Tham dự buổi lễ, về phía lãnh đạo Trung ương có các đồng chí: Trần Hồng Hà - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Nguyễn Sỹ Hiệp - Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ; Lê Đình Thọ - Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải; Nguyễn Ngọc Cảnh - Phó Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp.
Về phía tỉnh Thanh Hóa có các đồng chí: Đỗ Trọng Hưng - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Đỗ Minh Tuấn - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh và đại diện lãnh đạo các sở, ngành cấp tỉnh.
Về phía tỉnh Nghệ An có các đồng chí: Thái Thanh Quý - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh; Nguyễn Đức Trung - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Lê Hồng Vinh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh.
Dự lễ còn có các đồng chí: Đoàn Minh Huấn - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Ninh Bình; Trần Báu Hà – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh.
Dự án thành phần đoạn Quốc lộ 45 - Nghi Sơn dài 43 km và Dự án Nghi Sơn - Diễn Châu dài 50 km đi qua địa phận các tỉnh Thanh Hóa và Nghệ An. Trong quá trình triển khai thực hiện 2 dự án, Bộ Giao thông vận tải đã phát động các phong trào thi đua với mục đích vừa động viên, cổ vũ, vừa là “mệnh lệnh" để các chủ thể tham gia Dự án nỗ lực phấn đấu, tổ chức triển khai 3 ca 4 kíp, thi công xuyên lễ, xuyên tết. Các Ban quản lý dự án đã áp dụng, giải quyết nhanh nhạy, linh hoạt trong việc áp dụng mọi cơ chế giải ngân nhằm hỗ trợ, duy trì năng lực tài chính cho các nhà thầu. Các đơn vị tư vấn đã bám sát hiện trường, giám sát chặt chẽ về quy trình, chất lượng thi công, đẩy nhanh nghiệm thu thanh toán, kịp thời xử lý những điều chỉnh, bổ sung về thiết kế kỹ thuật. Các nhà thầu đã tập trung huy động nhân lực, thiết bị, tài chính, nỗ lực thi công ngày đêm để thực hiện đúng cam kết thi đua về tiến độ hoàn thành từng gói thầu.
Với tinh thần “vượt nắng, thắng mưa” vượt qua những khó khăn, thách thức, 2 Dự án Quốc lộ 45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu đã hoàn thành các hạng mục chính tuyến và đưa vào khai thác tạm để phục vụ Nhân dân đúng vào dịp Quốc khánh mùng 2/9 và cơ bản hoàn thành toàn bộ công trình vào tháng 10/2023.
Việc hoàn thành 2 Dự án Quốc lộ 45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu tiếp tục nâng tổng số km đường cao tốc trục Bắc - Nam lên khoảng 1.050 km; góp phần nối thông tuyến đường bộ cao tốc từ Hà Nội đến Nghệ An dài 251km, rút ngắn thời gian di chuyển từ Hà Nội về Nghệ An còn khoảng 3,5 giờ so với 5 giờ trước đây, khắc phục tình trạng ùn tắc giao thông và giảm thiểu tai nạn giao thông trên Quốc lộ 1A.
Phát biểu tại buổi lễ, các đồng chí: Đỗ Minh Tuấn - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa và Nguyễn Đức Trung - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An đều ghi nhận và đánh giá cao sự nỗ lực, cố gắng của chủ đầu tư, các đơn vị tư vấn, các nhà thầu thi công và đội ngũ cán bộ, kỹ sư, công nhân lao động đã làm việc không quản ngày đêm, xây dựng công trình đảm bảo chất lượng và tiến độ. Cảm ơn sự đồng thuận, ủng hộ của Nhân dân trong vùng bị ảnh hưởng bởi dự án.
Các đồng chí nhấn mạnh: Dự án Quốc lộ 45 - Nghi Sơn và dự án Nghi Sơn - Diễn Châu được khánh thành ngày hôm nay là kết quả của sự lãnh đạo của Đảng, sự quan tâm của Quốc hội và sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; sự nỗ lực, quyết tâm hoàn thành của Bộ Giao thông vận tải; sự phối hợp chặt chẽ của các Bộ, ngành trung ương và sự chỉ đạo kịp thời của cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp, đặc biệt là sự ủng hộ của người dân trong vùng dự án đi qua.
Để phát huy tối đa hiệu quả khai thác tuyến đường bộ cao tốc, đảm bảo mục tiêu đầu tư, trong thời gian tới, các đồng chí khẳng định: Địa phương sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Giao thông vận tải tổ chức hoàn thiện các nút giao kết nối tuyến đường bộ cao tốc với mạng lưới giao thông trên địa bàn tỉnh. Quản lý chặt chẽ, bài bản, hiệu quả trong việc sử dụng, khai thác quỹ đất tại khu vực nút giao và các không gian phát triển mới gắn với các tuyến cao tốc; thực hiện tốt công tác bảo vệ hành lang giao thông, phối hợp quản lý, khai thác hiệu quả các tuyến đường giao thông trên địa bàn, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn và thông suốt.
Đặc biệt, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa Đỗ Minh Tuấn nhấn mạnh thêm: Để đảm bảo tính kết nối, phát huy hiệu quả đầu tư của tuyến đường cao tốc, tỉnh Thanh Hóa đã ưu tiên nguồn lực, bố trí gần 9.000 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách tỉnh để đầu tư một số dự án đường kết nối với tuyến đường cao tốc; đồng thời, tiếp tục rà soát, đề xuất bổ sung thêm một số tuyến đường khác theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 796/CĐ-TTg ngày 26/8/2023 nhằm thúc đẩy phát triển toàn diện kinh tế - xã hội các vùng, địa phương.
Phát biểu chỉ đạo tại lễ khánh thành, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nêu rõ: Giao thông là mạch máu lưu thông của nền kinh tế, là một trong những khâu đột phá chiến lược trong phát triển kinh tế, xã hội đảm bảo quốc phòng, an ninh của đất nước của Đảng, Nhà nước.
Trong quá trình thi công hai dự án Quốc lộ 45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu đã gặp nhiều khó khăn, vướng mắc làm ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ như đại dịch COVID-19, biến động giá nguyên, nhiên vật liệu, thiếu hụt về nguồn vật liệu đắp, thời tiết diễn biến bất thường. Nhưng với tinh thần “Khó khăn đến đâu thì tháo gỡ đến đó, khó khăn ở đâu thì tháo gỡ ở đó; vướng mắc ở cấp nào thì cấp đó giải quyết”.
Nhân dịp này, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, đồng chí biểu dương Lãnh đạo, cán bộ, công chức, người lao động ngành giao thông vận tải, các nhà thầu, các đơn vị tư vấn đã có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, đổi mới tư duy, cách nghĩ cách làm để khắc phục các khó khăn về dịch bệnh, thời tiết bất lợi, đề xuất các giải pháp kỹ thuật phù hợp điều kiện thực tế hiện trường, với tinh thần hăng say lao động, thi công xuyên Lễ, xuyên Tết trên công trường, đã kịp thời hoàn thành các hạng mục trọng điểm của dự án như: công trình hầm, cầu lớn, xử lý nền đất yếu...
Phó Thủ tướng cũng đánh giá rất cao sự chủ động vào cuộc của các bộ, ngành Trung ương nhất là UBND tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An đã tập trung chỉ đạo triển khai đồng bộ, kịp thời việc đẩy nhanh tiến độ, di dời hạ tầng kỹ thuật, xây dựng các khu tái định cư để người dân yên tâm về nơi ở mới với điều kiện sống tốt hơn, tạo sự đồng thuận cao của người dân bị ảnh hưởng, nhanh chóng bàn giao mặt bằng phục vụ thi công. Đây là bài học kinh nghiệm lớn chúng ta cần nhân rộng trong triển khai các dự án tiếp theo.
Để phát huy tối đa hiệu quả đầu tư các dự án, đồng chí yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần tính toán trong quy hoạch vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải Nam Trung Bộ các hệ sinh thái kinh tế kết nối với tuyến giao thông. UBND các tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An rà soát, quy hoạch xây dựng đô thị, khu công nghiệp, dịch vụ logistic, du lịch nhằm phát huy tối đa lợi thế của tuyến đường cao tốc.
Bộ Giao thông vận tải chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tổ chức khai thác, bảo trì, bảo dưỡng công trình, vệ sinh môi trường, vận hành công trình an toàn, thông suốt và hiệu quả. Chỉ đạo các nhà thầu, đơn vị thi công khẩn trương hoàn thành các công trình phụ trợ trên tuyến.
Khẩn trương thực hiện các bước chuẩn bị để triển khai giai đoạn 2 của dự án. Tổ chức rà soát việc bố trí các trạm dừng nghỉ, các nút giao kết nối trên tuyến đường bộ cao tốc liên thông, đồng bộ mạng lưới giao thông đường bộ, đường thủy, đường sắt, đường không và hàng hải trên địa bàn của địa phương, khu vực.
Xây dựng và ban hành Quy chuẩn thiết kế đường bộ cao tốc làm cơ sở để quy hoạch, thiết kế, đầu tư xây dựng và quản lý hệ thống đường bộ cao tốc, các nút giao kết nối; làm căn cứ để xác định suất đầu tư, huy động vốn đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc phù hợp, bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả.
Nghiên cứu, phân tích, đánh giá rút kinh nghiệm trong việc triển khai Dự án để làm bài học cho các dự án sau này, nhất là trong bố trí các khu tái định cư; xây dựng từ phương án thiết kế, thi công gắn với nguồn vật liệu, cũng như các giải pháp phòng ngừa nguy cơ sạt lở, sụt lún, lũ lụt, tác động môi trường tại các khu vực chưa có đánh giá đầy đủ về địa chất, thủy văn, nhằm bảo đảm tính bền vững của công trình. Từ đó, có các giải pháp đẩy nhanh tiến độ thi công, đưa các đoạn còn lại của tuyến cao tốc Bắc - Nam vào khai thác đúng kế hoạch, đạt yêu cầu về chất lượng; phối hợp, hỗ trợ chặt chẽ với các địa phương khẩn trương triển khai xây dựng các Dự án cao tốc trục Đông - Tây, các Dự án Vành đai đô thị tại thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội, các Dự án kết nối liên vùng theo hình thức hợp tác công - tu (PPP).
Các địa phương cần tiếp tục chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của người dân, nhất là những gia đình nhường mặt bằng cho Dự án, bảo đảm người dân có điều kiện sống tốt hơn, đặc biệt là sinh kế bền vững.
Tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cùng các đồng chí lãnh đạo Trung ương và lãnh đạo các địa phương đã chính thức cắt băng khánh thành công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 2017 - 2020, đoạn Quốc lộ 45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn – Diễn Châu.
