Đa dạng và nâng cao chất lượng sản phẩm
Sau hơn 4 năm triển khai thực hiện Chương trình, đến nay tỉnh Hà Nam có 92 sản phẩm OCOP đạt 3 sao trở lên của 45 chủ thể (trong đó có 75 sản phẩm đạt hạng 3 sao, 17 sản phẩm đạt hạng 4 sao), cụ thể: Thị xã Duy Tiên: 32 sản phẩm (12 sản phẩm 4 sao, 20 sản phẩm 3 sao); Thành phố Phủ Lý: 18 sản phẩm 3 sao; huyện Lý Nhân: 9 sản phẩm 3 sao; huyện Bình Lục: 11 sản phẩm (2 sản phẩm 4 sao, 9 sản phẩm 3 sao); huyện Thanh Liêm: 14 sản phẩm 3 sao; huyện Kim Bảng: 8 sản phẩm (3 sản phẩm 4 sao, 5 sản phẩm 3 sao). Năm 2023, toàn tỉnh có 46 ý tưởng sản phẩm của 31 chủ thể đã được UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt, hiện nay các huyện, thị xã, thành phố đang phối hợp đơn vị tư vấn tích cực triển khai thực hiện các bước tiếp theo của Chu trình đánh giá phân hạng sản phẩm theo Quyết định 148/QĐ-TTg ngày 24/2/2023 của Thủ tướng Chính phủ. Phấn đấu năm 2023 có 25-30 sản phẩm OCOP được đánh giá phân hạng đạt 3 sao trở lên.
Lụa Nha Xá và túi xách thêu ren Thanh Hà
Trong số các sản phẩm OCOP đã được công nhận có một số sản phẩm là sản phẩm đặc trưng của tỉnh như: Chuối ngự Đại Hoàng, Cá kho Nhân Hậu xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân và một số sản phẩm của các làng nghề truyền thống: Làng nghề truyển thống bánh đa nem làng Chều, xã Nguyên Lý, huyện Lý Nhân; Làng nghề truyền thống thêu ren xã Thanh Hà, huyện Thanh Liêm; các sản phẩm của Làng nghề truyền thống Mây giang đan Ngọc Động, phường Hoàng Đông; Làng nghề truyền thống dệt lụa Nha Xá, xã Mộc Nam; Làng nghề truyền thống trống Đọi Tam thôn Đọi Tam, xã Tiên Sơn; Làng nghề truyền thống rượu bèo thôn Thượng, xã Tiên Ngoại, thị xã Duy Tiên; sản phẩm làng nghề truyền thống gốm Quyết Thành, thị trấn Quế, huyện Kim Bảng; sản phẩm làng nghề truyền thống rượu Vọc làng Vọc, xã Vũ Bản, huyện Bình Lục đã góp phần bảo tồn và phát triển làng nghề. Theo ông Nguyễn Hải Đăng, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn nhận định: Các sản phẩm OCOP nhóm thực phẩm được xếp hạng đều bảo đảm chất lượng, đa dạng về mẫu mã, bao bì, bảo đảm các điều kiện, quy định về tem, nhãn mác, truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Nhiều sản phẩm OCOP đạt hạng 3 sao trở lên sau khi được công nhận đã đẩy mạnh tuyên truyền, tham gia xúc tiến thương mại, quảng bá, giới thiệu sản phẩm nên được nhiều người tiêu dùng biết đến như các sản phẩm: Ruốc cá Trắm cỏ, Chả cá Rô phi, Cá kho của HTX thủy sản sông trong ao Hải Đăng, xã Thanh Sơn, huyện Kim Bảng; các loại sữa của Công ty Cổ phần sữa và giống bò sữa Mộc Bắc, xã Mộc bắc, thị xã Duy Tiên; Trứng gà thảo dược Saschi, Gà mía thảo dược thịt tươi nhãn hiệu Saschi của Công ty Cổ phần GoFresh Việt Nam, xã Liêm Phong, huyện Thanh Liêm;… sản lượng và doanh thu bán hàng đều tăng lên so với trước khi công nhận sản phẩm OCOP.
Như vậy, sau hơn 4 năm thực hiện chương trình, có thể khẳng định: Chương trình OCOP đã tác động tích cực đến việc phát triển các mô hình sản xuất mới có hiệu quả, theo hướng chuyên sâu giúp hình thành các vùng sản xuất nông sản sạch, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao gắn với chuỗi giá trị, công tác ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật mới góp phần nâng cao chất lượng, mang lại hiệu quả cao trong sản xuất các sản phẩm nông nghiệp, các sản phẩm truyền thống được bảo tồn phát triển. Cùng với đó, chương trình đã đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn, tạo điều kiện phát triển sản phẩm đặc trưng, truyền thống, khai thác hiệu quả hơn những tiềm năng, thế mạnh của mỗi huyện, thị xã, thành phố và các xã. Với sự đa dạng về sản phẩm và chất lượng không ngừng được nâng cao, các sản phẩm OCOP của Hà Nam có tiềm năng rất lớn trong liên kết phát triển sản phẩm OCOP với các tỉnh trong và ngoài khu vực.
Cá kho Nhân Hậu và trứng gà thảo dược Saschi
Định hướng phát triển sản phẩm OCOP
Tỉnh Hà Nam phấn đấu năm 2023-2025 mỗi năm có thêm 25-30 sản phẩm được đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP hạng 3 sao trở lên để hoàn thành và vượt mục tiêu đến năm 2025 toàn tỉnh có 150 sản phẩm được đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP đạt hạng 3 sao trở lên. Để đạt được mục tiêu đề ra, các Sở, ngành, địa phương cần tích cực hướng dẫn, hỗ trợ các chủ thể thực hiện tốt nội dung, hoạt động của chương trình; phát huy tối đa tính chủ động, sáng tạo trong xây dựng sản phẩm OCOP; tập trung hoàn thiện, nâng cấp những sản phẩm có thế mạnh của từng địa phương và phát triển các sản phẩm đăng ký mới.
Tập trung quảng bá, tiếp thị sản phẩm bằng nhiều hình thức như: tăng cường tuyên truyền thông qua các loại hình truyền thông để làm rõ mục đích, ý nghĩa và yêu cầu của Chương trình OCOP về phát huy nội lực (trí tuệ, sự sáng tạo, lao động, nguyên liệu và văn hóa địa phương…); tổ chức các lớp tập huấn gắn với thực hiện chu trình OCOP cho các chủ thể OCOP, chú trọng các yêu cầu về đảm bảo chất lượng, an toàn thực phẩm, xây dựng vùng nguyên liệu, kỹ năng về thiết kế bao bì, mẫu mã sản phẩm, đăng ký sở hữu trí tuệ, truy xuất nguồn gốc sản phẩm…, phù hợp với nhu cầu thị trường; nâng cao nhận thức, chuyển đổi tư duy cho các chủ thể về việc phát triển sản phẩm OCOP gắn với xây dựng vùng nguyên liệu chất lượng, giá trị và thương hiệu của sản phẩm OCOP.
Hỗ trợ phát triển các sản phẩm mới dựa trên ứng dụng công nghệ sơ chế, chế biến quy mô nhỏ và vừa, trong đó ưu tiên sản phẩm chế biến, chế biến sâu từ sản phẩm đặc sản, nguyên liệu địa phương, sản phẩm làng nghề, sản phẩm gắn với bảo tồn văn hóa truyền thống. Hướng dẫn các chủ thể OCOP về bảo hộ và khai thác hiệu quả giá trị tài sản trí tuệ (chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận) cho sản phẩm OCOP. Tổ chức triển khai các hoạt động khởi nghiệp sáng tạo về phát triển sản phẩm OCOP gắn với đổi mới công nghệ, thiết kế bao bì sản phẩm cho thanh niên, phụ nữ và người dân nông thôn.
Đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung - cầu cho sản phẩm OCOP thông qua các hoạt động tổ chức, tham gia hội chợ, triển lãm, sự kiện tôn vinh, quảng bá, giới thiệu sản phẩm OCOP đặc sắc thường niên; thúc đẩy tiêu dùng sản phẩm OCOP gắn với thị trường du lịch trọng điểm. Xây dựng hệ thống phân phối phù hợp, từng bước thiết lập hệ thống giới thiệu, bán sản phẩm OCOP riêng và đặc trưng gắn với các sản phẩm quà tặng, quà biếu, sản phẩm đặc sản địa phương. Thúc đẩy phát triển thương mại điện tử cho sản phẩm OCOP thông qua các sàn thương mại điện tử, các kênh bán hàng trực tuyến, bán hàng tương tác trực tiếp, đặc biệt cho các sản phẩm có quy mô nhỏ, sản phẩm đặc sản địa phương.
Các địa phương tập trung vào các giải pháp trọng tâm như nâng cao công tác chỉ đạo, điều hành, chuẩn hóa và phát triển sản phẩm OCOP, tuyên truyền nâng cao nhận thức; đào tạo, tập huấn, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xúc tiến thương mại sản phẩm Chương trình OCOP; kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ về quản lý chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm, xây dựng thương hiệu sản phẩm OCOP để tạo niềm tin đối với người tiêu dùng./.