VNHN - Chuyên gia Kinh tế Cao cấp, Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) Patrick Belser cho rằng, đại dịch COVID-19 khiến cho những bất bình đẳng đang hiện hữu trở nên trầm trọng hơn. Chính vì thế, phản ứng chính sách cần phải đảm bảo hỗ trợ tới tận tay người lao động và doanh nghiệp cần được giúp đỡ nhất.
Ảnh minh họa - TL
Đại dịch Covid -19 đã cho thấy một thực tế, trong khi một số người lao động có thể giảm nguy cơ lây nhiễm bằng cách làm việc từ nhà hoặc được áp dụng các biện pháp phòng ngừa, nhiều người khác không thể làm như vậy do những bất bình đẳng đã tồn tại từ trước. Hiện, trên thế giới có hai tỷ người lao động trên toàn thế giới (61,2% dân số thế giới có việc làm) đang làm những công việc phi chính thức. Họ có nguy cơ gặp phải những rủi ro về sức khỏe và an toàn cao hơn khi không có các biện pháp bảo vệ thích hợp như khẩu trang hay nước rửa tay khử khuẩn. Nhiều người còn đang sống trong các khu nhà chật chội, đôi khi còn không có cả nước máy. Điều đó, không chỉ khiến cho những người lao động này phải đối diện với những rủi ro về sức khỏe mà còn làm giảm tính hiệu quả của các biện pháp phòng ngừa cho cộng đồng dân cư ở phạm vi lớn hơn.
Chuyên gia Kinh tế Cao cấp, ILO Patrick Belser nêu thực tế, đối với một số người, khi bị lây nhiễm thì họ được nghỉ ốm, được tiếp cận với các dịch vụ y tế mà vẫn được nhận lương. Nhưng đối với những người ở đáy chuỗi thu nhập, đây là một thảm họa. Nhiều người không thuộc diện bao phủ của chương trình bảo hiểm y tế và đối diện với nguy cơ tử vong cao hơn. Họ thậm chí có thể không được tiếp cận với các dịch vụ y tế. Ngay cả khi sức khỏe đã hồi phục thì việc không được hưởng những khoản trợ cấp thay thế thu nhập cũng đồng nghĩa với việc họ có thể trở nên nghèo hơn. Ước tính mỗi năm có khoảng 100 triệu người rơi vào cảnh nghèo đói do phải chi trả những chi phí y tế khổng lồ.
Phản ứng chính sách công bằng và toàn diện
Các Chính phủ và các ngân hàng trung ương đã và đang áp dụng các biện pháp trên quy mô lớn nhằm duy trì việc làm, trợ giúp doanh nghiệp và hỗ trợ thu nhập cho người lao động. Đáng tiếc là không phải mọi người lao động hay doanh nghiệp đều được hưởng lợi từ những biện pháp này. Đối với người lao động trong khu vực kinh tế phi chính thức, giảm giờ làm do đại dịch đồng nghĩa với việc mất thu nhập mà không có khả năng được hưởng trợ cấp thất nghiệp. Các doanh nghiệp phi chính thức nhỏ và siêu nhỏ chiếm 80% số lượng các doanh nghiệp trên toàn thế giới thường không thuộc diện bao phủ của các chính sách công.
Chuyên gia Kinh tế Cao cấp, ILO Patrick Belser cho rằng, khi áp dụng các biện pháp ứng phó khủng hoảng trong ngắn hạn, cần ngay lập tức chú trọng bảo vệ các hộ gia đình có thu nhập thấp. Điều này có nghĩa là các biện pháp hỗ trợ thu nhập cần phải có diện bao phủ đủ lớn để mở rộng tới những người lao động dễ bị tổn thương nhất và những doanh nghiệp đang tuyển dụng họ. Chẳng hạn như Ý đã mở rộng hỗ trợ thu nhập (80% tổng tiền lương) tới người lao động trong các doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính, tới tất cả các ngành nghề kinh tế và các doanh nghiệp có dưới 15 nhân viên, đây thường là những đối tượng không đủ điều kiện được hưởng hỗ trợ này. Lao động tự làm hay cộng tác viên cũng được hưởng khoản bù đắp thu nhập một lần. Tây Ban Nha cung cấp hỗ trợ thu nhập cho lao động tự làm, thành viên hợp tác xã và những người lao động có công việc tạm thời bị gián đoạn, kể cả khi bình thường họ không phải đối tượng được hưởng trợ cấp thất nghiệp.
Ở các nước đang phát triển, tình trạng phi chính thức và không gian tài khóa hạn chế làm tình hình khó khăn hơn. Chuyên gia Kinh tế Cao cấp, ILO Patrick Belser gợi ý, các quốc gia này có thể thực hiện hỗ trợ thu nhập thông qua các mô hình an sinh xã hội không theo hình thức đóng hưởng hay các chương trình trợ cấp bằng tiền mặt hiện có; cũng có thể cung cấp hỗ trợ tạm thời cho các doanh nghiệp phi chính thức.
