Phát huy giá trị di sản văn hóa và di sản thiên nhiên gắn với phát triển du lịch xanh bền vững tỉnh Lâm Đồng trong xu thế hội nhập quốc tế

Tỉnh Lâm Đồng đã tập trung triển khai có hiệu quả công tác tu bổ, tôn tạo di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng trên địa bàn, trong đó phát huy tối đa nguồn lực xã hội để đầu tư, trùng tu, tôn tạo và phát huy giá trị các di tích đạt hiệu quả làm cho bộ mặt di tích đã có nhiều khởi sắc góp phần đẩy mạnh thu hút đầu tư nhằm phát triển có hiệu quả giá trị di tích và phục vụ du lịch. Hằng năm, tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo triển khai hiệu quả chương trình mục tiêu quốc gia về bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể bằng việc sưu tầm, bảo tồn phát huy các phong tục tập quán tốt đẹp của đồng bào dân tộc thiểu số, bảo tồn các lễ hội truyền thống, tín ngưỡng; đồng thời khai thác giá trị đa dạng sinh học và tài nguyên rừng, cảnh quan thiên nhiên phục vụ đa dạng du lịch chất lượng cao. 

Du lịch chất lượng cao, du lịch xanh bền vững đã trở thành một xu hướng quan trọng trong ngành du lịch hiện nay và tương lai toàn cầu với sự tăng cường nhận thức về bảo vệ môi trường và khám phá các giá trị văn hóa độc đáo và tài nguyên thiên nhiên của mỗi quốc gia. Lâm Đồng là tỉnh ở nam Tây nguyên với vẻ đẹp thiên nhiên tuyệt đẹp và di sản văn hóa độc đáo, luôn luôn trở thành một điểm đến hấp dẫn cho du khách yêu thích du lịch khám phá, du lịch xanh bền vững. Do đó khai thác giá trị di sản văn hóa và di sản thiên nhiên là yêu cầu tất yếu để phát triển du lịch xanh bền vững trong xu thế hội nhập toàn cầu.

Dân cư Lâm Đồng mật độ thưa rất phù hợp để phát triển du lịch xanh

Di sản văn hóa ở Lâm Đồng mang tính độc đáo, hiếm có:

Lâm Đồng có thành phố Đà Lạt được biết đến với kiến trúc độc đáo của những ngôi nhà gỗ, những tòa lâu đài và biệt thự thuộc thời Pháp thuộc, việc bảo tồn và khai thác kiến trúc này có thể tạo ra cơ hội du lịch chất lượng cao bằng cách khai thác bảo tồn và phát triển các công trình kiến trúc cổ và tổ chức các chương trình hướng dẫn du lịch để khách du lịch có thể khám phá và hiểu rõ hơn về lịch sử và văn hóa Đà Lạt.

Lâm Đồng còn là nơi hội tụ, sinh sống của 47 dân tộc anh em nên có nguồn tài nguyên nhân văn mang đậm bản sắc truyền thống với nhiều phong tục tập quán, kiến trúc nhà ở, lễ hội văn hoá dân gian đặc sắc. Lâm Đồng hiện đang sở hữu 03 di sản văn hoá thế giới được UNESCO công nhận, đó là: Di sản văn hóa phi vật thể “Không gian văn hoá cồng chiêng Tây Nguyên”; Di sản tư liệu “Mộc bản Triều Nguyễn” và thành phố Đà Lạt là thành phố sáng tạo toàn cầu lĩnh vực âm nhạc và hiện đang xây dựng hồ sơ thành phố Đà Lạt trở thành thành phố Di sản của thế giới. Toàn tỉnh có 37 di tích, trong đó có 02 di tích cấp quốc gia đặc biệt, 18 di tích cấp quốc gia, 17 di tích cấp tỉnh; có 32 làng nghề (21 làng nghề truyền thống, có 14 làng nghề gắn với du lịch).

Lồng hồ mặt nước - lơi thế tiềm năng du lịch xanh chưa được khai thác tương xứng

Di sản thiên nhiên ở Lâm Đồng luôn quyến rũ du khách gần xa

Lâm Đồng hiện có 539.403ha đất rừng, tỷ lệ che phủ đạt 55%, đứng thứ 6 cả nước và thứ 2 Tây Nguyên; có 2 vườn quốc gia: Cát Tiên và Bidoup - Núi Bà; Khu dự trữ sinh quyển Lang Biang được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới thứ 9 của Việt Nam và đầu tiêh khu vực Tây Nguyên. Tỉnh Lâm Đồng có tài nguyên thiên nhiên vô cùng quý giá do tính đa dạng sinh học cao, núi rừng hoang sơ, có nhiều lòng hồ, mặt nước, nhiều sông, suối, nhiều thác nước chảy quanh năm, khí hậu mát mẻ ôn hoà, trong lành, cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp tạo nên sự trù phú cho vùng đất Lâm Đồng, đặc biệt là tỉnh có mật độ dân số thấp (đạt 135 người/km²);đây chính là những tiềm năng lớn để phát triển du lịch xanh bền vững.

Lâm Đồng không chỉ là vùng trồng chè thương mại đầu tiên của Việt Nam mà còn là vùng trồng Ô long đầu tiên có quy mô lớn nhất ở Việt Nam, là vùng sản xuất rau lớn nhất của Việt Nam, là một trong những trung tâm sản xuất hoa Đông Nam Á và thế giới và nhiều đặc sản khác; do đó việc khai thác nông nghiệp đa chức năng, đa giá trị từ nông nghiệp có thể bao gồm tổ chức các tour trải nghiệm sản xuất, tham quan những mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và giới thiệu quy trình canh tác nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp thông minh, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn và nông nghiệp tái sinh; điều này không chỉ tạo ra thu nhập cho cộng đồng địa phương mà còn giúp du khách thu mua nông sản tại chỗ theo ý với những trải nghiệm khó quên khi đến Lâm Đồng.

Khu dự trữ sinh quyển thế giới Langbiang là trung tâm đa dạng sinh học cao tiềm năng khai thác du lịch xanh tầm cỡ quốc gia, đẳng cấp quốc tế

Các giải pháp phát triển du lịch xanh bền vững hiện tại và trong tương lai

Nhằm định vị giá trị di sản văn hoá và di sản thiên nhiên để phát triển du lịch xanh bền vững tỉnh Lâm Đồng tầm cỡ quốc gia và đẳng cấp quốc tế trong tương lai, ngành du lịch Lâm Đồng cần thực hiện một số giải pháp cơ bản sau đây:

Tiếp tục quán triệt và triển khai quyết liệt, đồng bộ NQ 18/ NQ/TU Nghị quyết của Tỉnh ủy về phát triển du lịch chất lượng cao đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng;

Tiếp tục phát huy những thành quả du lịch Đà Lạt trong thời gian qua; phát huy giá trị nhân văn; tiếp tục quảng bá thương hiệu địa phương: “Đà Lạt – kết tinh kỳ diệu từ đất lành”, bằng nhiều hình thức; chuyển biến mạnh mẽ ngành du lịch từ số lượng sang chất lượng cao; cần chuyển từ du lịch tiêu tiền ít sang du lịch tiêu tiền nhiều, du khách từ lưu trú ít sang lưu trú nhiều;

Cần có sự kết nối chiều sâu hơn giữa các vùng trong nước và các quốc gia trên thế giới; có sự kết nối trong chia sẻ sản phẩm du lịch giữa các doanh nghiệp du lịch Lâm Đồng; đa dạng hóa sản phẩm du lịch: du lịch sinh thái, du lịch tâm linh, du lịch canh nông, du lịch hội nghị hội thảo, du lịch khoa học, du lịch sáng tạo, du lịch giáo dục, du lịch giải trí và du lịch thể thao;

 Cải thiện môi trường đầu tư như phát triển các dự án hạ tầng giao thông: dự án cao tốc Tân Phú - Bảo Lộc, Bảo Lộc – Liên Khương; mở rộng cảng hàng không quốc tế Liên Khương; đang trình hồ sơ Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 với mục tiêu Tỉnh Lâm Đồng đạt các tiêu chuẩn để trở thành thành phố trực thuộc Trung ương hiện đại, xanh, thông minh, có bản sắc và đáng sống vào năm 2045; tầm nhìn đến năm 2050, Lâm Đồng sẽ trở thành thủ phủ xanh của Việt Nam với 4 yếu tố phát triển chính: kinh tế xanh, thành phố xanh, môi trường xanh, năng lượng và công nghiệp xanh. Nâng cao chỉ số cải cách hành chính phục vụ người dân và doanh nghiệp, triễn khai toàn diện chuyển đổi số trong tất cả các lĩnh vực kinh tế xã hội; tập trung các chính sách thu hút FDI về du lịch xanh.

Có giải pháp khai thác có hiệu quả khu dự trữ sinh quyển thế giới Lang Biang, thông qua các dự án du lịch cộng đồng, du lịch khám phá, nghiên cứu các điểm du lịch trải nghiệm. Song song với cách thu hút du khách như trong thời gian qua, trong tương lai Vườn quốc gia Bidup – Núi Bà cần nghiên cứu tạo ra các sản phẩm du lịch theo đặt hàng, thời gian tham quan phải đặt hàng trước và là tour du lịch có giá cao nhất tỉnh Lâm Đồng và Việt Nam, vì đây là khu dự trữ sinh quyển thế giới thứ 9 của Việt Nam và là đầu tiên của khu vực Tây Nguyên, khai thác giá trị tương xứng là trung tâm đa dạng sinh học quốc gia và quốc tế;

Có giải pháp thu hút đầu tư đồng bộ các dự án công nghiệp văn hóa, đặc biệt là sáng tạo nghệ thuật, thiết kế, điện ảnh và âm nhạc… đây là lĩnh vực sẽ phát triển mạnh trong tương lai mà Lâm Đồng có rất nhiều lợi thế song trong thời gian qua chưa được khai thác tương xứng; có giải pháp đồng bộ, khoa học và hiệu quả thực hiện các giải pháp kinh tế ban đêm nhằm đáp ứng yêu cầu của du khách khi đến Đà Lạt;

Thu hút các dự án đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao toàn cầu về du lịch như mô hình Thụy Sĩ; hình thành Học viện đào tạo CEO về du lịch quốc tế để tuyển sinh đào tạo học viên toàn cầu chuyên sâu về du lịch, bởi vì trên thế giới có loại hình du lịch nào thì Lâm Đồng có cũng khả năng đáp ứng các loại hình du lịch đó, trừ du lịch biển - Học viện sẽ phối hợp trải nghiệm thực tế ở tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận hoặc Bình Thuận sẽ đáp ứng tất cả loại hình du lịch cho CEO toàn cầu;

Tăng cường công tác quản lý nhà nước, thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân đối với giá trị cảnh quan môi trường của Lâm Đồng; tổ chức trồng cây cảnh quan nhiều hơn nữa ở các đô thị trong tỉnh; quyết tâm không để người dân lấn chiếm đất rừng, san gạt đất trái phép làm biến dạng địa hình gây mất cảnh quan môi trường, gây sạt lở đất trong mùa mưa bão;

Để khách du lịch thực sự hiểu và thực hành du lịch xanh bền vững, cần thực hiện tốt công tác tuyên truyền về du lịch xanh bền vững, các chương trình giáo dục có thể được tổ chức để giới thiệu về du lịch du lịch xanh và khuyến khích khách du khách thực hiện các hành động bảo vệ  danh lam thắng cảnh, di sản văn hoá và môi trường thiên nhiên khi tham gia vào các hoạt động du lịch ở Lâm Đồng;

Mở rộng hình thức hợp tác công tư để phát triển du lịch chất lượng cao ở Lâm Đồng, cần có sự hợp tác giữa chính quyền địa phương, doanh nghiệp du lịch và cộng đồng địa phương. Chính quyền có thể đưa ra các chính sách hỗ trợ và quy định về du lịch xanh; các doanh nghiệp du lịch có thể đầu tư vào các dự án phát triển du lịch xanh, và cộng đồng địa phương có thể tham gia vào quá trình quảng bá và quản lý du lịch xanh ở phạm vi quốc gia và quốc tế.

Một góc trung tâm TP Đà Lạt