Ngày 8/6, tại Trùng Khánh, Trung Quốc đã diễn ra Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao (HN BTNG) hợp tác Mekong-Lan Thương (MLC) lần thứ 6, với sự tham dự của Bộ trưởng Ngoại giao các nước Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan, Trung Quốc và Việt Nam. Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị.
Các Bộ trưởng tham quan Triển lãm thành tựu hợp tác Mekong-Lan Thương
Hội nghị lần này đánh dấu 5 năm hình thành và phát triển của hợp tác MLC. Các Bộ trưởng đánh giá cao những kết quả hợp tác đã đạt được trong 5 năm qua, nổi bật là việc 6 nước đã xây dựng các kế hoạch hành động trong 5 lĩnh vực ưu tiên; thành lập các trung tâm hợp tác chuyên ngành; triển khai hơn 500 dự án hợp tác về thương mại, công nghiệp, nông nghiệp, du lịch, quản lý nguồn nước, môi trường, y tế và văn hoá. Các Bộ trưởng đặc biệt hoan nghênh những tiến triển đạt được trong hợp tác quản lý nguồn nước sông Mekong, trong đó có việc tổ chức Hội nghị Bộ trưởng tài nguyên nước MLC lần thứ nhất, thoả thuận giữa 6 nước về chia sẻ số liệu thuỷ văn cả năm của sông Mekong-Lan Thương, hợp tác giữa Trung tâm nguồn nước MLC và Ban Thư ký Ủy hội sông Mekong (MRC).
Các Bộ trưởng khẳng định thời gian tới sẽ thúc đẩy hợp tác MLC theo hướng củng cố quan hệ láng giềng hữu nghị, đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế-xã hội của các nước thành viên, xây dựng Cộng đồng ASEAN và thực hiện các Mục tiêu phát triển bền vững 2030. Các Bộ trưởng nhấn mạnh các nguyên tắc hợp tác cơ bản gồm đồng thuận, bình đẳng, tham vấn lẫn nhau, chia sẻ lợi ích, tôn trọng Hiến chương Liên Hợp Quốc, Hiến chương ASEAN và luật pháp quốc tế, cũng như phù hợp với các quy định và luật pháp mỗi nước
Hội nghị đã thông qua 3 văn kiện về tăng cường hợp tác phát triển bền vững, khuyến khích hợp tác giữa các địa phương và hợp tác y học cổ truyền. Theo đó, hợp tác MLC sẽ chú trọng các nội dung sau:
Về hợp tác nguồn nước và môi trường, Hội nghị khẳng định tầm quan trọng sống còn của hợp tác quản lý nguồn nước sông Mekong-Lan Thương và thống nhất: Đẩy mạnh phối hợp trong giải quyết các vấn đề nguồn nước chung của khu vực như bảo vệ môi trường sinh thái, quản lý thiên tai, ứng phó biến đổi khí hậu; (ii) Giảm thiểu tác động của lũ lụt và hạn hán, bảo đảm dịch vụ vệ sinh và nước sạch; giám sát và chia sẻ thông tin nguồn nước; nâng cao năng lực quản lý và phát triển bền vững nguồn nước và phát triển các cơ sở hạ tầng về nước; (iii) Triển khai nghiên cứu chung giữa MRC và Trung tâm nguồn nước MLC về diễn biến thuỷ văn của lưu vực sông Mekong và chiến lược thích ứng. Các Bộ trưởng cũng nhất trí đẩy nhanh hợp tác về môi trường, đặc biệt là trong bảo tồn đa dạng sinh học, nước sạch và chất lượng không khí, cơ sở hạ tầng bền vững; xây dựng trung tâm tri thức MLC về hạ tầng xanh, phát thải thấp và bền vững; quản lý tài nguyên rừng.
Tăng cường hợp tác ứng phó dịch COVID-19, đặc biệt là trong bảo đảm nguồn cung thiết bị và vật liệu y tế cần thiết; sản xuất và chuyển giao công nghệ vaccine; thúc đẩy hợp tác y học cổ truyền.
Phục hồi kinh tế sau đại dịch thông qua thúc đẩy thương mại và đầu tư giữa 6 nước, phát triển kinh tế số, hợp tác nông nghiệp, du lịch, giáo dục, tăng cường kết nối khu vực; phối hợp xây dựng Vành đai phát triển kinh tế Mekong-Lan Thương và gắn kết với các hành lang kinh tế đã có tại khu vực.
Khuyến khích hợp tác giữa chính quyền địa phương 6 nước để phát huy tiềm năng và lợi thế cạnh tranh của các địa phương, nâng cao hiệu quả chung của hợp tác MLC.
Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn khẳng định sự coi trọng và đóng góp hiệu quả của Việt Nam đối với hợp tác MLC ngay từ những ngày đầu thành lập. Trong bối cảnh hiện nay, Bộ trưởng cho rằng MLC cần giải quyết ba yêu cầu cấp bách là ứng phó thành công dịch COVID-19, duy trì tăng trưởng kinh tế và ngăn chặn suy thoái môi trường.
Theo đó, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đề xuất 4 nhóm biện pháp chính sau: (i)Hợp tác chia sẻ thông tin, kinh nghiệm về phòng chống COVID-19; chuyển giao công nghệ về sản xuất vaccine một cách thiết thực, hiệu quả; (ii) Tạo thuận lợi cho lưu thông hàng hóa qua biên giới, đặc biệt là những mặt hàng nông thủy sản, trái cây tươi; thông tin kịp thời cho doanh nghiệp về các yêu cầu và tiêu chuẩn tiếp cận thị trường; (iii) Đẩy mạnh hợp tác quản lý và sử dụng bền vững nguồn nước sông Mekong thông qua tăng cường chia sẻ số liệu thuỷ văn, tham vấn xây dựng chính sách tài nguyên nước; thực hiện dự án chung về biến đổi khí hậu, thiên tai, xâm nhập mặn, tăng cường hợp tác giữa MLC và MRC; (iv) Thúc đẩy phối hợp giữa MLC với ASEAN, các cơ chế hợp tác khu vực và tiểu vùng khác; khuyến khích sự tham gia của các địa phương vào các chương trình, hoạt động của MLC. Phát biểu của Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn được các nước thành viên đánh giá cao, tiếp thu và thể hiện trong các văn kiện của Hội nghị.
Nhân dịp này, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã cùng các Bộ trưởng dành thời gian tham quan Triển lãm thành tựu hợp tác Mekong-Lan Thương; dự Lễ khai trương website mới của Ban Thư ký hợp tác Mekong-Lan Thương (MLC) của Trung Quốc; khởi động nền tảng “Thanh niên Mekong-Lan Thương trực tuyến” và trao giải thiết kế áp phích MLC.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc
Trong thời gian dự Hội nghị đặc biệt Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Trung Quốc và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao hợp tác Mekong-Lan Thương, cùng ngày, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đã có cuộc hội đàm với Ủy viên Quốc vụ, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị.
Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn chúc mừng Đảng Cộng sản Trung Quốc kỷ niệm 100 năm thành lập (01/7/1921-01/7/2021) và những thành tựu Trung Quốc đạt được thời gian qua trong phát triển kinh tế-xã hội và phòng chống dịch bệnh COVID-19. Ủy viên Quốc vụ, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị chúc mừng Việt Nam tổ chức thành công Đại hội Đảng lần thứ 13.
Trong không khí hữu nghị, chân thành, hai Bộ trưởng Ngoại giao đã trao đổi sâu rộng về quan hệ song phương và các vấn đề quốc tế, khu vực cùng quan tâm. Khẳng định tầm quan trọng của quan hệ Việt Nam-Trung Quốc trong chính sách đối ngoại của mỗi nước, hai Bộ trưởng vui mừng trước đà phát triển tốt đẹp của quan hệ láng giềng hữu nghị, đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Trung Quốc thời gian qua. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có các cuộc điện đàm quan trọng với Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa Tập Cận Bình và Thủ tướng Quốc vụ viện Lý Khắc Cường, đạt nhiều nhận thức chung trong việc tăng cường quan hệ giữa hai Đảng, hai nước.
Hai Bộ trưởng nhất trí phát huy tốt vai trò quan trọng của hai Bộ Ngoại giao trong việc điều phối, thúc đẩy tổng thể các mặt hợp tác trong quan hệ Việt Nam-Trung Quốc; đưa ra các biện pháp cụ thể để thực hiện nhận thức chung cấp cao như tăng cường giao lưu cấp cao và các cấp, thúc đẩy giao lưu, hợp tác giữa các bộ, ngành, địa phương hai nước; triển khai hợp tác về phòng, chống COVID19; đưa hợp tác kinh tế-thương mại và đầu tư tăng trưởng theo hướng thực chất, lành mạnh, cân bằng; tăng cường giao lưu nhân dân, tạo cơ sở xã hội thuận lợi cho phát triển quan hệ hai nước; duy trì trao đổi, hợp tác tại các diễn đàn đa phương, nhất là tại Liên Hợp Quốc và trong khuôn khổ ASEAN; duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Đông, cùng các nước ASEAN sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) thực chất, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).
Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đề nghị Trung Quốc tạo thuận lợi cho nông sản, thực phẩm của Việt Nam xuất sang Trung Quốc, nhất là hoa quả trong mùa thu hoạch; sớm hoàn thiện thủ tục mở mới, nâng cấp một số cửa khẩu đường bộ giữa hai nước; triển khai hiệu quả các khoản viện trợ Trung Quốc dành cho Việt Nam và sớm hoàn thành các dự án hợp tác còn vướng mắc. Về vấn đề Biển Đông, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn đề nghị hai bên tiếp tục thực hiện nghiêm túc nhận thức chung cấp cao, tuân thủ luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS 1982, phát huy vai trò của các cơ chế đàm phán, tìm kiếm giải pháp cơ bản, lâu dài cho vấn đề Biển Đông.
Ủy viên Quốc vụ, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị khẳng định, Trung Quốc mong muốn cùng Việt Nam tăng cường trao đổi chiến lược và tin cậy chính trị, làm sâu sắc hợp tác cùng có lợi, thúc đẩy quan hệ Việt Nam-Trung Quốc tiếp tục phát triển lành mạnh, ổn định; bày tỏ Trung Quốc ủng hộ Việt Nam phòng chống dịch bệnh, trong đó có hợp tác về cung cấp, nghiên cứu và sản xuất vaccine; sẵn sàng tăng nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam phù hợp với nhu cầu của thị trường Trung Quốc.
