Ngày 8/4, dưới sự chủ trì của Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn trên cương vị Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) tháng 4/2021, Việt Nam đã tổ chức Phiên Thảo luận mở cấp Bộ trưởng của HĐBA về chủ đề “Khắc phục hậu quả bom mìn và duy trì hòa bình bền vững: Tăng cường gắn kết để hành động hiệu quả hơn” dưới hình thức kết hợp giữa trực tuyến và trực tiếp tại Hà Nội.
Các đại biểu và cán bộ ngoại giao tham dự Phiên thảo luận. (Ảnh: Tuấn Anh)
Phiên họp có sự tham dự của Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres, 9 Bộ/Thứ trưởng cùng Đại sứ, Trưởng Phái đoàn các nước thành viên HĐBA (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc, Việt Nam, Ấn Độ, Kenya, Estonia, Na Uy, Ireland, Saint Vincent and the Grenadines, Tunisia, Niger và Mexico).
Cùng tham dự và phát biểu tại cuộc họp có ông Stefano Toscano, Giám đốc Trung tâm Rà phá Bom mìn Nhân đạo Quốc tế Geneva (GICHD); diễn viên Dương Tử Quỳnh, Đại sứ Thiện chí của Chương trình Phát triển LHQ (UNDP); bà Nguyễn Thị Diệu Linh, Quản lý Đội nữ rà phá mìn Quảng Trị thuộc Quỹ Viện trợ Nhân dân Na Uy (NPA). Diễn viên Daniel Craig - Đại sứ Toàn cầu về Xóa bỏ nguy cơ từ mìn và vật nổ gửi thông điệp ghi hình.
Lãnh đạo nhiều bộ, ban, ngành và các địa phương bị ảnh hưởng nặng nề bởi bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh (gồm Bình Định, Điện Biên, Hà Giang, Kon Tum, Lào Cai, Lạng Sơn, Quảng Bình, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Quảng Trị, Tây Ninh và Thừa Thiên Huế); đại diện Đại sứ quán các nước thành viên HĐBA, các tổ chức LHQ, tổ chức phi chính phủ (NGO) trong nước và quốc tế hoạt động trong lĩnh vực khắc phục hậu quả bom mìn cũng đã tham dự sự kiện này.
Phát biểu tại Phiên thảo luận, các đại biểu đánh giá cao sáng kiến của Việt Nam tổ chức cuộc họp quan trọng này.
Các đại biểu bày tỏ ủng hộ mục đích nhân đạo của việc hạn chế sử dụng bom mìn trên thế giới, nhấn mạnh hậu quả của bom mìn tại các khu vực xung đột và cả những khu vực đã trải qua xung đột, ủng hộ các nỗ lực quốc gia và quốc tế nhằm khắc phục hậu quả bom mìn, hỗ trợ nạn nhân, ổn định tình hình và phục vụ tái thiết, phát triển kinh tế - xã hội.
Các nước đề cao hợp tác quốc tế trong khắc phục hậu quả bom mìn, đồng thời nhấn mạnh cần tăng cường gắn kết, phối hợp trong hệ thống LHQ, trong đó có HĐBA, để đóng góp nhiều hơn nữa cho các nỗ lực khắc phục hậu quả bom mìn của LHQ và các quốc gia liên quan.
Phát biểu tại cuộc họp, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh hòa bình chỉ bền vững khi những hậu quả của chiến tranh, xung đột, trong đó có hậu quả của bom mìn, được giải quyết. Bộ trưởng cũng cho rằng vấn đề cần được quan tâm nhiều hơn trong chương trình nghị sự của HĐBA.
Bộ trưởng chia sẻ các bài học kinh nghiệm thành công của Việt Nam như sự quan tâm, lãnh đạo sát sao của Lãnh đạo các cấp, đầu tư tăng cường năng lực, phối hợp chặt chẽ của các Bộ, Ban, ngành, địa phương, các tổ chức NGO và sự tham gia của mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là phụ nữ.
Bộ trưởng cho rằng các chương trình, chính sách cần đặt người dân vào vị trí trung tâm. Hợp tác với các đối tác quốc tế cần được tăng cường, nhất là thông qua khắc phục hậu quả bom mìn để hàn gắn vết thương chiến tranh.
Trên bình diện quốc tế, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cho rằng các nước cần hợp tác tốt hơn nữa để đạt được các kết quả bền vững hơn trong khắc phục hậu quả bom mìn, thông qua cung cấp tài chính, hỗ trợ kĩ thuật, nâng cao năng lực, nhận thức và chia sẻ kinh nghiệm cho những nước bị ảnh hưởng.
LHQ và đặc biệt là HĐBA cần tăng cường các biện pháp để bảo đảm an toàn cho các cán bộ tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình, bảo vệ thường dân và thúc đẩy hòa bình bền vững.
Nhân dịp này, HĐBA đã thông qua Tuyên bố Chủ tịch đầu tiên của HĐBA do Việt Nam đề xuất đề cập riêng vấn đề khắc phục hậu quả bom mìn.
Văn kiện có ý nghĩa quan trọng, nhấn mạnh mối liên hệ giữa khắc phục hậu quả bom mìn với duy trì hòa bình, ổn định và phát triển bền vững, khẳng định cam kết của HĐBA và đề cao sự cần thiết của hợp tác quốc tế trong lĩnh vực khắc phục hậu quả bom mìn.
Tuyên bố cũng đề cập các nội dung mới quan trọng như tác động tiêu cực nhiều mặt của đại dịch Covid-19, khuyến khích tăng cường hỗ trợ các nước bị ảnh hưởng, xem xét thành lập bộ phận chuyên trách về khắc phục hậu quả bom mìn trong các phái bộ gìn giữ hòa bình của LHQ và tính tới các nhu cầu đặc biệt của phụ nữ và trẻ em trong triển khai các nhiệm vụ liên quan.
Theo kết quả điều tra của Trung tâm Hành động bom mìn quốc gia Việt Nam (VNMAC) công bố ngày 3/4/2018, số lượng bom đạn đã sử dụng còn sót lại sau chiến tranh tại Việt Nam lên tới hàng trăm ngàn tấn, gồm các loại bom, mìn, vật nổ rải rác tại toàn bộ 63/63 tỉnh, thành trên toàn quốc, bao gồm 9.116 xã còn bị ô nhiễm bom, mìn ở các mức độ khác nhau, chiếm 81,87% tổng số xã trên toàn quốc. Tổng diện tích đất hiện còn bị ô nhiễm bom mìn tính đến tháng 12/2017 là trên 6,1 triệu hecta, chiếm 18,71% diện tích đất cả nước.
