VNHNO - Doanh nghiệp (DN) là nhân tố quyết định năng lực cạnh tranh quốc gia. Chính phủ nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các DN phát huy tính sáng tạo và đổi mới để có khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế.
Ảnh minh họa
Sau gần 30 năm đổi mới, Việt Nam đã trở thành nước có thu nhập trung bình, có nền kinh tế phát triển, tích cực tham gia vào các liên kết kinh tế đa tầng và là điểm đến hấp dẫn trong đầu tư của khu vực. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, nền kinh tế Việt Nam phát triển còn chưa bền vững, năng lực cạnh tranh quốc gia còn chậm cải thiện và có vị trí xếp hạng khiêm tốn so với nhiều nước trong khu vực.
Theo Báo cáo năng lực cạnh tranh toàn cầu 2017 - 2018 do Diễn đàn Kinh tế thế giới công bố, Việt Nam xếp hạng 55/173 quốc gia, tăng 5 bậc so với năm ngoái và 20 bậc so với 5 năm trước. Một trong những yếu tố nền tảng, góp phần tạo nên sự tăng hạng này là bởi sức cạnh tranh của cộng đồng DN trong nước ngày càng được cải thiện.
Tại buổi tọa đàm "Phát huy vai trò của DN trong nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia" vừa qua, TS. Lưu Bích Hồ - nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược phát triển phân tích: năng lực cạnh tranh của đất nước bao gồm năng lực cạnh quốc gia, cạnh tranh ngành, DN và sản phẩm. Như vậy, sức cạnh tranh quốc gia và cạnh tranh của DN có mối quan hệ tương hỗ. Đó cũng là yếu tố sống còn của DN khi phát triển trong nền kinh tế thị trường.
Những năm gần đây, mọi nỗ lực của Chính phủ và các bộ, ngành trong việc cải thiện môi trường kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính đã giúp các DN thay đổi cả về lượng và chất. Số DN thành lập mới ngày càng nhiều, hiện đã cán mốc 1 triệu DN đăng ký kinh doanh.
Bên cạnh đó, có nhiều DN lớn, đủ sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế như Vietjet, Vingroup, Hòa Phát, Tân Hiệp Phát… Tuy nhiên theo ông Hoàng Quang Phòng - Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam nhận định: Việt Nam đã có những DN có sức cạnh tranh tốt trên thị trường thế giới nhưng con số đó vẫn chưa đáng kể.
Măc dù có nhiều cơ hội nhưng cộng đồng DN vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Ông Nguyễn Đức Kiên - Phó Chủ nhiệm Ủy ban kinh tế của Quốc hội nhấn mạnh: thách thức đầu tiên là chiến lược kinh doanh không rõ ràng, trình độ công nghệ lạc hậu, thói quen sản xuất nhỏ lẻ, chế độ đãi ngộ với người lao động chưa tương xứng và cuối cùng là sự liên kết sản xuất để tăng sức cạnh tranh của DN rất kém.
Bên cạnh đó, ông Nguyễn Đức Kiên cũng khuyến cáo, những thách thức này sẽ là rào cản làm suy giảm năng lực cạnh tranh của DN. Nhiệm vụ đặt ra cho Chính phủ trong việc tăng năng lực cạnh tranh là vô cùng khó khăn. Bản thân DN cũng cần tự đánh giá để nỗ lực hơn nữa nhằm nâng cao sức cạnh tranh.
TS. Lưu Bích Hồ cũng cho rằng, DN cần xây dựng chiến lược phát triển thật tốt, hướng vào các ngành nghề có lợi, tránh đầu cơ chộp giật. Hoàn thiện, cải cách và tiến tới kỹ năng quản trị hiện đại thể hiện vai trò của chủ DN. Chủ động đào tạo nhân lực, nhất là đội ngũ quản lý, cán bộ kỹ thuật. Xây dựng thương hiệu để tạo dấu ấn và niềm tin với người tiêu dùng. Đặc biệt, DN phải luôn không ngừng chủ động, học hỏi, sáng tạo để tìm hướng đi riêng và phù hợp./.