Gia đình chị H Sen ở bon Bu Sốp xã Đắk Nia thành phố Gia Nghĩa trước đây thường sử dụng nguồn nước cho sinh hoạt gia đình từ con suối nhỏ ở gần nhà và gia đình chị cũng không chú trọng lắm đến việc làm nhà vệ sinh kiên cố. Năm 2019, thông qua Hội Phụ nữ xã chị H Sen được bình xét vay vốn số tiền 20 triệu đồng từ chương trình NSVSMTNT. " Tôi đã mua bồn chứa nước để sử dụng nguồn nước máy và xây dựng nhà vệ sinh kiên cố, nhờ vậy gia đình tôi yên tâm hơn khi sử dụng nguồn nước và sinh hoạt của gia đình đã cải thiện rất nhiều..." chị H Sen chia sẻ.
Gia đình chị H Sen ở bon Bu Sốp xã Đăk Nia thành phố Gia Nghĩa
Trước đây, gia đình chị Đỗ Thị Hằng ở bon Ting Wel Đơm xã Đắk Nia thành phố Gia Nghĩa chưa có công trình vệ sinh khép kín và nguồn nước sinh hoạt thường lấy từ giếng đào và sử dụng một số thùng phuy để chứa nước nên sinh hoạt trong gia đình gặp nhiều bất tiện. Đầu năm 2020, sau khi vay 20 triệu đồng chương trình cho vay nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn của NHCSXH, gia đình chị đã xây dựng được công trình vệ sinh khép kín, có nguồn nước đảm bảo vệ sinh để sử dụng hàng ngày. Chị Hằng chia sẻ: “Nhờ vốn chính sách gia đình tôi đã xây dựng được công trình phụ đảm bảo, thuận tiện cho sinh hoạt. Trước đây, công trình phụ tạm bợ, không đảm bảo vệ sinh nên bất tiện, nhất là trong mùa mưa bão”.
Phó Giám đốc NHCSXH tỉnh Đăk Nông Nguyễn Tiến Hà cho biết: Hiện nay doanh số cho vay chương trình NS&VSMTNT chiếm tỷ lệ cao, đứng thứ 3 trong 16 chương trình cho vay mà chi nhánh NHCSXH tỉnh đang triển khai thực hiện. Đến 28/2/2022 dư nợ cho vay chương trình NSVSMTNT tại chi nhánh là hơn 487 tỷ đồng với 28.299 hộ còn dư nợ. Chính sách tín dụng của chương trình nước sạch vệ sinh môi trường nông thôn theo Quyết định 62/2004/QĐ –TTg giúp các hộ cư trú tại khu vực nông thôn chưa có đủ tiền để xây dựng công trình nước sạch, công trình vệ sinh đạt tiêu chuẩn có vốn để xây dựng, cải tạo, sửa chữa, nâng cấp công trình nước sạch vệ sinh đạt chuẩn; nhờ có chương trình, đã có 65.420 hộ vay vốn chương trình để xây mới 43.614 công trình nước sạch, 43.613 công trình vệ sinh; sửa chữa, cải tạo nâng cấp 21.992 công trình nước sạch, 21.621 công trình vệ sinh, qua đó góp phần hoàn thành tốt tiêu chí số 4-Điều kiện sống trong bộ tiêu chí xác định hộ nghèo đa chiều giai đoạn 2016-2020 của tỉnh.
Chương trình cho vay Nước sạch vệ sinh môi trường nông thôn ( NSVSMTNT) tại NHCSXH tỉnh Đăk Nông đã giúp cho hàng nghìn hộ dân ở nông thôn có điều kiện nâng cao chất lượng cuộc sống.
Đây cũng chính là quyết sách quan trọng, phát huy được sức dân theo phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm” vừa góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, bảo vệ sức khỏe người dân vừa tham gia giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường ở khu vực nông thôn. Mặt khác, dưới góc độ kinh tế chính sách này đã gián tiếp hỗ trợ nguồn lực để người dân phát triển kinh tế đi đôi với đảm bảo an sinh và góp phần xây dựng nông thôn mới.Chương trình cho vay NS&VSMTNT của NHCSXH đã góp phần cải thiện điều kiện sống, đảm bảo sức khỏe cho người dân; nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho người dân ở khu vực nông thôn; góp phần quan trọng vào việc thay đổi một số tập quán, thói quen lạc hậu trong sinh hoạt và đời sống của một bộ phận đồng bào DTTS ở miền núi; góp phần giải quyết vấn đề rác thải sinh hoạt và ô nhiễm môi trường, tạo cảnh quan và môi trường sống thân thiện; là nguồn lực quan trọng để phát triển và xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh.Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện chương trình còn gặp một số khó khăn. Đó là, nguồn vốn còn khiêm tốn so với nhu cầu thực tế của người dân trên địa bàn; mặc dù đã điều chỉnh mức cho vay từ 6 triệu đồng/công trình lên 10 triệu đồng/công trình, song mức cho vay vẫn còn quá thấp so với chi phí thực tế hiện nay. Hiện nay, tỷ lệ hộ dân được dùng nước hợp vệ sinh, hộ gia đình có nhà tiêu hợp vệ sinh…vẫn còn thấp trong khi nguồn lực khác của địa phương dành cho lĩnh vực này còn hạn chế. Bên cạnh đó, ngoài khu vực nông thôn trên thực tế một bộ phận hộ nghèo, hộ cận nghèo ở khu vực đô thị rất cần nguồn vốn vay ưu đãi để xây dựng, lắp đặt các công trình nước sạch và vệ sinh môi trường nhưng chưa có cơ chế để được tiếp cận.
Để chương trình tiếp tục có những đóng góp quan trọng vào thực hiện Chiến lược Quốc gia về cấp NS&VSMTNT trong giai đoạn tới, đề nghị Chính phủ tiếp tục thực hiện chương trình tín dụng cho vay NS&VSMTNT khi hết thời gian quy định (31/12/2020). Đồng thời, xem xét gắn chương trình NS&VSMTNT với chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới cho người dân khu vực nông thôn được vay vốn xây để dựng các công trình phục vụ nhu cầu thiết yếu của cuộc sống và xây dựng nông thôn mới. Nghiên cứu mở rộng cho vay đối với các đối tượng là hộ nghèo, hộ cận nghèo và thu nhập trung bình đối với khu vực thành thị để góp phần cải thiện điều kiện sinh hoạt, thiết yếu đối với nhóm đối tượng này, nhất là tại các thị trấn thuộc huyện. Đồng thời, nâng mức cho vay tối đa lên 20 triệu đồng/công trình để đáp ứng chi phí cần thiết xây dựng công trình nước sạch và vệ sinh đảm bảo chất lượng./.
Quỳnh Chi
