Cà Mau là một trong những địa phương có phong trào Đờn ca tài tử phát triển sớm và mạnh mẽ ở Nam Bộ - Ảnh: TL
Tối 13/11, tại Khu lưu niệm Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ và nhạc sĩ Cao Văn Lầu, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Cà Mau long trọng khai mạc Liên hoan với chủ đề “Ngân vang giai điệu phương Nam”. Liên hoan năm nay có sự tham gia của các đoàn nghệ nhân đến từ An Giang, Tây Ninh, Vĩnh Long, Cần Thơ và Cà Mau – những địa phương có phong trào Đờn ca tài tử phát triển mạnh mẽ.
Sự kiện là dịp để nghệ nhân, nghệ sĩ, tài tử đờn – tài tử ca giao lưu, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, qua đó góp phần bảo tồn, lan tỏa và phát triển phong trào Đờn ca tài tử tại mỗi địa phương. Đồng thời, liên hoan cũng giúp tăng cường sự đoàn kết, gắn bó trong cộng đồng những người yêu mến loại hình nghệ thuật đặc trưng Nam Bộ.
Phát biểu tại lễ khai mạc, ông Nguyễn Quốc Thanh, Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Cà Mau nhấn mạnh: “Liên hoan không chỉ tôn vinh tinh hoa của Di sản văn hóa phi vật thể Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ được UNESCO vinh danh, mà còn tạo cầu nối để nghệ nhân các tỉnh gặp gỡ, giao lưu, nâng cao trình độ chuyên môn, góp phần phát triển phong trào nghệ thuật dân gian tại địa phương”
Ngay sau lễ khai mạc, các đội Đờn ca tài tử của An Giang, Cần Thơ và Cà Mau lần lượt trình diễn 20 bài bản trong hệ thống tổ bài bản Đờn ca tài tử Nam Bộ. Các tiết mục tập trung ca ngợi Đảng, Bác Hồ; truyền thống cách mạng; tình yêu quê hương, đất nước; thành tựu phát triển kinh tế – văn hóa – xã hội vùng ĐBSCL; cùng những tấm gương người tốt, việc tốt trong xây dựng đời sống văn hóa.
Lễ bế mạc và trao giải Liên hoan Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ tỉnh Cà Mau mở rộng lần thứ I năm 2025 dự kiến diễn ra tối 15/11 tại Khu Di tích lịch sử Quốc gia – Khu lưu niệm nhạc sĩ Cao Văn Lầu, phường Bạc Liêu.
Đờn ca tài tử Nam Bộ là loại hình nghệ thuật dân gian độc đáo của vùng Nam Bộ, kết hợp hài hòa giữa lời ca và tiếng đờn của các loại nhạc cụ truyền thống như đàn kìm, đàn cò, đàn tranh, guitar phím lõm… Đây là loại hình âm nhạc xuất phát từ nhu cầu sinh hoạt văn hóa của cộng đồng, gắn với đời sống lao động, sản xuất, với những giai điệu chân phương, mộc mạc nhưng sâu lắng.
Cà Mau được xem là một trong những cái nôi quan trọng góp phần hình thành và phát triển di sản này. Vùng đất cực Nam Tổ quốc không chỉ lưu giữ nhiều giá trị nguyên bản của Đờn ca tài tử mà còn gắn liền với tên tuổi nhạc sĩ Cao Văn Lầu – tác giả bài Dạ cổ hoài lang, nền tảng của vọng cổ và cải lương sau này. Tại Cà Mau, phong trào Đờn ca tài tử phát triển mạnh với nhiều câu lạc bộ, nhóm sinh hoạt định kỳ ở các huyện, thành phố. Nghệ nhân, tài tử nơi đây đã góp phần bảo tồn, truyền dạy và lan tỏa loại hình nghệ thuật giàu bản sắc này đến cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ.
Vùng đất cực Nam với đời sống sông nước đặc trưng đã nuôi dưỡng loại hình nghệ thuật này, trở thành nơi hội tụ nhiều nghệ nhân, tài tử có đóng góp quan trọng cho di sản chung - Ảnh: TL
Nghệ thuật Đờn ca tài tử thể hiện tinh thần phóng khoáng, nghĩa tình và nét văn hóa đặc trưng của người Nam Bộ. Năm 2013, Đờn ca tài tử Nam Bộ được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, trở thành niềm tự hào của vùng đất phương Nam. Ngày nay, di sản này vẫn được bảo tồn và phát huy thông qua các câu lạc bộ, liên hoan, hội thi và các hoạt động giao lưu nghệ thuật trong cộng đồng.
Các sự kiện như Liên hoan Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ, hoạt động tại Khu lưu niệm Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ và nhạc sĩ Cao Văn Lầu… đã trở thành điểm nhấn, vừa tôn vinh di sản, vừa quảng bá hình ảnh Cà Mau – vùng đất đậm chất phương Nam, giàu giá trị văn hóa và tiềm năng du lịch.
Đờn ca tài tử, di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, không chỉ là niềm tự hào của vùng Nam Bộ mà còn là “thương hiệu” văn hóa đặc trưng giúp Cà Mau quảng bá hình ảnh địa phương. Với lợi thế là cái nôi gắn liền với nhạc sĩ Cao Văn Lầu và phong trào tài tử giàu truyền thống, Cà Mau đã đưa loại hình nghệ thuật này trở thành điểm nhấn trong các lễ hội, sự kiện du lịch, góp phần thu hút du khách và lan tỏa giá trị văn hóa phương Nam. Việc tôn vinh, bảo tồn và khai thác Đờn ca tài tử vì thế trở thành động lực quan trọng giúp Cà Mau xây dựng hình ảnh một vùng đất đậm đà bản sắc, thân thiện và giàu tiềm năng du lịch./.
