VNHN - Hội đồng họ Trần Việt Nam phối hợp các nhà nghiên cứu lịch sử tổ chức tọa đàm khoa học về nhân vật Trần Hoằng Nghị với sự tham gia của nhiều nhà nghiên cứu vào ngày 26/8, tại Hà Nội. Chủ trì tọa đàm là GS,TSKH Vũ Minh Giang, Phó Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam.
Tọa đàm khoa học về nhân vật Trần Hoằng Nghị được Hội đồng họ Trần Việt Nam tổ chức tại Hà Nội sáng 26/8.
Nhà Trần được ghi danh sử sách khi ba lần chiến thắng quân Nguyên - Mông. Đền Trần, nơi phát tích và có lăng mộ vua, hoàng hậu, danh nhân nhà Trần (xã Tiến Đức, Hưng Hà, Thái Bình) được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt.
Tuy nhiên, nhiều năm qua, giới sử học và dòng họ Trần tranh luận về thân phụ của thái sư Trần Thủ Độ - người tận lực phò trợ vua Trần gây dựng cơ nghiệp. Sự việc bắt nguồn từ năm 2007, tại một hội thảo khoa học về Trần Thủ Độ, nhà sử học Dương Quảng Châu công bố Trần Hoằng Nghị (Hoằng Nghị Đại vương) đã sinh ra Thái sư Trần Thủ Độ và có nhiều đóng góp trong chiến đấu, khai hoang, lập ấp. Quan điểm này được PGS Nguyễn Minh Tường (Viện Sử học) đồng tình và in thành sách.
Trước những vấn đề còn tồn nghi, GS, TSKH Vũ Minh Giang nêu nguyên tắc cần có phương pháp xử lý khoa học khi xuất hiện ý kiến khác nhau về một sự kiện hoặc nhân vật lịch sử.
Trong quá trình nghiên cứu về các nhân vật lịch sử, các tư liệu thành văn (thư tịch cổ, sử sách, văn bia, thần tích, thần sắc, thần phả, câu đối…) là rất quan trọng và cần thiết. Lịch sử là chân lý, gắn liền với hoàn cảnh thực tiễn vốn có, không thể đưa ra kết luận một cách đúng đắn, khoa học nếu chỉ dựa vào các tư liệu khảo sát điền dã, kể cả các tài liệu thứ cấp xuất bản những năm gần đây. Việc tổ chức cuộc tọa đàm này là cần thiết và quan trọng để xem xét một cách khoa học về nhân vật Trần Hoằng Nghị, để có thể làm rõ, giải tỏa những sự băn khoăn, phân tâm trong dư luận.
GS Vũ Minh Giang, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam phát biểu tại buổi tọa đàm khoa học
Tại cuộc tọa đàm, các nhà nghiên cứu đã có nhiều phân tích trao đổi, làm rõ các nghi vấn: Có đúng Trần Hoằng Nghị là nhân vật lịch sử liên quan vương triều Trần hay không? Nhân vật này có phải là thân phụ của Thái sư Trần Thủ Độ như một số người đã khẳng định, tuyên truyền, quảng bá trên các phương tiện truyền thông quốc gia trong thời gian qua hay không?
GS Vũ Minh Giang tổng kết sau khi nghe những ý kiến thảo luận tại cuộc tọa đàm: “Sau khi đã trao đổi thảo luận trên cơ sở quan trọng nhất của lịch sử là tư liệu, cho đến nay, trên mặt bằng nhận thức và căn cứ khoa học, hoàn toàn chưa đủ để đưa ra với giới sử học một nhân vật lịch sử mới là Trần Hoằng Nghị - với ý nghĩa là nhân vật có tham gia vào quá trình lịch sử dân tộc chứ không phải chỉ là một người có tên có tuổi - đặc biệt lại càng không đủ cứ liệu để gắn nhân vật này với một nhân vật lịch sử đã nổi tiếng là Thái sư Trần Thủ Độ - người có công lớn sáng lập triều Trần”.
Việc tôn vinh một nhân vật lịch sử cụ cụ thể cần có chứng cứ khoa học tránh việc vội vã truyền bá về một nhân vật không có đủ căn cứ khoa học trên các phương tiên thông tin đại chúng, đặc biệt là trong các sách văn hóa - lịch sử làm hoang mang dư luận và làm sai lệch sự thật lịch sử khi chưa được kiểm chứng./.