Hội thảo có sự tham gia của hơn 200 nhà quản lý, nhà khoa học trong nước và quốc tế. Ảnh: Báo Ninh Bình.
“Thông qua Hội thảo, chúng ta càng nhìn nhận rõ hơn về các giá trị của Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới Tràng An và mục tiêu hướng đến, đặc biệt, thực hiện sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị Công bố quy hoạch tỉnh Ninh Bình thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Ninh Bình cần có một quy hoạch, hướng đi thật tốt để phát huy hết các giá trị của di sản, phục vụ mục tiêu xây dựng đô thị di sản thiên niên kỷ” – đó là ý kiến của đồng chí Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam.
Hội thảo cũng đã làm rõ những vấn đề về nhận thức và lý luận về Đô thị di sản cả về hình thái phát triển, quy mô, kiến trúc và điều quan trọng là hội thảo đã trả lời được câu hỏi làm thế nào để văn hóa và thiên nhiên hòa quyện để trong tương lai phát triển thành đô thị di sản thiên niên kỷ. Bên cạnh đó, hội thảo đã làm rõ hơn về tính chất của di sản Tràng An, đây là một di sản hỗn hợp bao gồm di sản cảnh quan, di sản kiến trúc, di sản phi vật thể, di sản vị thế lịch sử tất cả hòa quyện với nhau rất đặc thù, độc đáo và quý giá. Trên cơ sở đó, tỉnh Ninh Bình mong muốn có cơ chế, chính sách phù hợp để Ninh Bình đảm đương tốt sứ mệnh gìn giữ di sản cho dân tộc, quốc gia và nhân loại.
Đồng chí Phạm Quang Ngọc, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: Báo Ninh Bình.
Tại hội thảo, đồng chí Phạm Quang Ngọc, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh tự hào: Ninh Bình là vùng đất cổ, nơi có những giá trị đặc sắc, nổi trội, riêng có về lịch sử - văn hóa và tự nhiên. Đặc biệt, vào thế kỷ thứ 10, dựa vào thế núi, hình sông “thủ hiểm, khó công”, Hoa Lư đã trở thành Kinh đô của Nhà nước Đại Cồ Việt - Nhà nước phong kiến tập quyền đầu tiên của nước ta, gắn liền với 3 triều đại là Đinh - Tiền Lê - Lý. Hiện nay, dấu tích của Cố đô Hoa Lư tại huyện Hoa Lư là một trong 4 vùng lõi thuộc Quần thể danh thắng Tràng An với hai yếu tố nổi bật về văn hóa và thiên nhiên, đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới vào năm 2014, là di sản thế giới "kép" đầu tiên và duy nhất tại khu vực Đông Nam Á cho đến nay.
Thời gian qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Ninh Bình luôn nâng cao tính đoàn kết, chủ động, sáng tạo và phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, đạt được nhiều kết quả phát triển nổi bật, toàn diện. Với tư duy quản trị rộng mở, quan điểm phát triển bền vững, định hướng phát triển của Đô thị di sản Ninh Bình đang dần hiện hữu. Với gần 60% diện tích của đô thị Ninh Bình - Hoa Lư là quần thể Danh thắng Tràng An (trong đó có Cố đô Hoa Lư) đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới thì vai trò của di sản là rất quan trọng trong định hướng, định hình phát triển của đô thị và hoàn toàn phù hợp với quan điểm đã được các quốc gia phát triển trên thế giới áp dụng, vận dụng tổ chức triển khai thực hiện.
Đồng chí Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam nhấn mạnh đây là hội thảo quan trọng nhằm hướng tới xây dựng Đô thị di sản thiên niên kỷ theo nguyện vọng, mong muốn, khát khao của tỉnh Ninh Bình cũng như chủ trương của Bộ Chính trị, Trung ương.
Phát biểu đề dẫn tại Hội thảo, đồng chí Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam nhấn mạnh: Ninh Bình đang có lợi thế cạnh tranh và tiềm năng khác biệt trong vùng Đồng bằng sông Hồng, đồng chí Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho rằng Di sản chính là động lực, tiềm năng mới để Ninh Bình phát triển. Để Ninh Bình hướng tới đô thị di sản thiên niên kỷ cần có cách tiếp cận mới nhằm đảm bảo đô thị phát triển theo tầm nhìn và mục tiêu đã đề ra. Cần xác định những yếu tố kiến trúc - quy hoạch không được thay đổi và những yếu tố kiến trúc - quy hoạch có thể thay đổi trong quá trình phát triển đô thị. Việc hoạch định chính sách phải đưa ra một chiến lược nhất quán, sao cho việc phát triển không ảnh hưởng đến môi trường, cảnh quan. Trong quản lý cần sự ứng xử thận trọng và có trách nhiệm với nguồn tài nguyên thiên nhiên hiện hữu đảm bảo cho sự phát triển hiện tại cũng như trong tương lai.
Đồng chí Hoàng Đạo Cương, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho rằng hội thảo sẽ là cơ hội tốt để góp thêm tiếng nói, kinh nghiệm, trí tuệ của các nhà khoa học, nhà quản lý không chỉ của Việt Nam mà còn cả cộng đồng quốc tế cho công tác bảo tồn, quản lý Di sản UNESCO vì mục tiêu kết nối các thành phố sở hữu Di sản thế giới ở Việt Nam với các thành phố Di sản.
Kết luận Hội thảo và chỉ đạo triển khai nhiệm vụ, đồng chí Đoàn Minh Huấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Ninh Bình đã khái quát lại một số quan điểm của các nhà khoa học về đô thị di sản, trong đó có di sản cố đô. Đồng chí cho rằng cần có một quan niệm về đô thị di sản riêng của Việt Nam, theo yêu cầu khách quan từ thực tiễn, để tối đa hóa lợi ích quốc gia, dân tộc, phản ánh được tính đa dạng của các đô thị di sản. Về phương diện pháp lý, cần sớm điều chỉnh, bổ sung thêm tiêu chí cho đô thị di sản, tránh việc hiện nay chỉ có tiêu chí chung, đơn nhất cho đô thị mà thiếu cách nhìn đa dạng về đô thị theo chức năng, trong đó có chức năng di sản khi xây dựng tiêu chí thành phố trực thuộc Trung ương. Từ đó, tỉnh Ninh Bình mong muốn có cơ chế, chính sách phù hợp để Ninh Bình đảm đương tốt sứ mệnh gìn giữ di sản cho dân tộc, quốc gia và nhân loại.
Đồng chí Đoàn Minh Huấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Ninh Bình mong muốn nhận được sự đồng hành, hỗ trợ, tư vấn của các ban, bộ, ngành Trung ương, các nhà khoa học.
Sau một làm việc nghiêm túc, hiệu quả, Hội thảo Khoa học “Quản lý và phát triển thành phố di sản Cố đô sở hữu danh hiệu UNESCO-Nhận thức lý luận, kiến tạo thể chế và hành động địa phương” đã nhận được nhiều ý kiến tham luận tâm huyết, trách nhiệm, thẳng thắn với nhiều ý tưởng, sáng kiến hay, có giá trị cả về mặt khoa học và thực tiễn. Các ý kiến tập trung vào 4 nhóm vấn đề: Quản lý và phát triển thành phố di sản Cố đô sở hữu danh hiệu UNESCO; nhận thức lý luận; kiến tạo thể chế; hành động địa phương.
Việc xây dựng đô thị di sản và trở thành thành phố trực thuộc Trung ương là một nhiệm vụ đầy thách thức. Do vậy, để giải quyết rào cản lớn nhất là nhận thức, nhiệm vụ trước mắt là xây dựng chương trình, mở các lớp đào tạo cho cán bộ để có nhận thức đầy đủ về đô thị, quản lý đô thị. Trên cơ sở quy hoạch và cơ chế, chính sách, tỉnh sẽ tập trung định hướng phát triển du lịch, công nghiệp văn hóa, công nghiệp giải trí, trung tâm khởi nghiệp, công nghiệp công nghệ cao để tạo ra những sản phẩm có giá trị gia tăng cao. Tin rằng, Ninh Bình sẽ tiếp tục phát triển vươn lên mạnh mẽ, trở thành cực tăng trưởng các tỉnh phía nam đồng bằng sông Hồng, hướng tới trở thành thành phố trực thuộc Trung ương văn minh, hiện đại, thông minh, có bản sắc riêng, ngang tầm các đô thị di sản thiên niên kỷ, thành phố sáng tạo trên thế giới.
