Cùng với sự phát triển của các nền tảng số, truyền thông không chỉ phục vụ mục đích quảng bá mà còn đóng vai trò trong việc thay đổi nhận thức, tạo dựng hình ảnh và xây dựng mối quan hệ giữa các doanh nghiệp, tổ chức và người tiêu dùng. Đặc biệt, sự kết hợp giữa truyền thông truyền thống và các kênh số đang giúp Việt Nam gia tăng sự hiện diện quốc tế, thu hút đầu tư và mở rộng thị trường xuất khẩu, qua đó thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu.
Tạo dựng hình ảnh quốc gia và giá trị thương hiệu "Made in Vietnam"
Truyền thông đại chúng đóng vai trò quan trọng trong việc định vị Việt Nam trên bản đồ kinh tế thế giới. Những chiến dịch quảng bá thương hiệu quốc gia được triển khai một cách bài bản giúp nâng cao nhận thức của bạn bè quốc tế về một Việt Nam năng động và tiềm năng.
Một trong những ví dụ tiêu biểu là chiến dịch "Why Not Vietnam?" của Tổng cục Du lịch Việt Nam. Sau đại dịch COVID-19, ngành du lịch đối mặt với thách thức chưa từng có, nhưng nhờ chiến dịch truyền thông sáng tạo trên các nền tảng số, lượng tìm kiếm về du lịch Việt Nam trên Google tăng 75% so với năm trước, đón 12.6 triệu lượt khách quốc tế, tăng gấp đôi so với năm 2022.
Các video quảng bá về những điểm đến hấp dẫn như Phú Quốc, Hội An, và Hà Nội được đầu tư chuyên nghiệp đã giúp Việt Nam trở thành điểm sáng trên bản đồ du lịch thế giới.
Tổng cục Du lịch phối hợp với kênh truyền thông quốc tế CNN phát video quảng bá du lịch Việt Nam trên CNN mang tên "Why Not Vietnam?".
Không chỉ có du lịch, lĩnh vực sản xuất của Việt Nam cũng đang được định vị mạnh mẽ thông qua truyền thông. Điển hình là VinFast – hãng xe điện đầu tiên của Việt Nam tham gia triển lãm CES 2023 tại Mỹ. Bằng chiến lược truyền thông đa nền tảng, VinFast không chỉ thu hút sự quan tâm của truyền thông quốc tế mà còn tạo ra hiệu ứng mạnh mẽ trong dư luận về khả năng cạnh tranh của sản phẩm công nghệ "Made in Vietnam". Những video giới thiệu xe điện VinFast đạt hàng triệu lượt xem trên YouTube, trong khi các bài báo trên Reuters hay CNN liên tục đưa tin về sự trỗi dậy của thương hiệu Việt Nam trong ngành công nghiệp ô tô.
Ngoài các ngành công nghiệp, truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao giá trị xuất khẩu nông sản Việt Nam.Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới với các mặt hàng chủ lực như gạo, cà phê, hồ tiêu. Các sản phẩm như gạo ST25, cà phê, thanh long, và vải thiều đã tiếp cận thị trường quốc tế mạnh mẽ nhờ những chiến dịch quảng bá thương hiệu bài bản. Gạo ST25 – từng đạt danh hiệu "Gạo ngon nhất thế giới" – đã có chiến dịch truyền thông bài bản nhằm xây dựng thương hiệu gạo Việt trên thị trường toàn cầu. Các bài viết trên báo chí quốc tế, video giới thiệu sản phẩm, kết hợp với các chương trình quảng bá tại hội chợ thương mại đã giúp gạo Việt Nam có chỗ đứng tại các thị trường khó tính như Mỹ, EU, Nhật Bản. Việc truyền thông mạnh mẽ về chất lượng, nguồn gốc và quy trình sản xuất bền vững đã tạo giá trị gia tăng lớn cho nông sản Việt.
Truyền thông đóng vai trò then chốt đối với sự phát triển ngành công nghiệp sáng tạo
Ngành công nghiệp phim ảnh Việt Nam đang có sự bứt phá mạnh mẽ nhờ vào chiến lược truyền thông hiện đại. Sự thành công của các bộ phim như Bố Già, Mắt Biếc, Em và Trịnh không chỉ nằm ở nội dung hấp dẫn mà còn đến từ các chiến dịch truyền thông đa phương tiện. Việc tận dụng các nền tảng mạng xã hội như YouTube, Facebook, TikTok để phát hành trailer, hậu trường, phỏng vấn đạo diễn, diễn viên đã tạo ra sự lan tỏa mạnh mẽ, gần gũi hơn với khán giả trước thềm ra mắt phim. Ngoài ra, hình thức quảng bá thông qua KOLs, review phim và các chiến dịch quảng cáo kỹ thuật số giúp tăng mức độ nhận diện thương hiệu phim, thu hút khán giả đến rạp.
So với thế giới, ngành công nghiệp điện ảnh tại Hàn Quốc (Hallyu) đã tận dụng truyền thông số để mở rộng quy mô và nâng tầm ảnh hưởng. Nếu như các bộ phim truyền hình Hàn Quốc (còn được gọi là K-Drama) khiến các bà nội trợ và giới trẻ khắp châu Á dán mắt và màn ảnh (truyền hình lẫn web), cũng như tốn không biết bao nhiêu là giấy lau nước mắt, thì những bộ phim điện ảnh cũng vươn tầm quốc tế, với đỉnh cao là “Parasite” thắng giải Oscar Phim hay nhất năm 2020, “Broker” và “Decision to Leave” được vinh danh ở Liên hoan phim Cannes năm 2022. Trên thực tế, bên cạnh sự hỗ trợ và đầu tư một cách bài bản từ chính phủ, phải thừa nhận rằng công nghệ giải trí của Hàn Quốc đã tiến những bước rất dài, trở thành một nền công nghiệp đem lại nhiều giá trị, cả về văn hóa lẫn kinh tế. Và đương nhiên, không có thành công nào mà không được xây lên từ mồ hôi, và cả nước mắt.
Không chỉ dừng lại ở thị trường nội địa, một số tác phẩm điện ảnh Việt Nam đã vươn ra thế giới nhờ truyền thông số. Việc hợp tác với Netflix để phát hành phim Việt trên nền tảng này đã giúp mở rộng tệp khán giả toàn cầu. Theo Box Office Vietnam, doanh thu phim Việt Nam năm 2023 đã đạt mức cao kỷ lục nhờ sự hỗ trợ của các chiến dịch truyền thông bài bản, trong đó digital marketing chiếm đến 70% ngân sách quảng bá của các bộ phim lớn.
Bên cạnh đó, truyền thông số đã tạo ra cuộc cách mạng trong ngành âm nhạc Việt Nam, giúp các nghệ sĩ tiếp cận hàng triệu khán giả toàn cầu mà không cần phụ thuộc vào các hãng thu âm truyền thống. YouTube, Spotify, TikTok và Facebook trở thành các kênh quan trọng để nghệ sĩ Việt Nam quảng bá sản phẩm.
Mới đây, MV “Bắc Bling ( Bắc Ninh )” của Hòa Minzy đã tạo nên một cơn sốt trên mạng xã hội ngay từ khi ra mắt, thu hút hàng triệu lượt xem và thảo luận sôi nổi. Thành công của MV này không chỉ đến từ yếu tố âm nhạc hay hình ảnh mà còn nhờ vào chiến lược truyền thông đại chúng hiệu quả. Một trong những yếu tố quan trọng giúp “Bắc Bling ( Bắc Ninh )” tạo dấu ấn là việc khai thác yếu tố văn hóa Bắc Bộ một cách sáng tạo. MV mang đến hình ảnh truyền thống kết hợp với phong cách hiện đại, khiến khán giả không chỉ bị cuốn hút mà còn cảm thấy tự hào về văn hóa dân tộc. Không chỉ viral trên mạng xã hội, “Bắc Bling” còn được các trang báo lớn như Zing, VnExpress, Kenh14 đưa tin, giúp MV tiếp cận đối tượng khán giả rộng hơn, đặc biệt là những người ít theo dõi mạng xã hội nhưng quan tâm đến âm nhạc Việt Nam.
Chỉ sau 24 giờ ra mắt, MV "Bắc Bling" của ca sĩ Hòa Minzy đã nhanh chóng lên vị trí top 1 trending music
Trong khi đó, nền tảng TikTok đã trở thành công cụ đắc lực giúp âm nhạc Việt lan tỏa nhanh chóng. Ngoài “Bắc Bling ( Bắc Ninh ), nhiều ca khúc Việt trở thành hiện tượng toàn cầu chỉ sau vài ngày nhờ xu hướng viral trên TikTok, như See Tình của Hoàng Thùy Linh hay Bên Trên Tầng Lầu của Tăng Duy Tân. Điều này cho thấy sức mạnh của truyền thông trong việc đưa âm nhạc Việt Nam ra thế giới mà không cần đầu tư hàng triệu USD vào chiến dịch quảng cáo truyền thống.
Ngoài ra, ngành công nghiệp game tại Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ, với doanh thu đạt hàng tỷ USD mỗi năm. Các công ty game như VNG, Amanotes, và Sky Mavis đã tận dụng truyền thông số để tiếp cận thị trường quốc tế, đưa sản phẩm Việt ra toàn cầu.
Một ví dụ điển hình là Flappy Bird – trò chơi do Nguyễn Hà Đông phát triển, từng gây sốt toàn cầu với hơn 50 triệu lượt tải xuống trong thời gian ngắn. Thành công này có sự đóng góp lớn của truyền thông mạng xã hội khi trò chơi được nhiều YouTuber và streamer nổi tiếng đánh giá, tạo ra hiệu ứng lan truyền nhanh chóng.
Ngoài ra, các chiến lược truyền thông số hiện đại như quảng cáo trên Google Ads, Facebook Ads, chiến dịch hợp tác với các streamer trên Twitch và YouTube đã giúp nhiều game Việt đạt được doanh thu hàng triệu USD mỗi năm. Theo Forbes Vietnam (2023), ngành công nghiệp game Việt Nam đang có mức tăng trưởng trung bình 15%/năm, nhờ vào sự hỗ trợ mạnh mẽ của truyền thông số.
Truyền thông đại chúng đã và đang trở thành động lực mạnh mẽ thúc đẩy nền kinh tế Việt Nam trong kỷ nguyên số. Từ quảng bá thương hiệu quốc gia, hỗ trợ ngành công nghiệp sáng tạo đến thúc đẩy thương mại điện tử, truyền thông đang đóng vai trò then chốt trong sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam. tuy nhiên, Trong môi trường thông tin đa chiều, thông tin sai lệch, tin giả (fake news) xuất hiện ngày càng nhiều, gây nhiễu loạn thị trường và ảnh hưởng đến niềm tin của công chúng. Các phương tiện truyền thông đại chúng cần có chiến lược kiểm chứng thông tin chặt chẽ để bảo vệ uy tín của mình. Để giữ vững vai trò của mình, cần đổi mới cách tiếp cận, đầu tư vào công nghệ, nâng cao chất lượng nội dung và đảm bảo tính chính xác của thông tin. Chỉ có như vậy, các cơ quanmới có thể phát triển bền vững và tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông tin đến công chúng một cách khách quan và hiệu quả.
Nguyễn Phan Yến Nhi
