hiện các chỉ tiêu nhiệm vụ năm 2023. Đồng thời đảm bảo tiến độ thực hiện các mục tiêu Đại hội XVI Đảng bộ huyện ; Cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch tích cực với tỷ trong ngành Nông, lâm nghiệp, thủy sản chiếm 23,5%; Công nghiệp - xây dựng chiếm 37,6%; Dịch vụ chiến 38,9%. Huyện Văn Yên hiện có 02 cụm công nghiệp với tổng diện tích 05 ha, ngành sản xuất chính là hoạt động sản xuất chế biến: Giấy đế, Sắn, Quế, sản xuất viên nén…Toàn huyện hiện có 11 dự án sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị đang được triển khai thực hiện trên cơ sở phát huy tiềm năng, lợi thế vùng nguyên liệu như Vùng lúa thâm canh năng suất, chất lượng, hiệu quả trên 6.000 ha, vùng trồng sắn trên 4.000 ha, vùng quế 57.000 ha; vùng dâu tằm trên 120 ha; vùng nuôi trồng thủy sản với 300 ha được duy trì hiệu quả.
Đồng chí Luyện Hữu Chung – Bí thư huyện ủy Văn Yên cho biết : “ Với phương châm hành động “Đổi mới, sáng tạo, quyết liệt, kỷ cương, hiệu quả” và quan điểm chỉ đạo “không kêu khó, không kêu khổ, chỉ bàn tiến, không bàn lùi, càng khó khăn, cảng phải nỗ lực cố gắng quyết tâm cao hơn nữa”, huyện Văn Yên đã có nhiều đổi mới trong công tác chỉ đạo, điều hành, phát huy truyền thống đoàn kết, ý chí tự lực tự cường và khát vọng vươn lên mạnh mẽ trong cán bộ đảng viên, cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân, cụ thể hóa quan điểm, mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ xây dựng NTM của TW, của Tỉnh bằng các nghị quyết, đề án chuyên đề phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương. Với những việc làm cụ thể như “Giao nhiệm vụ, khoán sản phẩm”, “cá thể hóa trách nhiệm cá nhân”, “làm cho hết việc, được việc, chứ không làm cho hết giờ”, khen thưởng động viên kịp thời, làm đâu chắc đó, việc dễ làm trước, việc khó làm sau, phát huy vai trò tiên phong gương mẫu đi trước, làm trước, “nói đi đôi với làm” của cán bộ, đảng viên; đã khơi dây, ý chí tự lực, tự cường, khát vọng vươn lên, tạo thành phong trào, khí thế thi đua sôi nổi, rộng khắp trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, trên dưới đồng lòng quyết tâm xây dựng quê hương đổi mới.”
Trên thực tế, Văn Yên đã cụ thể hóa lời dạy của Bác bằng những phong trào thi đua riêng có, đó là phong trào “2 chung 5 cùng 1 đích đến”; “Lắng nghe dân nói giữ gìn văn hoá và vệ sinh môi trường sống”; “5 không 5 sạch”; “Thứ 7 cùng dân và doanh nghiệp”; “Dòng họ không còn hộ nghèo, thôn không còn hộ nghèo, hướng tới xã không còn hộ nghèo”; “Dịch rào hiến đất làm đường giao thông”…Thông qua các phong trào này Văn Yên đã huy động toàn thể hệ thống chính trị - xã hội tham gia xây dựng nông thôn mới. Đến nay, toàn huyện có 20/24 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 6 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 2 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, 46 thôn nông thôn mới kiểu mẫu, Thị trấn Mậu A đạt chuẩn đô thị thông minh. Thu nhập bình quân đầu người đạt trên 57 triệu đồng, tăng 43 triệu đồng so với năm 2011; chỉ số hạnh phúc của người dân đạt trên 70%, Văn Yên đã hoàn thành 09/09 tiêu chí huyện NTM với tổng nguồn lực huy động gần 5.728 tỷ 802 triệu đồng./.