Hộ chiếu gắn chíp điện tử là gì?
Hộ chiếu gắn chíp điện tử là loại hộ chiếu có chíp để lưu giữ thông tin được mã hóa của người mang hộ chiếu và chữ ký số của người cấp. Theo Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam năm 2019 (Luật Xuất nhập cảnh), hộ chiếu là giấy tờ thuộc quyền sở hữu của Nhà nước. Hộ chiếu do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp cho công dân Việt Nam sử dụng để xuất cảnh, nhập cảnh, chứng minh quốc tịch và nhân thân.
Ngoài ra, chíp còn lưu trữ đặc điểm sinh trắc học, ảnh và thông tin cá nhân của công dân trên hộ chiếu. Điều này giúp cho thủ tục thực hiện tinh giảm hồ sơ giấy tờ, việc quản lý cơ sở dữ liệu dễ dàng hơn với cả cơ quan có thẩm quyền và người dân có nhu cầu.
Cũng theo quy định, công dân từ 14 tuổi trở lên mang quốc tịch Việt Nam sẽ đủ điều kiện cấp hộ chiếu gắn chíp điện tử. Nếu chưa đủ 14 tuổi, công dân sẽ chỉ được cấp hộ chiếu phổ thông không gắn chíp như trước đây.
Ưu điểm nổi bật của hộ chiếu gắn chíp điện tử
Cục Xuất nhập cảnh (Bộ Công an) cho biết, hộ chiếu phổ thông có gắn chíp điện tử có rất nhiều ưu điểm, lợi ích. Đây là điều kiện tiên quyết và là cơ sở để tự động hóa công tác kiểm soát cửa khẩu, tạo thuận lợi cho việc đi lại, xuất nhập cảnh giữa các nước.
Người được cấp hộ chiếu gắn chíp điện tử sẽ được phía nước ngoài ưu tiên khi xét duyệt cấp thị thực nhập cảnh. Hiện nay, trên thế giới có trên 100 quốc gia và vùng lãnh thổ sử dụng hộ chiếu điện tử.
Cùng với đó, hộ chiếu gắn chíp điện tử có tính bảo mật thông tin cao vì được lưu trữ trong con chíp, rất khó sao chép thông tin.
Việc phát hành hộ chiếu điện tử không những tạo điều kiện cho người dân trong hoạt động xuất nhập cảnh mà còn phù hợp với Chính phủ điện tử, tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế xã hội. Đồng thời, việc này còn nâng cao vị thế của hộ chiếu Việt Nam, thúc đẩy quá trình hội nhập của Việt Nam trong khu vực và thế giới.
Có bắt buộc phải đổi sang hộ chiếu gắn chíp điện tử không?
Cơ quan công an cho biết, hộ chiếu phổ thông không gắn chíp điện tử và hộ chiếu phổ thông gắn chíp điện tử được sử dụng song hành. Khi nộp hồ sơ đề nghị cấp hộ chiếu, công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên có quyền được lựa chọn cấp hộ chiếu không gắn chíp điện tử hoặc cấp hộ chiếu có gắn chíp điện tử.
Công dân Việt Nam đã được cấp hộ chiếu phổ thông không gắn chíp điện tử sẽ được tiếp tục sử dụng đến khi hết thời hạn của hộ chiếu, không bắt buộc phải đổi sang hộ chiếu có gắn chíp điện tử.
Những quy định về hộ chiếu gắn chíp điện tử
Tại Khoản 1 Điều 2 Thông tư 73/2021/TT-BCA quy định về mẫu hộ chiếu, giấy thông hành và các biểu mẫu liên quan do Bộ trưởng Bộ Công an ban hành như sau:
- Trang bìa mặt ngoài hộ chiếu in quốc hiệu, quốc huy, tên hộ chiếu; hộ chiếu có gắn chíp điện tử thì có biểu tượng chíp điện tử;
- Tại các trang trong hộ chiếu thể hiện các hình ảnh là cảnh đẹp đất nước, di sản văn hóa Việt Nam, kết hợp cùng họa tiết trống đồng;
- Ngôn ngữ trong hộ chiếu sử dụng là: tiếng Việt và tiếng Anh;
- Số trang trong cuốn hộ chiếu không tính trang bìa: 48 trang đối với hộ chiếu ngoại giao, hộ chiếu công vụ và hộ chiếu phổ thông có thời hạn 5 năm hoặc 10 năm, đối với hộ chiếu phổ thông có 12 trang với thời hạn không quá 12 tháng;
- Tại bìa sau của hộ chiếu gắn chíp điện tử được đặt trong bìa có gắn chíp điện tử;
- Bìa hộ chiếu được làm từ vật liệu nhựa tổng hợp, có độ bền cao;
- Chữ, số hộ chiếu được đục lỗ bằng công nghệ laser thông suốt từ trang 1 tới bìa sau cuốn hộ chiếu và trùng với chữ, số ở trang 1;
- Toàn bộ nội dung, hình ảnh được in trong hộ chiếu, thực hiện bằng công nghệ hiện đại đáp ứng yêu cầu bảo an, chống nguy cơ làm giả và đạt tiêu chuẩn ICAO (Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế).
Hiện nay có 3 mẫu hộ chiếu sau: Hộ chiếu ngoại giao có trang bìa màu nâu đỏ (mẫu HCNG); hộ chiếu công vụ có trang bìa màu xanh lá cây đậm (mẫu HCCV); hộ chiếu phổ thông có trang bìa màu xanh tím (mẫu HCPT).
Thủ tục cấp hộ chiếu gắn chíp điện tử như thế nào?
Người dân có thể làm thủ tục cấp hộ chiếu điện tử gắn chíp bằng nhiều hình thức khác nhau. Cụ thể, công dân có căn cước có quyền lựa chọn nơi làm thủ tục đề nghị cấp hộ chiếu tại bất kỳ Phòng xuất nhập cảnh công an tỉnh, thành phố nào công dân thấy thuận lợi nhất.
Trong khi đó, với những người vẫn dùng chứng minh nhân dân buộc phải làm thủ tục xin cấp hộ chiếu có gắn chíp điện tử tại Phòng quản lý xuất nhập cảnh nơi có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú.
Trường hợp người đề nghị cấp hộ chiếu từ lần thứ 2 trở đi, họ được lựa chọn nơi làm thủ tục cấp hộ chiếu tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh hoặc Phòng quản lý xuất nhập cảnh công an cấp tỉnh bất kỳ.
Theo cơ quan chức năng, quy trình xin cấp hộ chiếu gắn chíp gồm 4 bước:
Bước 1: Điền vào tờ khai cấp hộ chiếu và ghi đề nghị cấp hộ chiếu có gắn chíp điện tử, chuẩn bị 2 ảnh chân dung cỡ 4x6cm.
Bước 2: Xuất trình chứng minh thư hoặc thẻ căn cước khi làm thủ tục tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh hoặc Phòng quản lý xuất nhập cảnh công an cấp tỉnh.
Bước 3: Lấy dấu vân tay theo hướng dẫn tại nơi làm thủ tục xin cấp hộ chiếu.
Bước 4: Nhận hộ chiếu tại nơi nộp hồ sơ xin cấp hộ chiếu theo giấy hẹn hoặc nhận kết quả hộ chiếu qua dịch vụ chuyển phát nhanh.
Ngoài ra, để giảm thủ tục hành chính và tiết kiệm thời gian, công dân chủ động làm tờ khai đề nghị cấp hộ chiếu qua Cổng dịch vụ công Bộ Công an.
Cụ thể, người dân có thể truy cập vào Cổng Dịch vụ công Quốc gia hoặc Cổng Dịch vụ công Bộ Công an để thực hiện nộp hồ sơ cấp hộ chiếu trực tuyến theo hướng dẫn mà không cần phải trực tiếp đến cơ quan quản lý xuất nhập cảnh nộp hồ sơ.
4 bước đề nghị cấp hộ chiếu phổ thông trực tuyến như sau:
Bước 1: Người dân đăng ký tài khoản cổng dịch vụ công quốc gia (nếu chưa có) hoặc truy cập https://dichvucong.gov.vn.
Bước 2: Đăng nhập cổng dịch vụ công Bộ Công an, chọn dịch vụ Cấp hộ chiếu và nộp hồ sơ.
- Tải ảnh chân dung 4x6cm nền trắng, ảnh mặt trước và sau của căn cước công dân (theo hướng dẫn trên màn hình đăng ký hồ sơ).
- Nhập đầy đủ thông tin vào các cột mục; đăng ký nơi nhận hộ chiếu; tải các tài liệu đính kèm theo quy định (nếu có).
- Trường hợp hộ chiếu còn giá trị, phải nộp trực tiếp hoặc chuyển qua bưu điện về cơ quan quản lý xuất nhập cảnh tiếp nhận hồ sơ.
Hoàn tất các bước, chờ phê duyệt của cơ quan quản lý xuất nhập cảnh.
Bước 3: Thanh toán lệ phí trực tuyến
Sau khi hồ sơ được cơ quan quản lý xuất nhập cảnh chấp thuận, công dân thanh toán lệ phí trực tuyến theo đường dẫn được cổng dịch vụ công quốc gia gửi đến qua tin nhắn hoặc email.
Bước 4: Trả kết quả (theo đề nghị của công dân đăng ký trước)
Công dân có thể nhận trực tiếp tại cơ quan quản lý xuất nhập cảnh hoặc được đơn vị bưu chính chuyển phát đến địa chỉ đã đăng ký và thanh toán phí chuyển phát khi nhận hộ chiếu.
Hộ chiếu sẽ được cấp trong hạn 8 ngày làm việc nếu làm thủ tục tại Phòng Quản lý xuất nhập cảnh các địa phương, 5 ngày làm việc nếu làm hộ chiếu tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an.
Lệ phí làm hộ chiếu gắn chíp là bao nhiêu?
Thông tư số 47/2021/TT-BTC ngày 24/6/2021 của Bộ Tài chính quy định phí cấp hộ chiếu là 160.000 đồng/hộ chiếu, áp dụng đến hết ngày 31/12/2021.
Hiện nay, Thông tư số 25/2021/TT-BTC ngày 7/4/2021 của Bộ Tài chính quy định mức phí 200.000 đồng/hộ chiếu. Trường hợp cấp lại do bị hỏng hoặc bị mất là 400.000 đồng/hộ chiếu.
Ngoài ra, theo khoản 2 Điều 5 Thông tư 25, các trường hợp được miễn lệ phí cấp hộ chiếu bao gồm: Người Việt Nam ở nước ngoài có quyết định trục xuất bằng văn bản của cơ quan có thẩm quyền nước sở tại nhưng không có hộ chiếu; người Việt Nam ở nước ngoài phải về nước theo điều ước quốc tế hoặc thỏa thuận quốc tế về việc nhận trở lại công dân nhưng không có hộ chiếu; những trường hợp vì lý do nhân đạo.
Trường hợp được hoàn trả lệ phí cấp hộ chiếu: Người đã nộp lệ phí nhưng không đủ điều kiện được cấp hộ chiếu thì được hoàn trả lệ phí cấp hộ chiếu (căn cứ khoản 3 Điều 6 Thông tư 25).
