Lễ khởi công được tổ chức đồng loạt với 12 điểm cầu tại 9 tỉnh, thành phố trên cả nước. Cụ thể, trong 12 điểm cầu có 3 điểm chính tại các tỉnh: Quảng Bình, Quảng Ngãi và Hậu Giang - đại diện cho 3 khu vực (Bắc Trung Bộ, duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nam Bộ). Lễ khởi công được kết nối trực tuyến từ tất cả các điểm cầu với điểm cầu trung tâm tại Quảng Ngãi (Dự án Quảng Ngãi - Hoài Nhơn).
Đảm bảo tiến độ, tuyệt đối không xảy ra tham nhũng
Phát biểu tại lễ khởi công, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông là hành lang vận tải quan trọng nhất trong hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông cả nước. Đến nay, nhiều công trình giao thông hiện đại như đường bộ cao tốc, cảng biển, cảng hàng không đã và đang được đầu tư xây dựng, góp phần tạo diện mạo mới cho đất nước, giúp tận dụng được lợi thế so sánh của các vùng, miền, khai thác hiệu quả hơn nguồn lực đất đai, mở ra không gian phát triển mới.
"Tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông với chiều dài 2.063 km nối liền từ Lạng Sơn đến Cà Mau, kết nối trung tâm chính trị Thủ đô Hà Nội và Trung tâm kinh tế thành phố Hồ Chí Minh, đi qua địa phận 32 tỉnh, thành phố, địa bàn chiếm 62,1% dân số và đóng góp 65,7% GDP cả nước, có quy mô rất lớn, vai trò động lực, tác động lan toả mạnh mẽ, ý nghĩa hết sức quan trọng, thúc đẩy phát triển KTXH và bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước, nâng cao năng lực cạnh canh quốc gia, mở ra không gian phát triển mới cho các vùng, địa phương, tạo điều kiện hình thành các khu công nghiệp, đô thị mới", Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh.
Đại hội Đảng lần thứ XIII tiếp tục xác định xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ là một trong ba đột phá chiến lược, trong đó ưu tiên phát triển một số công trình trọng điểm quốc gia về giao thông, thích ứng với biến đổi khí hậu...
Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII đặt mục tiêu đến năm 2030 cả nước có 5.000 km đường bộ cao tốc. Như vậy, trong 10 năm tới, chúng ta phải đầu tư, xây dựng gần gấp 4 lần số km đường bộ cao tốc đã xây dựng trong giai đoạn 2000 - 2020, khoảng 1.000 km, trong đó có một số đoạn chưa đạt tiêu chuẩn cao tốc.
Để đạt được mục tiêu này, đòi hỏi chúng ta phải có cách làm, tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận mới, quyết tâm phải cao, nỗ lực phải lớn, hành động quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, tổ chức thực hiện khoa học, hợp lý, hiệu quả mới có thể đạt được mục tiêu đề ra.
Theo người đứng đầu Chính phủ, sau một năm nỗ lực triển khai thực hiện với khối lượng công việc rất lớn, từ khâu chuẩn bị đầu tư, lập thiết kế kỹ thuật và dự toán, lựa chọn nhà thầu, giải phóng mặt bằng, thời gian chỉ bằng một nửa so với cách triển khai trước đây.
“Tôi đánh giá cao, biểu dương Bộ GTVT, các bộ, ngành liên quan, các ban quản lý dự án, các đơn vị tư vấn; chính quyền và nhân dân các tỉnh, thành phố có dự án đi qua đã đã rất quyết tâm, nỗ lực, với tinh thần trách nhiệm cao, khắc phục khó khăn, hoàn thiện rất nhiều thủ tục, giải phóng mặt bằng, tạo điều kiện thuận lợi để triển khai Dự án", Thủ tướng nói.
Kết quả ban đầu là rất đáng khích lệ, tuy nhiên theo Thủ tướng, thời gian tới, công việc rất lớn và nhiều khó khăn, thách thức. Trước tiên phải sớm hoàn thành giải phóng mặt bằng các vị trí còn lại, trong đó có các nơi đông dân cư, dễ phát sinh khiếu kiện; Chuẩn bị khối lượng vật liệu xây dựng rất lớn đòi hỏi sự vào cuộc tích cực, trách nhiệm của các địa phương; Việc thi công khối lượng rất lớn trong thời gian không dài và chịu tác động của thời tiết.
Yêu cầu đặt ra đối với việc thực hiện Dự án là bảo đảm tiến độ, không để kéo dài; Không được tăng tổng mức đầu tư; Bảo đảm chất lượng thi công, yêu cầu về kỹ thuật, mỹ thuật; bảo đảm hiệu quả đầu tư, không để xảy ra, tham nhũng, tiêu cực; Tuân thủ nghiêm, đầy đủ các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, công tác thanh tra, kiểm tra.
Để hoàn thành mục tiêu đến năm 2025 nối thông tuyến từ Lạng Sơn đến Cà Mau, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ GTVT tập trung chỉ đạo các Ban QLDA, tư vấn giám sát và nhà thầu phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, huy động nhân lực, thiết bị máy móc hiện đại, xây dựng kế hoạch, phương án thi công khoa học, chi tiết, phù hợp, đảm bảo hiệu quả, chất lượng, an toàn, giữ gìn môi trường; tuân thủ tuyệt đối yêu cầu kỹ thuật, quy định của pháp luật, không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực.
Chỉ đạo các chủ đầu tư, nhất là người đứng đầu cần bám sát, quyết liệt trong điều hành, quản lý chất lượng, tiến độ, vốn đầu tư trong suốt quá trình thực hiện dự án, đảm bảo các dự án thành phần hoàn thành đúng tiến độ và chất lượng yêu cầu.
Các bộ ngành liên quan của Trung ương, UBND 32 tỉnh, thành phố phối hợp với Bộ GTVT, tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, bảo đảm công tác an ninh, trật tự để Ban quản lý dự án và các nhà thầu thi công Dự án đảm bảo tiến độ, hiệu quả.
Đặc biệt hai tỉnh An Giang và Đồng Tháp bố trí và ưu tiên cung cấp nguồn nguyên vật liệu cát đắp cho Dự án ở khu vực phía Nam. UBND các tỉnh cấp phép khai thác các mỏ vật liệu xây dựng cho các nhà thầu thi công dự án một cách nhanh chóng, thuận lợi, đúng quy định pháp luật.
UBND các tỉnh triển khai công tác giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật, bảo đảm bàn giao 100% diện tích mặt bằng trong quý II/2023. Đặc biệt quan tâm đến công tác tái định cư, hỗ trợ ổn định sản xuất để người dân có nơi ở mới, có công việc mới bằng và tốt hơn nơi ở cũ. Bà con nhân dân có đất phải thu hồi phục vụ dự án ủng hộ chủ trương lớn của Nhà nước, tạo điều kiện cho các đơn vị thi công Dự án.
Các cơ quan, đơn vị, cá nhân tham gia dự án phát huy tối đa tinh thần trách nhiệm, tuân thủ quy định trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, thực hiện các công việc chủ động, tích cực, không trông chờ, ỷ lại, không đùn đẩy trách nhiệm, làm việc thực chất với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt việc đó, khó khăn, vướng mắc ở đâu thì tháo gỡ ở đấy, chủ động nắm bắt tình hình, giải quyết các vấn đề đặt ra, tăng cường kỷ luật kỷ cương, kiểm tra, giám sát, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ.
Các nhà thầu thi công phải huy động đầy đủ nhân lực, thiết bị, tài chính để tập trung hoàn thành gói thầu; các nhà thầu tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát thi công phải thực hiện nghiêm túc, có trách nhiệm trong khảo sát, lập dự toán, giám sát thi công các gói thầu, hoàn toàn chịu trách nhiệm theo đúng quy định pháp luật nếu để xảy ra sai phạm.
Tăng cường công tác phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương, chủ động xử lý các khó khăn, vướng mắc trong thẩm quyền, bảo đảm mục tiêu chính là tiến độ và chất lượng công trình.
Tại sự kiện, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tuyên bố và cùng các đại biểu tại 12 điểm cầu thực hiện nghi thức khởi công đồng thời 12 dự án thành phần thuộc Dự án đầu tư xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025 và phát động Tháng thi đua cao điểm giải ngân vốn đầu tư công.
Phát huy tinh thần truyền thống đi trước mở đường
Phát biểu tại lễ khởi công, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, ngay sau khi được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư Dự án, Chính phủ đã kịp thời giao nhiệm vụ với các mốc tiến độ cụ thể cho các Bộ, ngành, địa phương cũng như quyết định một số cơ chế đặc thù để đẩy nhanh tiến độ thực hiện Dự án theo thẩm quyền.
Quán triệt các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ GTVT đã yêu cầu các cơ quan đơn vị của Bộ, các Chủ đầu tư, đơn vị tư vấn tích cực triển khai thực hiện với nỗ lực lớn nhất, tinh thần trách nhiệm cao nhất, công tác thiết kế phải tối ưu hóa, phát huy tối đa hiệu quả của đường cao tốc; chống thất thoát, lãng phí, tiêu cực trong các khâu triển khai thực hiện; công tác lựa chọn nhà thầu đã được tiến hành một cách chặt chẽ, công khai, minh bạch.
Đến nay toàn bộ 12 dự án thành phần Dự án đã đủ điều kiện khởi công theo đúng quy định của pháp luật.
Năm 2023 là năm bản lề có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện Nghị quyết đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 2021 - 2025, chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội do ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19.
Điều đó đòi hỏi toàn ngành Giao thông vận tải hơn lúc nào hết phải tiếp tục phát huy tinh thần truyền thống đi trước mở đường (vượt nắng thắng mưa), đoàn kết, linh hoạt, sáng tạo, chủ động vượt qua mọi khó khăn, thách thức, nỗ lực phấn đấu, quyết tâm hoàn thành kế hoạch năm 2023, tạo tiền đề để phấn đấu đến năm 2025 hoàn thành mọi nhiệm vụ chính trị của ngành, trong đó có Dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2021 - 2025 đảm bảo tiến độ, chất lượng gắn với hiệu quả công tác giải ngân vốn đầu tư công, thực hành tiết kiệm, phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Tại lễ khởi công, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng chính thức phát động phong trào thi đua Xuân Quý Mão trên các công trường giao thông trong các cơ quan, đơn vị, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động ngành GTVT bắt đầu từ ngày 6/1/2023 (15 tháng chạp năm Nhâm Dần) đến hết ngày 6/2/2023 (16 tháng giêng năm Quý Mão) và tổng kết khen thưởng ngay sau khi kết thúc lễ phát động với 2 nội dung chủ yếu.
Một là, ngay sau khi khởi công dự án, các chủ đầu tư, tư vấn giám sát và các nhà thầu phải phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, xây dựng kế hoạch, phương án thi công một cách khoa học, chi tiết; huy động đầy đủ nhân lực, nguồn lực tài chính, thiết bị máy móc hiện đại để tập trung triển khai tổ chức thi công, đảm bảo tiến độ, chất lượng, an toàn và vệ sinh môi trường; Tiếp tục nâng cao nhận thức, ý thức và thực hành tiết kiệm, chống lãng phí gắn với công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; Hoàn thành Dự án đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng, an toàn và bảo vệ môi trường.
Hai là, triển khai mạnh mẽ, thực chất, hiệu quả các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công. Đồng thời, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm làm ảnh hưởng đến tiến độ, chất lượng thi công và kết quả công tác giải ngân vốn đầu tư công; thực hiện tốt công tác khen thưởng để kịp thời cổ vũ, tạo khí thế thi đua tích cực trong toàn ngành.
“Trong thời gian tới, Bộ GTVT rất mong tiếp tục nhận được sự giám sát của Quốc hội, sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt, thường xuyên của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; sự phối hợp, hỗ trợ, kịp thời tháo gỡ mọi khó khăn, vướng mắc phát sinh của các bộ ngành liên quan, UBND các tỉnh khu vực Dự án đi qua.
Đề nghị các địa phương tiếp tục chỉ đạo quyết liệt để sớm hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng và di dời công trình hạ tầng kỹ thuật; đảm bảo công tác an ninh, trật tự, tổ chức giao thông thuận tiện, an toàn cho nhân dân trong quá trình triển khai Dự án.
Trong quá trình triển khai thực hiện dự án không tránh khỏi các ảnh hưởng, tác động, Bộ GTVT rất mong bà con nhân dân trong vùng dự án chia sẻ và giúp đỡ cho các đơn vị liên quan hoàn thành tốt nhiệm vụ”, Bộ trưởng Bộ GTVT nhấn mạnh.
Đại diện cho các nhà thầu thi công dự án, Đại tá Nguyễn Hữu Ngọc, Tư lệnh Binh đoàn 12, Tổng giám đốc Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn xin hứa sẽ tập trung nguồn lực con người, tài chính, thiết bị xe máytổ chức thi công chặt chẽ, đảm bảo tiến độ và chất lượng công trình.
Xây dựng tinh thần đoàn kết giữa các nhà thầu thi công, chấp hành nghiêm và sử dụng chặt chẽ, đúng mục đích nguồn vốn đầu tư, không để xảy ra thất thoát, lãng phí. Đồng thời luôn hưởng ứng và thực hiện tốt phong trào thi đua lao động sản xuất, tạo khí thế thi đua sôi nổi trên công trường.
“Chúng tôi kính mong luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ, của các Bộ, ngành Trung ương và sự vào cuộc mạnh mẽ, tạo điều kiện thuận lợi của cấp ủy, chính quyền, nhân dân địa phương trên địa bàn các tỉnh, thành phố có dự án đi qua cũng như các địa phương có nguồn vật liệu phục vụ dự án”, Đại tá Nguyễn Hữu Ngọc bày tỏ.
Nguyễn Lâm
