Bà Lê Thị Khương - Giám đốc HTX Phú Khương (xã Kỳ Xuân, Kỳ Anh, Hà Tĩnh) đã đưa đặc sản vùng biển Kỳ Anh ra thị trường trong nước, quốc tế.
Xây dựng thương hiệu nước mắm 4 sao
“Nước mắm muốn ngon trước hết nguyên liệu đầu vào phải “chuẩn”. Cá cơm được tuyển chọn kỹ từ vùng biển Kỳ Anh để đảm bảo độ ngọt và chất lượng của thành phẩm. Muối ủ cá phải được trữ trên 2 năm. Đặc biệt, chúng tôi còn sử dụng thính rang từ gạo tạo cho nước mắm mùi thơm nồng đặc trưng, được nhiều khách hàng đánh giá cao”. – bà Khương chia sẻ bí quyết.
Theo bà Khương, tất cả các công đoạn làm nước mắm, từ chọn cá tươi, muối, thính… làm nguyên liệu đến việc phơi nắng, phơi sương… đều cần sự tập trung, tỉ mỉ, chịu khó. Đặc biệt, việc náo đảo được làm thường xuyên, tốn nhiều thời gian và công sức nhưng đây được xem là công đoạn đặc biệt quan trọng để nước mắm ngon, dậy mùi…
Cùng với sản xuất nước mắm, HTX Phú Khương còn sản xuất các sản phẩm đặc trưng vùng biển Kỳ Anh như: ruốc, cá mờm khô, tép khô….
Năm 2018, được các đơn vị hỗ trợ, hướng dẫn xây dựng sản phẩm nước mắm trở thành sản phẩm OCOP và năm 2019 đạt sản phẩm 3 sao, kể từ đây, nước mắm Phú Khương đã có bước phát triển vượt bậc. Ngoài chất lượng không ngừng được cải thiện bằng công nghệ muối hiện đại thì mẫu mã cũng được nâng cấp để đảm bảo các tiêu chí và thu hút khách hàng.
Khi tham gia OCOP, HTX đã được hỗ trợ xây dựng thành công thương hiệu nước mắm Phú Khương (tên ghép của thôn Kỳ Phú và bà Lê Thị Khương). Ngoài ra, còn được hỗ trợ nhận diện thương hiệu, quảng bá thương hiệu thông qua logo, tem nhãn sản phẩm, tham gia hội chợ, đi học hỏi ở các vùng sản xuất nước mắm nổi tiếng… Với nhiều nỗ lực, năm 2021, nước mắm Phú Khương đã được tỉnh Hà Tĩnh công nhận đạt chuẩn 4 sao.
Năm 2024, sản phẩm nước mắm Phú Khương được bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu (CNNTTB) khu vực phía Bắc
Ứng dụng khoa học công nghệ để nâng cao chất lượng sản phẩm
Ngoài việc trân quý và gìn giữ cách làm nước mắm truyền thống của cha ông, HTX còn mạnh dạn đầu tư, ứng dụng khoa học công nghệ để nâng cao chất lượng sản phẩm, đưa thương hiệu nước mắm Phú Khương ngày càng vươn xa.
Với khu đất rộng 6.000 m2 nằm dọc tuyến đường ven biển Xuân Hội - Thạch Khê - Vũng Áng, HTX Phú Khương có điều kiện mở rộng quy mô, áp dụng được các công nghệ mới vào sản xuất, HTX đã đầu tư hàng tỷ đồng để xây dựng 120 bệ nước mắm bằng tấm năng lượng mặt trời tự đảo.
HTX Phú Khương đã đầu tư hàng tỷ đồng để xây dựng hệ thống tự động đảo nước mắm bằng tấm pin năng lượng mặt trời
“Thay vì phơi cá lấy nhiệt trực tiếp từ mặt trời thì hệ thống này sẽ lấy nhiệt từ tấm pin. Nước mắm chảy bằng đường ống, ở trong bể chảy ra ngoài hệ thống các tấm pin, sau đó chảy lại vào bể. Hệ thống cứ tự động đảo đi đảo lại hằng ngày nên các bể ủ cá đậy kín suốt thời gian muối. Với hệ thống này, tôi thấy rất đỡ công sức, giảm gần 1 nửa thời gian muối và sản phẩm đảm bảo hơn về chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm” – bà Lê Thị Khương cho biết.
Quá trình đóng chai thủ công bộc lộ nhiều hạn chế về năng suất lao động và an toàn vệ sinh thực phẩm nên từ giữa năm 2019, HTX đã đầu tư, đưa vào hoạt động hệ thống máy chiết rót và đóng chai tự động trị giá gần 1,2 tỷ đồng.
Hệ thống máy chiết rót và đóng chai tự động trị giá gần 1,2 tỷ đồng
Với hệ thống này, quá trình sản xuất rút ngắn, đảm bảo độ chính xác, định lượng đồng đều, tiết kiệm chi phí cho HTX. Năm 2024, HTX thu mua hơn 400 tấn nguyên liệu để sản xuất 250.000 lít nước mắm, doanh thu đạt gần 25 tỷ đồng.
Ngoài thu mua, chế biến thủy, hải sản, HTX Phú Khương còn kinh doanh các sản phẩm của vùng biển Kỳ Anh như mực, cá và tôm khô các loại, rong biển… Do đó, HTX cũng đã chi gần 1 tỷ đồng xây dựng kho đông với khối lượng dự trữ 50 tấn để đảm bảo quá trình bảo quản và cung ứng ra thị trường sản phẩm chất lượng.
Đặc sản nước mắm Phú Khương đã xuất khẩu ra thị trường Lào, Thái Lan…
Ông Nguyễn Ngọc Hùng - Chủ tịch Liên minh HTX Hà Tĩnh cho biết: “HTX Phú Khương đã mạnh dạn chuyển đổi sang mô hình HTX kiểu mới và hoạt động hiệu quả, luôn chịu khó tìm tòi, ứng dụng khoa học vào sản xuất. Đến nay, HTX đã giải quyết việc làm thường xuyên cho 15 lao động với mức thu nhập 6 - 7 triệu đồng/người/tháng và 40 lao động thời vụ”.
Anh Bình – Bảo Châu
