Trong những năm gần đây, tỉnh Thanh Hóa bứt phá để đứng vào tốp đầu các tỉnh thu hút đầu tư lớn của cả nước. Vì vậy, thời gian qua, Thanh Hóa đã cụ thể hóa các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, tập trung quy hoạch, thu hút đầu tư phát triển hạ tầng công nghiệp, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng tăng nhanh tỷ trọng giá trị trong GDP của các ngành công nghiệp - dịch vụ và đạt được những kết quả tích cực. Riêng trong quý I/2024, tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) ước đạt 13,15%, đứng thứ 3 cả nước và cao nhất quý I kể từ năm 2020 đến nay. Trong đó, nông, lâm nghiệp, thủy sản tăng 3,56%; công nghiệp - xây dựng tăng 22,23%; dịch vụ tăng 5,42%; thuế sản phẩm tăng 3,43%.
Theo Quy hoạch tỉnh Thanh Hóa thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 phê duyệt tại Quyết định số 153/QĐ-TTg ngày 27/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ, đến năm 2030, toàn tỉnh có 115 cụm công nghiệp (CCN) với tổng diện tích 5.267,25 ha. Tính đến hết tháng 4/2024, toàn tỉnh đã có 45 CCN được thành lập, với tổng diện tích 1.633,45 ha. Trong đó, có 02 CCN đã đầu tư hoàn thành 100% hạ tầng theo quyết định được duyệt, gồm: CCN Thái Thắng (huyện Hoằng Hóa), diện tích 30,7 ha, đã có 02 nhà đầu tư thứ cấp thuê đất với tổng diện tích 15,5 ha; CCN thị trấn Vạn Hà (huyện Thiệu Hóa), diện tích 17,64 ha, đã có 01 nhà đầu tư thứ cấp thuê đất với diện tích 12,16 ha. Cùng đó, có 04 CCN đã hoàn thành đầu tư hạ tầng giai đoạn 1, gồm, CCN Hòa Lộc (huyện Hậu Lộc) đã hoàn thành đầu tư hạ tầng với diện tích 14,4/19 ha, thu hút được 03 nhà đầu tư thứ cấp thuê đất với diện tích 4,3 ha; CCN Bắc Hoằng Hóa (huyện Hoằng Hóa) đã hoàn thành đầu tư hạ tầng với diện tích 26,8/50 ha, thu hút được 07 nhà đầu tư thứ cấp thuê đất với diện tích 20,2 ha; CCN thị trấn Quán Lào (huyện Yên Định) đã hoàn thành đầu tư hạ tầng với diện tích 10,2/72,96 ha, thu hút được 01 nhà đầu tư thứ cấp thuê đất với diện tích 10,2 ha; CCN Thượng Ninh (huyện Như Xuân) đã cơ bản hoàn thành đầu tư hạ tầng với diện tích 20/20 ha, chưa thu hút được nhà đầu tư thứ cấp.
Bên cạnh đó, có 17 CCN đã hoàn thành GPMB toàn bộ dự án hoặc theo giai đoạn, đang thực hiện các thủ tục thuê đất, giao đất và triển khai đầu tư xây dựng, gồm: CCN Đông Văn (huyện Đông Sơn); CCN Vĩnh Minh (huyện Vĩnh Lộc); CCN làng nghề Tiến Lộc (huyện Hậu Lộc); CCN Tư Sy (huyện Nga Sơn); CCN Xuân Hòa (huyện Như Xuân); CCN Điền Trung (huyện Bá Thước); CCN Xuân Lai, CCN Thọ Nguyên, CCN Thọ Minh (huyện Thọ Xuân); CCN Tượng Lĩnh (huyện Nông Cống); CCN Vạn Thắng - Yên Thọ (thuộc các huyện Nông Cống và Như Thanh); CCN Cẩm Sơn, CCN Cẩm Châu (huyện Cẩm Thủy); CCN Quảng Châu - Quảng Thọ (thành phố Sầm Sơn); CCN Vân Du (huyện Thạch Thành); CCN phía Đông Bắc thành phố Thanh Hóa; CCN số 2 thị trấn Vạn Hà (huyện Thiệu Hóa).
Ngoài ra, có 08 CCN đã hoàn thành thủ tục đầu tư, đang tiến hành đền bù GPMB, gồm: CCN Nham Thạch, CCN Cống Trúc, CCN Quảng Yên (huyện Quảng Xương); CCN Hà Long I (huyện Hà Trung); CCN Tam Linh (huyện Nga Sơn); CCN Hợp Thắng (huyện Triệu Sơn); CCN Hậu Hiền, CCN Ngọc Vũ (huyện Thiệu Hóa). Còn lại 14 CCN đang hoàn thiện các hồ sơ thủ tục đầu tư, chưa thực hiện GPMB, gồm: CCN Đông Ninh (huyện Đông Sơn); CCN Khe Hạ (huyện Thường Xuân); CCN Hải Long - Xuân Khang (huyện Như Thanh); CCN Bãi Trành (huyện Như Xuân), CCN Vĩnh Hoà (huyện Vĩnh Lộc); CCN Hà Lĩnh II (huyện Hà Trung); CCN Thạch Bình (huyện Thạch Thành); CCN Liên Hoa, CCN Thuần Lộc (huyện Hậu Lộc); CCN Hoàng Sơn, CCN Cầu Quan (huyện Nông Cống); CCN phía Tây Nam thành phố Thanh Hóa (thành phố Thanh Hóa và huyện Quảng Xương); CCN Dân Lý - Dân Lực - Dân Quyền (huyện Triệu Sơn); CCN số 2 thị trấn Quán Lào (huyện Yên Định).
Có thể thấy, tình hình thu hút đầu tư phát triển các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh đã đạt được nhiều điểm sáng, tuy nhiên vẫn còn hạn chế là do một số nguyên nhân chính, như: Vốn đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng cho các CCN còn hạn chế; nhiều CCN gặp khó khăn trong việc kêu gọi đầu tư kinh doanh hạ tầng do thiếu cơ chế hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng. Do kết cấu hạ tầng chưa hoàn thiện nên khó thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào các CCN. Vấn đề ô nhiễm môi trường chưa được chú ý trong quá trình xây dựng nên hầu hết các CCN chưa có hệ thống xử lý môi trường.
Xác định việc thu hút đầu tư hạ tầng kỹ thuật, thu hút các doanh nghiệp đến thuê đất, đầu tư sản xuất, kinh doanh tại các khu, CCN là nhiệm vụ quan trọng trong đẩy mạnh phát triển công nghiệp, giải quyết việc làm cho người lao động khu vực nông thôn và phát triển kinh tế địa phương. Do vậy, tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tập trung, nỗ lực thực hiện các giải pháp thu hút đầu tư vào các khu, CCN là rất cấp thiết./.
