Theo Báo cáo nghiên cứu Thế hệ trẻ do Hội đồng Anh tại Việt Nam khởi xướng, 86% số người được hỏi lạc quan rằng thế hệ trẻ Việt Nam sẽ giúp đất nước phát triển tốt hơn, trong đó 75% tin rằng cơ hội việc làm cho người trẻ đang được cải thiện trong 5 năm trở lại đây, 75% đồng ý rằng chất lượng giáo dục Việt Nam đang được cải thiện. Báo cáo này cũng cho thấy suy nghĩ và quan niệm của giới trẻ ngày nay nhìn chung là lạc quan và tin tưởng vào triển vọng Việt Nam mở rộng hợp tác quốc tế và không ngừng hiện đại hóa đất nước, đồng thời vui mừng về những tiến bộ trong lĩnh vực bình đẳng giới và tăng trưởng kinh tế.
Tuy vậy, nhiều người trẻ cũng trăn trở về những thách thức khi bắt đầu dấn thân vào con đường khởi nghiệp, đặc biệt là đối với nữ giới; cũng như các vấn đề phát triển bình đẳng trong giáo dục và việc làm; phát triển bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu (BĐKH) và toàn cầu hóa… TS Nguyễn Tuấn Anh từ Viện Phát triển thanh niên cho biết, trong bối cảnh hiện nay, thanh niên Việt Nam đã và đang bộc lộ vai trò ngày càng rõ rệt trong các lĩnh vực của đời sống. Chẳng hạn như trong công cuộc chống dịch Covid-19, nhiều người trẻ khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ và y tế hỗ trợ cộng đồng đã có đóng góp to lớn bên cạnh các lực lượng tuyến đầu như an ninh hay y tế. “Tuy vậy, cũng phải lưu ý rằng nhiều hoạt động của giới trẻ còn mang tính tự phát hoặc hiệu quả hoạt động chưa cao. Do đó cần có các tổ chức đoàn thể đề ra cơ chế khuyến khích hoạt động cộng đồng và phát huy vai trò của thanh niên với xã hội”, TS Tuấn Anh chia sẻ.
Cùng quá trình hội nhập quốc tế và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, giới trẻ là lực lượng nghiên cứu và kế thừa các thành tựu khoa học, công nghệ và do đó có nhiều lợi thế khi khởi nghiệp. Theo PGS, TS Trần Xuân Bách, được biết đến là một trong những PGS đại diện cho thế hệ nhà khoa học trẻ tại Việt Nam, để phát huy vai trò của giới trẻ trong hội nhập thì cần có thêm những chương trình đào tạo mang tính thực tiễn cao hơn, đồng thời nêu cao tinh thần tự chủ của giới trẻ. Theo ông, Chính phủ Việt Nam đã và đang dành sự quan tâm lớn hơn đến hỗ trợ khởi nghiệp và đổi mới, sáng tạo. Nổi bật trong đó là những nguồn lực hỗ trợ đội ngũ trẻ khởi nghiệp và nghiên cứu khoa học thông qua hai quỹ khởi nghiệp lớn nhất hiện nay, là Quỹ Đổi mới sáng tạo quốc gia và Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup (VINIF).
Về vai trò và sự tham gia của thanh niên trong phát triển đất nước, GS, TS Trần Văn Nhung, nguyên Thứ trưởng Giáo dục và Đào tạo, nguyên Tổng Thư ký Hội đồng Chức danh GS nhà nước cho biết: “Cá nhân thanh niên nếu phát triển tốt thì tạo ra ảnh hưởng tốt cho xã hội. Trong quá trình hội nhập, để có thể đóng góp cho công cuộc xây dựng đất nước, thanh niên Việt Nam - những công dân Việt toàn cầu, cần phải hội đủ các yếu tố như có sức khỏe tốt, bản lĩnh cao, đạo đức tốt, trái tim Việt Nam nhân hậu, thành thạo kỹ năng, làm chủ công nghệ thông tin và sử dụng ngoại ngữ tốt”.
Nhiều bài học trên thế giới cũng như những gương thành công điển hình ở Việt Nam cho thấy, quá trình khởi nghiệp sẽ phải vượt qua nhiều giai đoạn khó khăn cho đến khi ý tưởng thành hiện thực, song các đại biểu đều nhất trí, với sự hỗ trợ của Chính phủ và chung tay của xã hội, giới trẻ Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để hội nhập và phát triển đổi mới sáng tạo.
