Đại dương đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng

Tái khẳng định quan điểm ASEAN

ASEAN “luôn đề cao các giá trị của Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982” (UNCLOS), được xem là Hiến pháp của đại dương, là nền tảng pháp lý toàn diện cho mọi hoạt động biển.

Thủ tướng nhấn mạnh vị trí chiến lược của ASEAN – đặc biệt Biển Đông – với vai trò là “trái tim” của “châu Á biển” trong lưu thông thương mại, văn hóa, sinh kế và an ninh vùng.

Kỳ vọng cho UNOC 3

ASEAN mong muốn UNOC 3 sẽ truyền cảm hứng đoàn kết, tạo ra các cam kết mạnh mẽ, vun đắp các đối tác chiến lược, và đóng vai trò chất xúc tác cho những hành động mang tính chuyển đổi vì đại dương xanh.

Nhấn mạnh thách thức

ASEAN đang đối mặt với nhiều vấn đề: biến đổi khí hậu, nước biển dâng, mất đa dạng sinh học, ô nhiễm biển, khai thác hải sản quá mức, và căng thẳng địa chính trị, ảnh hưởng đến sức khỏe đại dương và gây mâu thuẫn giữa các quốc gia.

4 ưu tiên của ASEAN

Thủ tướng Phạm Minh Chính đề xuất 4 định hướng ưu tiên nhằm đưa biển – đại dương trở thành không gian của:

1. Hòa bình, hợp tác phát triển và trách nhiệm chung.

2. Tiếp cận toàn diện (toàn cầu – khu vực) trong quản trị đại dương.

3. Phát triển kinh tế biển như động lực thịnh vượng.

4. Quản trị toàn cầu dựa trên hợp tác, không cạnh tranh, để đạt SDG 14 nhanh hơn.

   6 định hướng khoa học – chuyển đổi

   Ông cũng đề xuất 6 hướng đi cụ thể, mang tính khung để thúc đẩy chính sách đại dương:

   1. Căn cứ khoa học + kiến thức truyền thống để hoạch định chính sách.

   2. Thúc đẩy khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số cho kinh tế biển bền vững.

   3. Huy động nguồn lực hiệu quả cho phát triển kinh tế biển.

   4. Tiếp cận đa ngành, tổng thể trong quản trị đại dương.

   5. Kết nối liên vùng, quốc gia, châu lục, hình thành mạng trung tâm kinh tế biển xanh toàn cầu.

   6. Tăng cường đoàn kết và hợp tác quốc tế trong bảo tồn và phát triển bền vững đại dương

   Vai trò Việt Nam

   Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Việt Nam là đối tác đáng tin cậy, đã đăng ký 15 cam kết tự nguyện về quản trị biển và đại dương. Ông nhấn mạnh phương châm hành động phải đi đôi với cam kết, đồng thời kêu gọi:

“Chúng ta hãy cùng nhau hành động, đoàn kết, trách nhiệm, chủ động và sáng tạo để đại dương mãi là không gian của hòa bình, hợp tác, phát triển và phồn vinh cho các thế hệ hôm nay và mai sau.”

Bài phát biểu của Thủ tướng Phạm Minh Chính không chỉ thể hiện lập trường mạnh mẽ của ASEAN về luật biển và quản trị đại dương, mà còn tái khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc thúc đẩy chuyển đổi khoa học – sáng tạo để bảo vệ đại dương. Đặc biệt, những định hướng và cam kết cụ thể được đưa ra nhấn mạnh tính hành động – đây là điều được kỳ vọng sẽ tạo ra ảnh hưởng sâu rộng tại UNOC 3.