Đại tướng, GS.TS. Tô Lâm, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an phát biểu tại Hội thảo
Kính thưa đồng chí Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh;
Kính thưa các đồng chí lãnh đạo Bộ Công an; lãnh đạo đại diện các ban, bộ, ngành Trung ương;
Thưa các nhà khoa học, các quý vị đại biểu, khách quý cùng toàn thế các đồng chí!
Sau một buổi làm việc với tinh thần khoa học, Hội thảo “Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi nước chưa nguy; nhìn lại 10 năm qua và dự báo bối cảnh tình hình đến năm 2030, tầm nhìn 2045” đã hoàn thành theo chương trình đề ra. Hội thảo chúng ta đã nghe nhiều ý kiến tham luận của các đại biểu trên tổng số 79 báo cáo khoa học đăng tại kỷ yếu. Nội dung tham luận góp phần làm sâu sắc hơn những vấn đề lý luận và thực tiễn về phương châm bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi nước chưa nguy; đánh giá khách quan, toàn diện về kết quả 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; đồng thời, đưa ra các dự báo về bối cảnh tình hình trong thời gian tới, góp phần tham mưu với Đảng trong việc tiếp tục hoàn thiện chủ trương, đường lối bảo vệ Tổ quốc.
Thưa các đồng chí!
Trong suốt tiến trình lãnh đạo Cách mạng Việt Nam, quán triệt sâu sắc chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng ta luôn kiên định tư tưởng, phương châm độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Dưới ngọn cờ vẻ vang của Đảng, đất nước, nhân dân và dân tộc Việt Nam từ lầm than, khổ cực bởi ách đô hộ của thực dân phong kiến phản động, đã giành được độc lập, giành chính quyền về tay nhân dân; đánh thắng thực dân, đế quốc để bảo vệ nền độc lập, thống nhất đất nước trong cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, ghi tiếp những trang sử vàng chói lọi nhất trong lịch sử dựng nước, giữ nước của dân tộc. Đối mặt với những khó khăn, thách thức sau khi đất nước thống nhất, cùng với những biến động sâu sắc của tình hình thế giới, nhất là sự sụp đổ của mô hình xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu, kiên định sợi chỉ đỏ xuyên suốt độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, Đảng ta đã lãnh đạo đất nước, nhân dân vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; vượt qua khủng hoảng kinh tế - xã hội, tạo tiền đề vững chắc để tiến hành công cuộc đổi mới, mở cửa, hội nhập quốc tế.
Thưa các đồng chí!
Dựng nước đi đôi với giữ nước là vấn đề có tính khách quan, quy luật, là bài học xuyên suốt trong sự phát triển trường tồn của đất nước và dân tộc Việt Nam. Trong thời đại Hồ Chí Minh, bài học đó đã được vận dụng, phát huy sáng tạo sâu sắc, đầy đủ, toàn diện hơn bởi ánh sáng soi đường của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, để đất nước ta có được cơ đồ tươi sáng như ngày hôm nay, để cuộc sống của nhân dân ngày càng ấm no, hạnh phúc.
Bảo vệ Tổ quốc là nhiệm vụ của toàn hệ thống chính trị, của mỗi cán bộ, đảng viên, chiến sỹ lực lượng vũ trang, mỗi người dân Việt Nam. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Nước Việt Nam là một, dân tộc Việt Nam là một. Sông có thể cạn, núi có thể mòn, song chân lý ấy không bao giờ thay đổi”; “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”; Người cũng căn dặn: “các Vua Hùng đã có công dựng nước. Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”.
Trong thời kỳ đổi mới, kế thừa bài học kinh nghiệm quý báu từ lịch sử dân tộc, vận dụng trung thành, sáng tạo tư tưởng lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng ta luôn đặc biệt quan tâm tới nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, không để đất nước bị động, bất ngờ trong mọi tình huống, không để lợi ích quốc gia, dân tộc bị xâm hại. Trong nghị quyết các kì đại hội Đảng toàn quốc kể từ khi đổi mới, vấn đề bảo vệ Tổ quốc luôn được nhấn mạnh và quán triệt thực hiện nghiêm túc cùng với xây dựng Tổ quốc. Hơn thế, trong nhiệm kì Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng, Đảng ta đã ban hành Nghị quyết Trung ương 8 khoá IX về Chiến lược bảo vệ Tồ quốc trong tình hình mới (năm 2003). Việc tổ chức quán triệt thực hiện có hiệu quả Nghị quyết này của Đảng đã góp phần vào thắng lợi của công cuộc đổi mới, mở cửa, hội nhập quốc tế của đất nước. Tổng kết việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 khoá IX, trong nhiệm kì đại hội XI, Đảng ta đã ban hành Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới (năm 2013) và các nghị quyết, kết luận của Bộ Chính trị về quốc phòng, an ninh. Việc triển khai Nghị quyết Trung ương 8 khoá XI cùng các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo khác của Đảng đến nay có thể khẳng định đã đạt được những kết quả hết sức quan trọng, quyết định, bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong bối cảnh phức tạp, góp phần tạo thế và lực cho đất nước đổi mới, mở cửa, hội nhập và phát triển.
Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, trên cơ sở tổng kết thực tiễn, phát triển tư duy lý luận, Đảng ta tiếp tục hoàn thiện đường lối về bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa”, từ khi “nước chưa nguy”, trở thành tư tưởng chỉ đạo, phương châm hành động của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đẩy mạnh công cuộc đổi mới đưa đất nước vào giai đoạn phát triển mới, đó là: “Chủ động ngăn ngừa nguy cơ chiến tranh, xung đột từ sớm, từ xa’, “có kế sách ngăn ngừa các nguy cơ chiến tranh, xung đột từ sớm, từ xa; chủ động phòng ngừa, phát hiện sớm và triệt tiêu các nhân tố bất lợi, nhất là các nhân tố bên trong có thể gây ra đột biến”. Phải khẳng định, thực tiễn công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng, Nhà nước ta đã luôn quán triệt thực hiện phương châm trên. Tuy nhiên đây là lần đầu tiên tư duy, lý luận về bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa” được Đảng ta hoàn thiện, phát triển mới, chính thức đưa vào văn kiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc.
Bảo vệ Tổ quốc từ “sớm ” là sớm về tư duy, nhận thức, về quan điểm chỉ đạo, phương châm hành động; sớm trong nhận diện nguy cơ và có phương án xử lý. Quá trình xây dựng, củng cố, phát triển cũng là quá trình triển khai các biện pháp phòng ngừa, bảo vệ, tự bảo vệ từ trước. Bảo vệ Tổ quốc từ “sớm” là sớm cả từ bên ngoài, bảo vệ, tự bảo vệ bên trong; ngăn ngừa, triệt tiêu các nhân tố xâm lược, phá hoại, mất ổn định bên trong lẫn bên ngoài.
Bảo vệ Tổ quốc từ “xa ” bao hàm về không gian và cả thời gian. Trong đó, chủ động, cảnh giác, phát hiện, triệt tiêu các nhân tố bất lợi từ xa về không gian địa lý, ngay trong lòng địch; xa về thời gian, phát hiện, triệt tiêu ngay từ nguyên nhân, điều kiện hình thành nguy cơ đe dọa, uy hiếp. Chủ động phân tích, dự báo, đấu tranh, làm thất bại từ bên ngoài, từ bên trong mọi âm mưu, hành động xâm phạm độc lập, chủ quyền, lợi ích quốc gia - dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, Đảng, Nhà nước và nhân dân.
Bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa có mối quan hệ chặt chẽ, không tách rời, chuyển hóa lẫn nhau. Bảo vệ Tổ quốc từ sớm là điều kiện, tiền đề để bảo vệ Tổ quốc từ xa; bảo vệ Tổ quốc từ xa là để bảo vệ Tổ quốc từ sớm, bảo đảm bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Thưa các đồng chí!
Qua Hội thảo hôm nay, chúng ta tiếp tục khẳng định, làm sâu sắc hơn vai trò lãnh đạo của Đảng đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, sức mạnh vô địch của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị, vai trò nòng cốt của Quân đội, Công an. Những kết quả, thành tựu đạt được qua 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương Tám khóa XI về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta, khẳng định tư tưởng chỉ đạo, phương châm hành động đúng đắn, mang tính thời đại trong bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi nước chưa nguy của Đảng ta.
Đối với lực lượng Công an nhân dân, dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, toàn diện của Đảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước, sự giúp đỡ của Nhân dân, Công an nhân dân đã phối hợp chặt chẽ với Quân đội nhân dân, các chủ thể trong hệ thống chính trị các cấp, đóng vai trò nòng cốt, chủ trì, đạt được nhiều kết quả đặc biệt quan trọng, tạo môi trường thuận lợi phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, công tác quốc phòng, đối ngoại góp phần quyết định thắng lợi của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Lực lượng Công an nhân dân luôn chủ động, vận dụng sáng tạo, hiệu quả phương châm bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi nước chưa nguy vào triển khai, thực hiện các chức năng, yêu cầu, nhiệm vụ công tác công an, bảo đảm an ninh, trật tự ngay tại cơ sở, đánh địch từ ngay sào huyệt, từ nơi xuất phát. Có thể nói, từ lịch sử đến hiện tại, minh chứng về vai trò của lực lượng Công an nhân dân trong bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi nước chưa nguy, không chỉ được thể hiện qua những chiến công, thành tích của toàn lực lượng đã được Đảng, Nhà nước và Nhân dân ghi nhận, mà còn thể hiện rất cụ thể, sinh động qua việc thực hiện, hoàn thành xuất sắc các chức năng, nhiệm vụ và yêu cầu công tác công an đặt ra. Tức là việc thực hiện những công việc cụ thể, hàng ngày, hàng giờ trong nắm tình hình, dự báo, tham mưu chiến lược; bảo đảm an ninh chính trị nội bộ, an ninh kinh tế, an ninh mạng, an ninh môi trường, đấu tranh phòng chống gián điệp, phản động, các loại tội phạm xâm phạm; bảo đảm trật tự an toàn xã hội, bảo đảm an toàn giao thông, phòng ngừa các nguy cơ gây cháy, nổ, cứu nạn, cứu hộ... góp phần phục vụ phát triển kinh tế, ổn định xã hội, tăng cường quốc phòng, an ninh, duy trì trật tự, trị an ngay tại cơ sở đều là những đóng góp vào thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Đây là nhận thức hết sức quan trọng, yêu cầu các cấp ủy, công an các đơn vị, địa phương; mỗi cán bộ, chiến sỹ Công an nhân dân phải tiếp tục thấm nhuần để lan tỏa sâu rộng, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong toàn xã hội.
Thưa các đồng chí!
Trong những năm tới, dự báo tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, xuất hiện các yếu tố thuận lợi mới đan xen các thách thức khó lường đối với an ninh, lợi ích quốc gia Việt Nam trên cả hai hướng bên trong và bên ngoài. Ở bên ngoài, môi trường chính trị, an ninh, kinh tế thế giới, khu vực tiếp tục chuyển động ngày càng phức tạp, biến đổi sâu sắc do cạnh tranh chiến lược nước lớn diễn ra quyết liệt, gay gắt. Xu hướng phân tách, phân tuyến trong tập hợp lực lượng các nước lớn. Các thách thức, mối đe dọa an ninh truyền thống, phi truyền thống diễn biến phức tạp ở nhiều châu lục. Đáng chú ý là tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, chủ quyền biển, đảo ở Biển Đông; sự gia tăng can dự của các nước lớn tại tiểu vùng Mekong làm cho không gian phát triển Việt Nam bị thu hẹp; các nước lớn gia tăng can dự, hiện diện quân sự trên thực địa làm tăng nguy cơ chạy đua vũ trang trong khu vực, tiềm ẩn nguy cơ xung đột, khó kiểm soát. Ở bên trong, an ninh, trật tự tiềm ẩn nhiều yếu tố, vấn đề phức tạp, có thể nảy sinh từ tất cả các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, tư tưởng, an ninh mạng, an ninh xã hội, dân tộc, tôn giáo..., tại các địa bàn, nhất là địa bàn chiến lược, trọng điểm. Khó khăn về kinh tế và các điều kiện, nguồn lực đảm bảo an sinh xã hội có thể làm xuất hiện các bức xúc, xung đột xã hội, trở thành yếu tố để các thế lực thù địch, phản động, chống đối lợi dụng kích động gây biểu tình, bạo loạn chống phá. Bốn nguy cơ mà Đảng ta chỉ ra sẽ tiếp tục thách thức, đe dọa trực tiếp đến sinh mệnh của Đảng và sự tồn vong của chế độ; trong đó, nguy cơ mất an ninh chính trị nội bộ, suy giảm thế trận lòng dân, làm suy yếu sức chiến đấu của Đảng, của chế độ ta từ gốc, từ bên trong là nguy hiểm nhất.
Tình hình và bối cảnh mới đặt ra những yêu cầu mới, đòi hỏi lực lượng Công an nhân dân phải nhận thức sâu sắc hơn sứ mệnh, vai trò, trách nhiệm của mình trước Đảng, Nhân dân trong bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi nước chưa nguy; để kết quả Hội thảo phát huy hiệu quả và đi vào thực tiễn, Tôi đề nghị:
Thứ nhất, về nhận thức phải thấy rõ trong những năm tới sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng sẽ có nhiều thuận lợi nhưng tiếp tục gặp không ít khó khăn, thách thức. Trong đó, những thách thức lớn nhất vẫn là bảo vệ vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc và ổn định chính trị xã hội, sự phát triển bền vững của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Những thách thức trên đòi hỏi cấp uỷ, lãnh đạo chỉ huy Công an các đơn vị, địa phương và sĩ quan, chiến sĩ Công an nhân dân cần tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng vẻ vang của Công an nhân dân, bám sát nhiệm vụ chính trị, chủ động trong nắm tình hình, tham mưu chiến lược; triển khai đồng bộ các đề án, phương án, kế hoạch bảo vệ vai trò, sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; bảo vệ Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ Nhân dân, bảo vệ khối đại đoàn kết toàn dân tộc; bảo vệ sự phát triển bền vững của nền kinh tế đất nước, bảo vệ vãn hoá và con người Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa vãn hoá nhân loại; bảo vệ đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ của đất nước. Cùng với đó, phối hợp chặt chẽ với Quân đội nhân dân trong thực hiện thắng lợi, có hiệu quả các nhiệm vụ quốc phòng, quân sự, chống chiến tranh xâm lược, bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.
Thứ hai, tiếp tục quán triệt sâu sắc hơn quan điểm “người trước súng sau”, tập trung triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 12-NQ/TW của Bộ Chính trị và Kế hoạch số 118/KH-BCA của Bộ Công an về đẩy mạnh xây dựng lực lượng Công an nhân dân thật sự trong sạch, vững mạnh, cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Đây cũng là một nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng đặt ra cho toàn lực lượng Công an nhân dân. cấp uỷ, lãnh đạo chỉ huy Công an các cấp căn cứ vào thực tế tình hình của đơn vị, của địa phương và lĩnh vực công tác chăm lo xây dựng để mỗi cán bộ, chiến sĩ, mỗi cấp uỷ, đơn vị và toàn lực lượng Công an nhân dân thực sự trong sạch, vũng mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ, giỏi về chuyên môn, có lề lối tác phong làm việc thực sự mang tính vũ trang, chuyên nghiệp, hiện đại, làm chủ khoa học công nghệ, đáp ứng yêu cầu công tác trong các môi trường, tình huống. Tiếp tục quán triệt chỉ đạo của Đảng uỷ Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ về xây dựng Công an nhân dân theo hướng “bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”, tăng cửờng, ưu tiên cán bộ, phương tiện, vật chất cho công an cấp cơ sở, các đơn vị chiến đấu. Tiếp tục có sự điều chỉnh, bố trí lực lượng hợp lý, tinh, gọn, mạnh hơn.
Thứ ba, lực lượng Công an nhân dân cần đặc biệt chú trọng gắn kết giữa công tác, chiến đấu với chăm lo xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc và tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác dân vận Công an nhân dân, phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Đây là một yêu cầu hết sức cấp bách từ thực tiễn. Việc xây dựng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc cần được nhìn nhận là một nhiệm vụ đặc biệt hệ trọng trong xây dựng, bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
Thứ tư, gắn kết mục tiêu bảo vệ Tổ quốc theo chức năng của Công an nhân dân và Quân đội nhân dân; kết hợp với mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội, đối ngoại, tạo sự thống nhất cao trong nhận thức và tổ chức thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, coi trọng giữ vững bên trong là chính. Tập trung thực hiện có hiệu quả Đề án số 06 của Chính phủ trong chuyển đổi số quốc gia, xây dựng xã hội số, Chính phủ số, công dân số.
Thứ năm, Công an các đơn vị, địa phương, nhất là các cơ quan tham mưu, nghiên cứu chiến lược cần tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới theo chỉ đạo của Trung ương và Đảng uỷ Công an Trung ương. Trong đó, tiếp tục bổ sung, xây dựng hoàn thiện nhận thức, lý luận về tư tưởng, phương châm bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa nói chung, vào thực hiện các chức năng của Công an nhân dân nói riêng.
Thứ sáu, tiếp tục đẩy mạnh công tác đối ngoại của lực lượng Công an nhân dân; nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động đối ngoại Công an, đi vào thực chất, chiều sâu ở các thể chế đa phương toàn cầu, khu vực và song phương; trong đó tập trung vào những vấn đề, lĩnh vực, ưu tiên các mối quan hệ, kênh hợp tác có ý nghĩa quan trọng, trực tiếp với công tác bảo vệ an ninh, trật tự để hình thành thế trận bảo vệ Tổ quốc từ xa, từ sớm.
Các cơ quan báo chí, phát thanh, truyền hình Công an nhân dân tiếp tục đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức tuyên truyền để mọi mọi cán bộ, chiến sĩ, nhất là cán bộ trẻ, học viên các trường Công an nhân dân hiểu sâu sắc ý nghĩa lý luận, khoa học và vai trò trách nhiệm của lực lượng Công an nhân dân trong bảo vệ Tổ quốc, từ sớm, từ xa, từ khi nước chưa nguy. Từ đó biến nhận thức thành hành động, hết lòng phụng sự đất nước, phục vụ nhân dân.
Thưa các đồng chí!
Sau hội thảo này, tôi đề nghị Cục Khoa học, Chiến lược và Lịch sử Công an tiếp tục phối hợp với các đơn vị trong và ngoài Công an nhân dân nghiên cứu, làm sâu sắc hơn nữa những vấn đề lý luận và thực tiễn về bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi nước chưa nguy; trong đó chú ý chỉ ra những kiến nghị, giải pháp góp phần tham mưu với Đảng trong việc định hướng chiến lược phục vụ bảo vệ và phát triển đất nước trong bối cảnh tình hình mới từ nay đến năm 2030, tầm nhìn 2045 gắn với phát huy vai trò của Công an nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc và báo cáo kết quả với Đảng uỷ Công an Trung ương.
Thay mặt Đảng ủy Công an Trung ương và lãnh đạo Bộ Công an, xin trân trọng cảm ơn sự phối hợp của các đồng chí trong Hội đồng Lý luận Trung ương; sự tham gia của các ban, bộ, ngành; các nhà khoa học; đồng thời, biểu dương Cục khoa học, Chiến lược và lịch sử Công an và các đơn vị liên quan đã phát huy tinh thần trách nhiệm cao, tham mưu tổ chức thành công Hội thảo hôm nay. Cảm ơn các cơ quan báo chí, phát thanh, truyền hình Trung ương đã đến dự và đưa tin về Hội thảo. Xin chúc các đồng chí, quý vị đại biểu sức khỏe, hạnh phúc và thành công./.
* (đầu đề theo hdll.vn)
