Sự kiện kim ngạch xuất khẩu 10 tháng năm 2025 đạt gần 5,9 tỷ USD không chỉ là thành tích kinh tế đơn thuần, mà còn là minh chứng sinh động cho tầm nhìn chiến lược, năng lực điều hành, cùng bản lĩnh hội nhập của một địa phương đang chuyển mình mạnh mẽ theo xu thế toàn cầu hóa và phát triển bền vững.
Trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều bất định – khi xung đột thương mại, biến động địa chính trị, chi phí logistics và rào cản kỹ thuật gia tăng – việc Thanh Hóa duy trì tốc độ tăng trưởng xuất khẩu tới 18,2% so với cùng kỳ là điều không dễ. Nó phản ánh sự chủ động và linh hoạt trong chiến lược phát triển của tỉnh: chuyển dịch cơ cấu hàng xuất khẩu, mở rộng thị trường, phát huy lợi thế hạ tầng, đồng thời đặt doanh nghiệp làm trung tâm của tiến trình hội nhập. Cùng với sự năng động của đội ngũ doanh nghiệp, vai trò kiến tạo môi trường đầu tư thuận lợi, đồng hành của chính quyền địa phương đã tạo nên nền tảng ổn định, giúp hoạt động sản xuất – kinh doanh duy trì đà tăng trưởng, bất chấp những tác động khó lường từ bên ngoài.
Thanh Hóa không chỉ xuất khẩu hàng hóa, mà còn xuất khẩu niềm tin – niềm tin vào năng lực cạnh tranh, vào tư duy quản trị hiện đại và khát vọng phát triển. Khi tổng kim ngạch xuất khẩu đạt gần 5,9 tỷ USD sau 10 tháng, điều đó không chỉ cho thấy sức mạnh của con số, mà còn phản ánh chiều sâu của một nền kinh tế đang chuyển từ “tăng trưởng theo số lượng” sang “tăng trưởng theo chất lượng”. Việc xuất khẩu chính ngạch chiếm tới 5,8 tỷ USD – gần như toàn bộ tổng kim ngạch – minh chứng cho sự chuyển dịch mạnh mẽ sang xuất khẩu chính thức, chuyên nghiệp, bền vững và có chiều sâu. Đây chính là nền tảng để Thanh Hóa khẳng định vị thế, không chỉ là “vùng kinh tế trọng điểm” mà còn là “điểm tựa chiến lược” của cả Bắc Trung Bộ.
Điều đáng chú ý là, trong hành trình phát triển ấy, Thanh Hóa không chạy theo tốc độ mà kiên định với chất lượng. Tỉnh đã xác định rõ: xuất khẩu không chỉ là con đường mở rộng thương mại, mà là động lực để nâng cao trình độ sản xuất, thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu kinh tế và hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Chính từ tư duy đó, chiến lược phát triển xuất khẩu của Thanh Hóa được triển khai theo hướng đa chiều: vừa mở rộng thị trường, vừa phát triển công nghiệp chế biến sâu, vừa tăng cường xúc tiến thương mại quốc tế, vừa hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và quản trị theo chuẩn quốc tế.
Trong năm 2025, các nhóm hàng chủ lực của tỉnh – từ dệt may, giày dép, xi măng, nông sản chế biến đến thủy sản – đều duy trì đà tăng trưởng ổn định. Đặc biệt, xu hướng chuyển từ xuất khẩu nguyên liệu thô sang chế biến sâu đã tạo ra bước tiến căn bản, giúp hàng hóa Thanh Hóa đạt giá trị gia tăng cao hơn và dễ dàng tiếp cận các thị trường khó tính như EU, Nhật Bản, Hoa Kỳ. Việc tập trung vào nâng cao chất lượng, mẫu mã, tiêu chuẩn môi trường, truy xuất nguồn gốc đã biến “hàng Thanh Hóa” từ sản phẩm xuất khẩu thuần túy thành “thương hiệu địa phương” có uy tín trên thị trường quốc tế.
Bên cạnh lợi thế về sản xuất, hệ thống hạ tầng đồng bộ – đặc biệt là Cảng Nghi Sơn – đóng vai trò như “cửa ngõ” kết nối Thanh Hóa với thế giới. Cảng không chỉ là điểm trung chuyển hàng hóa mà còn là động lực hình thành các chuỗi logistics, khu công nghiệp, khu chế xuất và dịch vụ hậu cần, góp phần đưa Thanh Hóa trở thành trung tâm xuất nhập khẩu của vùng Bắc Trung Bộ. Sự liên kết giữa cảng biển – khu công nghiệp – doanh nghiệp – chính quyền đã hình thành nên “chuỗi giá trị logistics” đặc trưng, giúp giảm chi phí, rút ngắn thời gian và tăng khả năng cạnh tranh của hàng hóa địa phương.
Điểm nhấn khác trong quá trình hội nhập của Thanh Hóa là việc tỉnh chủ động tận dụng hiệu quả các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới như EVFTA, RCEP, CPTPP… Các doanh nghiệp địa phương đã bắt đầu “đọc” được luật chơi quốc tế, am hiểu quy tắc xuất xứ, tiêu chuẩn lao động, môi trường, và từ đó điều chỉnh mô hình sản xuất phù hợp. Không còn là “người chơi nhỏ” trong sân chơi toàn cầu, Thanh Hóa đang dần khẳng định vai trò là “người kiến tạo chuỗi giá trị nội vùng”, góp phần nâng tầm vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng quốc tế.
Đáng chú ý, chính quyền tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp, trong đó xúc tiến thương mại và đào tạo nhân lực là hai mũi nhọn trọng yếu. Các chương trình kết nối cung – cầu, tham gia hội chợ quốc tế, hội chợ nông sản OCOP, hay các sự kiện quảng bá như “Thu đất Việt – Sắc nước hương Thu” không chỉ là cơ hội thương mại, mà còn là thông điệp khẳng định hình ảnh một Thanh Hóa năng động, sáng tạo và sẵn sàng hội nhập. Từ đó, hàng loạt sản phẩm đặc sản, sản phẩm OCOP và sản phẩm chế biến công nghiệp của tỉnh được quảng bá rộng rãi, mở ra thị trường xuất khẩu mới tại châu Âu, châu Á, Trung Đông và châu Phi.
Tuy nhiên, sự phát triển nào cũng đặt ra thách thức. Thanh Hóa vẫn đối diện với yêu cầu phải nâng cao năng suất lao động, cải thiện công nghệ sản xuất, và hoàn thiện hệ sinh thái hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa – những mắt xích quan trọng trong chuỗi xuất khẩu. Cùng với đó, biến động kinh tế toàn cầu đòi hỏi tỉnh phải xây dựng chiến lược ứng phó linh hoạt, từ dự báo thị trường, quản lý rủi ro tỷ giá, đến bảo đảm tiêu chuẩn “xanh hóa” sản xuất theo yêu cầu ngày càng khắt khe của đối tác quốc tế. Đó chính là phép thử cho năng lực quản trị và tầm nhìn dài hạn của địa phương.
Song, chính những thách thức ấy lại là cơ hội để Thanh Hóa tái cấu trúc mạnh mẽ hơn, hướng đến mô hình tăng trưởng dựa trên đổi mới sáng tạo và kinh tế tri thức. Khi doanh nghiệp địa phương biết tận dụng công nghệ số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong dự báo thị trường, hay triển khai sản xuất theo chuỗi giá trị bền vững, thì đó cũng là lúc năng lực cạnh tranh của tỉnh được nâng lên một tầm mới. Trong bối cảnh cả nước đẩy mạnh xây dựng nền kinh tế số, Thanh Hóa cần trở thành địa phương tiên phong trong “số hóa hoạt động xuất khẩu” – từ khâu quản lý dữ liệu, logistics thông minh, đến nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới.
Thành công về xuất khẩu gần 5,9 tỷ USD của Thanh Hóa sau 10 tháng năm 2025 không chỉ là kết quả của những con số thống kê, mà là biểu tượng của tinh thần vượt khó, bản lĩnh hội nhập và khát vọng vươn lên của một địa phương biết tìm đường đi riêng trong xu thế toàn cầu hóa. Từ một tỉnh chủ yếu dựa vào nông nghiệp, Thanh Hóa đang khẳng định vị thế của mình như một “đầu tàu công nghiệp – xuất khẩu” mới của miền Trung, góp phần định hình lại bản đồ kinh tế vùng.
Điều quan trọng hơn cả là, sau những con số tăng trưởng, Thanh Hóa đang xây dựng một tầm nhìn phát triển mang tính chiến lược – tầm nhìn của một nền kinh tế tự cường, bền vững, gắn kết chặt chẽ giữa công nghiệp – thương mại – nông nghiệp – dịch vụ và văn hóa bản địa. Đó là con đường không chỉ hướng đến sự giàu có vật chất, mà còn xây dựng niềm tự hào, bản sắc và năng lực cạnh tranh nội sinh cho cả cộng đồng.
Nhìn về tương lai, khi nền kinh tế toàn cầu bước vào kỷ nguyên chuyển đổi xanh và số hóa toàn diện, Thanh Hóa đang đứng trước cơ hội lớn để định vị lại vai trò của mình – không chỉ là “người đi nhanh” trong khu vực Bắc Trung Bộ, mà là “người dẫn dắt” một mô hình tăng trưởng mới: phát triển xuất khẩu gắn với đổi mới sáng tạo, xanh hóa sản xuất và hội nhập bền vững. Bằng tinh thần quyết liệt, khát vọng vươn lên và sự đồng lòng của cộng đồng doanh nghiệp, Thanh Hóa hoàn toàn có thể trở thành một biểu tượng của “bản lĩnh kinh tế Việt Nam” trong thời kỳ mới – một bản lĩnh được tôi luyện từ truyền thống, nuôi dưỡng bằng tri thức, và khẳng định bằng thành quả hội nhập trên trường quốc tế.
