Những tháng đầu năm 2021, dịch bệnh Covid-19 bùng phát với diễn biến phức tạp đã và đang ảnh hưởng trực tiếp tới tiến độ hoàn thành các tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao, thôn dân cư nông thôn mới kiểu mẫu của tỉnh. Giải bài toán này, các địa phương đã có những cách làm hay, giải pháp căn cơ nhằm huy động sức dân, ưu tiên nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng nông thôn mới để có thể cán đích theo đúng lộ trình.
Xác định xây dựng nông thôn mới chỉ có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc, sau khi đạt chuẩn nông thôn mới, xã Thiện Kế tiếp tục là địa phương duy nhất của huyện Bình Xuyên được chọn làm điểm xây dựng xã nông thôn mới nâng cao, thôn dân cư nông thôn mới kiểu mẫu.
Xã Thiện Kế được chọn làm điểm xây dựng xã nông thôn mới nâng cao, thôn dân cư nông thôn mới kiểu mẫu
Theo chia sẻ của ông Đào Trọng Tuấn, Bí thư Đảng ủy xã, trong quá trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, Thiện Kế đặc biệt chú trọng tuyên truyền, vận động, thuyết phục nhân dân tham gia hiến đất, ngày công lao động làm rãnh thoát nước, giao thông nông thôn, giao thông nội đồng, mở rộng khuôn viên nhà văn hóa thôn, thực hiện vệ sinh môi trường, tự phân loại rác tại hộ gia đình; đẩy mạnh thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, kịp thời phát hiện những mô hình, cách làm hay để nhân rộng. Bên cạnh đó, chính quyền địa phương đã tranh thủ vận động nguồn kinh phí hàng tỷ đồng từ các doanh nghiệp đóng trên địa bàn cho xây dựng nông thôn mới nâng cao.
Với cách làm này, chỉ sau hơn 2 năm, Thiện Kế đã huy động từ nguồn xã hội hóa được trên 60 tỷ đồng, trong đó, nhân dân đóng góp trên 25 tỷ đồng để đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao, nhất là tiêu chí khó, cần đến nguồn lực lớn như xây dựng kết cấu hạ tầng và các dự án thuộc tiêu chí văn hóa, giáo dục, y tế, vệ sinh môi trường… Đối với xây dựng thôn dân cư mới kiểu mẫu, trong khi không ít thôn dân cư đang gặp khó, phải giãn tiến độ thì thôn Thiện Kế được xã chọn làm điểm đã dư sức đạt chuẩn.
Tuy nhiên, không phải địa phương nào cũng làm được như Thiện Kế. Tại các địa phương đăng ký đạt chuẩn xã nông thôn mới nâng cao, thôn dân cư nông thôn mới kiểu mẫu năm 2021, tiến độ thực hiện các tiêu chí còn chậm và gặp nhiều vướng mắc, nhất là các tiêu chí: Giao thông, môi trường, thu nhập… Nguyên nhân chủ yếu là do thời gian qua, các địa phương đều tập trung cho công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19.
Mặt khác, tỉnh chưa có cơ chế, chính sách hỗ trợ đối với các xã thực hiện chương trình này trong khi khả năng đóng góp của nhân dân còn hạn chế; một số thôn người dân chưa vào cuộc, chưa phát huy vai trò chủ thể của mình trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu.
Trên thực tế, xây dựng nông thôn mới nâng cao chính là quá trình chuyển từ “lượng” sang “chất” và người dân vẫn là chủ thể, trực tiếp thực hiện cũng như hưởng thụ. Giai đoạn 2021 - 2025, Vĩnh Phúc đã đặt mục tiêu phấn đấu có ít nhất 50% số xã đạt chuẩn xã nông thôn mới nâng cao, 30% số thôn được công nhận thôn dân cư nông thôn mới kiểu mẫu.
Tuy nhiên, đến đầu tháng 8/2021, trong số 11 xã đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 36 thôn đăng ký đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu năm 2021, mới chỉ có 2 xã đạt 4/5 tiêu chí, 4 xã đạt 3/5 tiêu chí, 4 xã đạt 2/5 tiêu chí và 1 xã đạt 1/5 tiêu chí; có 1 thôn đạt 9/9 tiêu chí, 18 thôn đạt 8/9 tiêu chí, 6 thôn đạt 7/9 tiêu chí, 7 thôn đạt 6/9 tiêu chí, 3 thôn đạt 4/9 tiêu chí..
Đây là con số rất khiêm tốn bởi xây dựng xã nông thôn mới nâng cao phải là quá trình liên tục nhằm bảo vệ, giữ vững thành quả trong xây dựng nông thôn mới bền vững. Nếu các địa phương không duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí sẽ rất dễ đánh mất các tiêu chí đã đạt trước đó.
Nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các địa phương, nhất là về nguồn vốn, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành phụ trách tiêu chí nông thôn mới tiếp tục nghiên cứu, đề xuất Ban chỉ đạo chương trình xây dựng nông thôn mới tỉnh ban hành bộ tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao, thôn dân cư nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2021- 2025 cùng những cơ chế, chính sách hỗ trợ cho chương trình.
Cùng với đó, đẩy mạnh cải cách hành chính nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về hồ sơ, thủ tục; phát huy hiệu quả các nguồn lực đầu tư xây dựng và hoàn thiện các hạng mục trong các tiêu chí chưa đạt như: Rải nhựa các tuyến đường trục xã, trục thôn; xây dựng hệ thống điện chiếu sáng đường giao thông trục xã, trục thôn, liên thôn, ngõ xóm; hỗ trợ duy tu, nâng cấp hệ thống thủy lợi nội đồng, xây dựng trường đạt chuẩn mức độ 2…
Tiếp tục chỉ đạo cấp cơ sở rà soát, khai thác, sử dụng có hiệu quả các thiết chế văn hóa đã được đầu tư để phát triển các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục - thể thao cho người dân nông thôn; thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, giữ gìn và bồi đắp truyền thống đoàn kết, tình làng, nghĩa xóm. Tuyên truyền, vận động các thành phần kinh tế và các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức cùng tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng, thực hiện các mô hình sản xuất, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất; chỉnh trang lại vườn tược, ngõ xóm, cải tạo môi trường nông thôn…
Thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp nêu trên cùng với nỗ lực, quyết tâm hoàn thành mục tiêu của các địa phương, chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao năm 2021 của tỉnh sẽ gỡ dần những nút thắt, nhất là những ảnh hưởng tiêu cực do dịch bệnh Covid-19 đem lại để sớm về đích.