VNHN - AHLĐ.NGND.GS.TS. Trần Quỵ - nguyên Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, Ủy viên thường vụ Tổng hội Y học Việt Nam là một người thầy thuốc tâm huyết, nhà khoa học, nhà giáo nhiệt thành của ngành y tế. Có thể nói, xuyên suốt chặng đường sự nghiệp thầm lặng mà cao quý đã qua, bằng tâm huyết và khát vọng cống hiến, ông đã có những đóng góp đáng tự hào cho nền y tế Việt Nam.
AHLĐ.NGND.GS.TS Trần Quỵ sinh ngày 02/9/1939 tại quê hương Đức Hoà, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh – miền đất giàu truyền thống lịch sử, cách mạng và hiếu học của cả nước. Phấn đấu học tập, nghiên cứu một chặng đường dài với khát vọng, hoài bão trở thành thầy thuốc chữa bệnh cứu người, năm 1975, với những thành tích nổi bật trong học tập, nghiên cứu, ông vinh dự được Đảng và Nhà nước cử sang Rumani làm nghiên cứu sinh chuyên ngành hô hấp.
Trong thời gian thực tập ở khoa Nhi, ông rất trăn trở trước tỉ lệ tử vong do viêm phổi ở trẻ em quá cao. Đó là lý do thôi thúc để ông chọn đề tài “Hình ảnh lâm sàng, chẩn đoán và điều trị viêm phổi ở trẻ em” trong luận án tốt nghiệp và được Hội đồng khoa học đánh giá xuất sắc. Sau khi bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ, năm 1979, GS. Quỵ về nước tham gia giảng dạy tại trường Đại học Y Hà Nội.
Trong quá trình tham gia giảng dạy, ông đã đào tạo nhiều thế hệ sinh viên, hướng dẫn nghiên cứu sinh, sau đại học, nội trú, BSCH I, BSCK II. Tham gia đào tạo cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp, bổ sung chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ y tế cơ sở. Nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy, ông còn tham gia xây dựng và cải tiến chương trình đào tạo đại học, sau đại học và cao đẳng, trung cấp y tế. Ông cũng là một trong những người đầu tiên biên soạn tài liệu và giảng dạy phương pháp sư phạm y học cho các trường y tế từ 1987 đến nay.
Phó Chủ tịch Quốc Hội Nguyễn Quốc Thanh trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho GS.TS Trần Quỵ năm 2004.
Sau khi biên soạn tài liệu, ông trực tiếp trình bày các chuyên đề về y đức - y nghiệp, kỹ năng giao tiếp... cho các cơ sở y tế và nhân viên y tế góp phần nâng cao chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ y tế. Trong sự nghiệp của ông, ông đã tham gia chủ biên và biên soạn trên 40 đầu sách giáo khoa, tham khảo, hướng dẫn có giá trị. Bên cạnh thời gian dành cho công tác giảng dạy và biên soạn tài liệu, GS.TS Trần Quỵ cũng tham gia tích cực trong hoạt động NCKH.
Năm 1984, ông và một số đồng nghiệp xây dựng và triển khai thực hiện thành công Chương trình quốc gia phòng chống nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính ở trẻ em đưa nước ta trở thành một trong những nước triển khai Chương trình sớm nhất khu vực châu Á - Thái Bình Dương và thế giới. Chương trình đã góp phần giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ em do viêm phổi đã giảm một nửa.
Trong quá trình bùng nổ dịch SARS tại nhiều nơi trên thế giới trong đó có Việt Nam, Giáo sư Trần Quỵ cùng đồng nghiệp đã chủ động thành lập Ban chỉ đạo phòng chống SARS, đưa ra phác đồ điều trị, tổ chức bảo vệ tránh lây nhiễm cho các y, bác sĩ tại bệnh viện... Kết quả là đã dập tắt được dịch, điều trị khỏi hoàn toàn 34 bệnh nhân nằm điều trị tại Viện Y học Lâm sàng BV Bạch Mai, không có người tử vong, góp phần đưa Việt Nam trở thành nước đầu tiên trên thế giới khống chế thành công dịch bệnh này, được tổ chức y tế thế giới đánh giá cao và các nước đến trao đổi học tập kinh nghiệm.
Luôn tâm huyết với sự nghiệp nghiên cứu khoa học, đến nay, GS.TS Trần Quỵ đã chủ trì nhiều đề tài nghiên cứu khoa học cấp nhà nước, cấp bộ, cấp thành phố và cấp cơ sở. Hoàn thành 3 chương trình cấp nhà nước và cấp bộ, gần 100 đề tài cơ sở và bài báo khoa học, được báo cáo và đăng trên các tạp chí khoa học trong nước và quốc tế, tăng cường hợp tác nghiên cứu khoa học với các nước Mỹ, Pháp, Thụy Điển, Hà Lan, Úc, Nhật Bản và nhiều nước trong khu vực và thế giới, đặc biệt là các đề tài về tim mạch, hô hấp, hen, dị ứng, miễn dịch, phòng chống dịch nguy hiểm... góp phần nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học của cán bộ công nhân viên trong các cơ sở y tế, góp phần xây dựng nền y học Việt Nam.
Trên cương vị là Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, GS.TS Trần Quỵ luôn tận tâm, tận lực hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Nhìn lại chặng đường cống hiến với những dấu ấn nổi bật trên cương vị là Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, GS.TS Trần Quỵ luôn tận tâm, tận lực hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Mặc dù luôn rất bận rộn với công tác quản lý một bệnh viện lớn nhất cả nước với 6 viện thành viên, 4 trung tâm, một trường trung học, 27 khoa điều trị, ông vẫn dành nhiều thời gian, tâm sức và trí lực cho công tác nghiên cứu khoa học, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh.
Hằng ngày, ông vẫn dành thời gian xuống buồng bệnh thăm, khám bệnh nhân. Ông vẫn tham gia hội chẩn những ca bệnh khó, qua đó đào tạo một lớp bác sĩ trẻ có trình độ chuyên môn cao. Ông còn thường xuyên quan tâm đến việc mở các lớp đào tạo về cách ứng xử, nhắc nhở các y bác sĩ về thái độ giao tiếp với bệnh nhân, nâng cao y đức. Ông quan niệm, y đức không chỉ là thái độ ứng xử, giao tiếp tốt với bệnh nhân mà bác sĩ còn cần trang bị cho mình những kiến thức, kỹ năng chuyên môn tốt.
Cùng với đó, để người thầy thuốc thực hiện y đức cũng cần sự hợp tác từ nhiều phía trong đó có người bệnh. Có thể nói, GS. Quỵ chính là người đã có những đóng góp quan trọng trong những thành tựu của sự nghiệp xây dựng và phát triển BV Bạch Mai trong thời kỳ đổi mới như: Hoàn thành xuất sắc các dự án nâng cấp và mở rộng BV Bạch Mai, dự án nâng cấp BV Bạch Mai do CP Nhật Bản tài trợ (Xây dựng khu BV mới do JICA tài trợ ODA không hoàn lại, dự án tăng cường năng lực BV Bạch Mai và các tỉnh phía Bắc (JICA tài trợ) và các dự án về đào tạo nhân lực y tế Việt Nam đều do GS.TS Trần Quỵ làm Trưởng ban quản lý dự án góp phần xây dựng BV Bạch Mai ngày càng lớn mạnh và phát triển hiện đại trở thành 1 BV đa khoa hoàn chỉnh và hiện đại ngang tầm với các nước trên khu vực và thế giới, nâng cao chất lượng KCB bảo vệ sức khỏe nhân dân.
Đến nay, sau khi đã nghỉ hưu, ông vẫn tham gia đào tạo cán bộ đại học, sau đại học; tham gia Hội đồng chấm luận án thạc sỹ, tiến sỹ, nội trú, BSCK II, Hội đồng chuyên môn của Bộ Y tế xét chọn các đề tài nghiên cứu khoa học, biên soạn tài liệu hướng dẫn chẩn đoán và điều trị các bệnh thường gặp, các dịch mới mắc; tham gia Hội đồng tư vấn, phản biện của Tổng Hội Y học Việt Nam, Hội đồng tư vấn cấp chứng chỉ hành nghề và nhiều Hội đồng khác của thành phố, của MTTQ Việt Nam TP. Hà Nội.
Ông còn là ủy viên Ban Biên tập Từ điển Bách khoa Bệnh học, ủy viên Ban Biên tập Từ điển Bách khoa y học Việt Nam giai đoạn 1 (2008-2011), nay là Phó Trưởng ban chỉ đạo thường trực, chủ nhiệm nhiệm vụ biên soạn Từ điển Bách khoa Y học Việt Nam, Hiệu trưởng Trường Trung cấp y khoa An Khánh (Trường TCYK Hà Nội hiện nay).
Nhắc đến GS. Trần Quỵ còn là nhắc đến những dấu ấn nổi bật của ông với những cống hiến dành tặng Thủ đô Hà Nôi ngàn năm văn hiến. GS.TS Trần Quỵ từng tham gia HĐND Tp. Hà Nội với cương vị là Trưởng Ban VHXH HĐND Thành phố, là Ủy viên HĐKH Tp. Hà Nội, là Ủy viên UBMTTQ Tp Hà Nội 3 khóa 14, 15 và 16; là Phó Chủ tịch HĐ Tư vấn VHXH của MTTQ Thành phố cho đến nay.
GS.TS Trần Quỵ chính là một trí thức tiêu biểu đã có nhiều đóng góp trong sự nghiệp BVSKND, có nhiều đóng góp cho Thành phố trong sự nghiệp XD phong trào VHXH của Thủ đô. Với những đóng góp ý nghĩa, đáng trân trọng xuyên suốt chặng đường sự nghiệp vẻ vang đã qua, GS.TS Trần Quỵ đã vinh dự được Đảng và Nhà nước trao tặng nhiều danh hiệu, phần thưởng cao quý như: danh hiệu Anh hùng Lao động, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng Nhì.
Huân chương Lao động hạng Nhì; Phần thưởng cao quý của Chủ tịch JICA (Nhật Bản) danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Ba Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bằng khen của Bộ Y tế, Tôn vinh trong Chương trình Vinh quang Việt Nam và nhiều Bằng khen, Huy chương của các ngành, các Bộ Y tế, Bộ KHCN, Bộ LĐTBXH, Hội Phụ nữ, Công đoàn và Đoàn TNLĐ Việt Nam; Đoàn TNCSHCM… Đặc biệt, năm 2017, Hội đồng Tôn vinh trí thức của Liên hiệp Các Hội KH & KT Việt Nam quyết định tôn vinh ông cùng 52 trí thức tiêu biểu khác đại diện cho các hội ngành toàn quốc.
