VNHN - Tên tuổi anh gắn liền với những công trình nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực Mô phôi thai học. Chính bởi sự gương mẫu, tận tụy, nêu cao y đức, miệt mài nghiên cứu tìm những phương pháp tiên tiến, hiện đại nhằm nâng cao hiệu quả điều trị cho bệnh nhân mà anh luôn được đồng nghiệp và bệnh nhân tin yêu, nể trọng. Anh là Thượng tá, PGS.TS Trịnh Thế Sơn, Phó Giám đốc Viện Mô phôi lâm sàng Quân đội - Học viện Quân y (VMMU), Tổng Thư ký Hội Hỗ trợ sinh sản Hà Nội. Với những đóng góp cho công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học, đặc biệt là điều trị, anh vinh dự là một trong số những cá nhân tiêu biểu được Nhà nước xét tặng danh hiệu Thầy thuốc Ưu tú lần thứ 13 năm 2020.
Thượng tá, PGS.TS Trịnh Thế Sơn trình bày báo cáo
tại Hội thảo Kỹ thuật chuyên sâu trong điều trị vô sinh
YÊU NGHỀ MẾN NGHIỆP…
Thượng tá, PGS.TS Trịnh Thế Sơn sinh năm 1973 trên quê hương xã Vĩnh Hùng, huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa. Anh lớn lên trong một gia đình mà dường như cái tinh anh của bố, sự tần tảo của mẹ như một lẽ tự nhiên cứ bồi đắp không ngừng nghỉ cho anh. Điều đó đã giúp anh sớm hội đủ bản lĩnh và đức tính cần mẫn trong lao động. Tìm hiểu về anh tôi càng khâm phục đức tính cần mẩn, chịu thương chịu khó và quan trọng hơn hết là anh luôn lạc quan và tin tưởng vào khả năng của mình đã được trui rèn qua nhiều thử thách va đập của cuộc sống và hơn hết là kết quả hun đúc từ tình yêu thương hết mực của gia đình.
Thượng tá, PGS.TS Trịnh Thế Sơn là người được đào tạo bài bản tại Học viện Quân y. Đến nay, anh đã có 18 năm (không kể thời gian là học viên của Học viện) cống hiến cho công tác giảng dạy (hiện là Giảng viên cao cấp) và hoạt động nghiên cứu khoa học tại Viện Mô phôi lâm sàng Quân đội - Học viện Quân y. Trong chặng đường thấm đẫm niềm đam mê nghề nghiệp ấy, anh luôn đặt ra cho mình mục tiêu phấn đấu cụ thể và không dễ dàng. Anh hiểu rằng đến với khoa học, sẽ không thể thành công được nếu thiếu niềm đam mê và một tư duy nghiên cứu cũng phải khoa học, nhất là nghiên cứu trong lĩnh vực công nghệ phôi…
PGS.TS Trịnh Thế Sơn đang chuyển phôi vào tử cung cho bệnh nhân.
Làm gì cũng đều có khó khăn, nhưng nghiên cứu khoa học có lẽ là công việc càng khó hơn khi mà ở đó… toàn những thứ bản thân ta phải tự “đi tìm” bằng chính năng lực và cả sự kiên trì của mình; mà rất khó để biết được rằng, lúc nào thì thành công và cũng khó để khẳng định ngay từ đầu được rằng chắc chắn sẽ thành công! Cho nên không có gì ngạc nhiên khi có những công trình nghiên cứu mà nhà khoa học phải bỏ ra cả chục năm, thậm chí gần cả cuộc đời mới có được thành công…
Nhiều năm gắn mình với nghề Y, Thượng tá, PGS.TS Trịnh Thế Sơn thấu hiểu hơn ai hết những vất vả, gian nan của một nghề cao quý - nghề chữa bệnh cứu người. Trong sâu thẳm lòng mình, anh luôn đau đáu một tâm nguyện phải làm sao để chữa bệnh đạt kết quả cao nhất, mong muốn để không bệnh nhân nào phải chịu nỗi đau mất mát vì bệnh tật. Trách nhiệm, tình thương và sự cảm thông, chia sẻ với bệnh nhân đã trở thành tính cách của anh với vai trò là một người thầy thuốc. Trên thực tế, bác sĩ điều trị bệnh nhân không phải là sự ban ơn, cũng không phải để nhận lời cảm ơn, mà là trách nhiệm và bổn phận. Trải qua tất cả các cung bậc cảm xúc trong đời làm thầy thuốc, anh đúc kết một điều: “Nghề y cho tôi biết thế nào là hạnh phúc tột cùng và nỗi đau tột cùng”.
Đối với Thượng tá, PGS.TS Trịnh Thế Sơn, cái thiếu nhất có lẽ chính là… thời gian. Bởi vừa làm công tác giảng dạy, vừa nghiên cứu khoa học luôn đòi hỏi nhiều thời gian, nhất là cho việc nghiên cứu. Cho nên anh luôn tận dụng cao nhất những thời gian có được để tập trung cho công việc và coi đó cũng là một trong những yếu tố của thành công. Là một giảng viên, anh luôn nhận thức sâu sắc rằng, nghiên cứu khoa học và đào tạo luôn có quan hệ hữu cơ với nhau; nghiên cứu khoa học thúc đẩy chất lượng đào tạo. Trên thực tế, anh luôn có sự gắn kết cần thiết đó.
PGS.TS Trịnh Thế Sơn tu nghiệp tại Munster, Đức
Trong công tác giảng dạy, đi từ thấp đến cao, sự trưởng thành của Thượng tá, PGS.TS Trịnh Thế Sơn mang tính vững chắc và thể hiện nỗ lực không ngừng của anh. Anh được công nhận là giảng viên thực hành của Học viện Quân y năm 2005, được công nhận giảng viên lý thuyết của Học viện Quân y năm 2007, được công nhận là giảng viên chính cấp Bộ Quốc phòng năm 2015 và nhà giáo giỏi Bộ Quốc phòng 2017. Mười năm trên chặng đường phấn đấu ấy cũng là những năm tháng đầu trải nghiệm đầy bổ ích, tạo cho anh nền tảng để bước tiếp trong sự nghiệp của mình. Bằng lòng yêu nghề, anh đã trực tiếp giảng dạy liên tục cho các đối tượng học viên như: học viên dài hạn chính quy quân y và dân y, các lớp chuyên khoa cấp I, chuyên khoa cấp II, học viên cao học và nghiên cứu sinh. Anh còn tham gia giảng dạy các đối tượng khác như bác sỹ cơ sở, bác sỹ cử tuyển tây nguyên, kỹ sư điện tử y sinh… Mỗi giờ giảng, anh không chỉ mang đến cho người học những kiến thức hữu ích phục vụ sức khỏe con người, mà chính anh cũng nâng cao hơn tri thức và khả năng truyền đạt của mình, đồng thời có thể phát hiện những vấn đề cần đưa vào “hồ sơ” nghiên cứu khoa học của mình. Giảng dạy và nghiên cứu luôn rất cần phải cập nhật và bổ sung kiến thức cho mình. Vì thế, anh thường xuyên đọc sách, tham khảo tài liệu trong và ngoài nước để bổ sung kiến thức, viết sách chuyên ngành để làm tài liệu giảng dạy và sách tham khảo cho học viên đại học và sau đại học. Không những vậy, trong công việc, anh là người cẩn trọng, không dễ chấp nhận những kết quả mà chính mình cảm thấy chưa thỏa mãn. Cho nên, anh chấp hành nghiêm túc các quy chế của quá trình đào tạo như quy chế giảng dạy, quy chế quản lý học viên và luôn có tín nhiệm cao trước tập thể cán bộ và học viên. Trong nghiên cứu khoa học, anh tích cực tìm tòi phương pháp và hướng nghiên cứu mới, luôn học hỏi các đồng nghiệp…
Con người “Bốn trong Một” Trịnh Thế Sơn - người lính, nhà giáo, thầy thuốc và nhà khoa học, vì thế anh là một trong những hiện thân của người trí thức thời đại mới, thời đại công nghệ mà chỉ cần “lơ là” một chút là có thể bị tụt hậu ngay.
NHỮNG THÀNH QUẢ BƯỚC ĐẦU ĐÁNG QUÝ
Gần hai chục năm gắn bó với nghiệp làm thầy và nghiên cứu khoa học, Thượng tá, PGS.TS Trịnh Thế Sơn, từ tâm huyết và những cố gắng không mệt mỏi của mình, đã gặt hái được những thành công đáng trân trọng. Anh đã làm chủ nhiệm và tham gia nghiên cứu nhiều đề tài từ cấp Bộ đến cấp Nhà nước. Các đề tài nghiên cứu của anh đều được đánh giá cao, có ý nghĩa thực tiễn và nhận được một số giải thưởng, như: Giải Nhì Giải thưởng Sáng tạo kỹ thuật Vifotec -1999; Giải Ba Hội nghị khoa học công nghệ tuổi trẻ các trường Đại học Y - Dược toàn quốc lần thứ 12 - 2004; Giải Ba Giải thưởng VIFOTEC toàn quốc - 2012; Giải Bạc Seoul International Invention Fair 2013 (SIIF) của chính phủ Hàn Quốc… Năm 2014 anh được Cục Sở hữu trí tuệ cấp độc quyền sáng chế số 12568 cho “Phương pháp phân lập tế bào gốc sinh tinh từ ống sinh tinh của tinh hoàn”… Trong lĩnh vực khoa học, anh xác định cho mình những hướng nghiên cứu chủ yếu, như: Nghiên cứu hình thái cấu trúc, siêu cấu trúc mô học người nói chung và mô tinh hoàn nói riêng; Nghiên cứu quá trình sinh tinh ở người: áp dụng trong phân lập, nuôi cấy, biệt hóa các tế bào dòng tinh và tế bào Sertoli; Nghiên cứu nâng cao hiệu quả, giảm thiểu các tai biến, biến chứng trong hỗ trợ sinh sản nói chung và thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) nói riêng… Điều đó rất cần thiết cho hành trình sự nghiệp.
PGS.TS Trịnh Thế Sơn cùng giáo sư Stefan Schlatt
tại Hội nghị Nam Học thế giới lần thứ 10 tại Úc.
Hơn chục năm qua, đã có hơn 60 bài báo khoa học trên các tạp chí trong nước và quốc tế (với 7 công bố quốc tế) của anh được công bố - một con số đáng trân trọng. Trong đó có 01 bài được báo cáo tại Hội nghị quốc tế -The 12th Annual Conference of the Asian Reproductive Biotechnology Society (ARBS). Đã có 01 đề tài nhánh cấp nhà nước và 1 đề tài cấp thành phố Hà Nội do anh làm chủ nhiệm đã được nghiệm thu; 01 đề tài cấp nhà nước khác do anh là thư ký đã nghiệm thu. Đặc biệt, đề tài nhánh“Qui trình nuôi cấy, biệt hóa tế bào gốc sinh tinh từ ống sinh tinh và mào tinh” là một nội dung quan trọng của Đề tài cấp Nhà nước: “Nghiên cứu qui trình nuôi cấy, biệt hóa tế bào gốc sinh tinh để điều trị vô sinh nam giới (giai đoạn 1999 - 2011)” do anh làm chủ nhiệm đã được nghiệm thu; kết quả của đề tài này đã được nhận giải Ba giải thưởng Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam năm 2012. Trong số những công trình khoa học của mình, anh có 05 công trình có tính tiêu biểu là: Qui trình nuôi cấy, biệt hóa tế bào gốc sinh tinh từ ống sinh tinh và mào tinh (đề tài nhánh thuộc đề tài nhà nước); Vô tinh và các phương pháp hỗ trợ sinh sản; The ultrastructure of Sertoli cells of azoospermic men. The 12th Annual Conference of the Asian Reproductive Biotechnology Society, 26-29th November 2015, 15-18; Hiệu quả đông lạnh phôi toàn bộ trong điều trị tránh quá kích buồng trứng; Biến đổi cấu trúc và siêu cấu trúc lớp vỏ xơ ống sinh tinh của các bệnh nhân vô tinh.
PGS.TS Trịnh Thế Sơn cùng ekip phẫu thuật.
Với những đóng góp thầm lặng trong việc kế thừa và phát triển ngành Mộ phôi học, anh như “cánh chim” không mỏi trong hành trình tìm kiếm và chinh phục nguồn tri thức mới, nguồn tri thức khoa học kỹ thuật hiện đại để áp dụng vào thực tiễn nhằm mang lại niềm vui, niềm hạnh phúc cho hàng nghìn cặp vợ chồng hiếm muộn. Anh không chỉ là bác sĩ giỏi, thầy giáo gương mẫu, nhiệt tình, tận tâm với nghề, tận tụy với bệnh nhân, mà anh còn là người luôn chia sẻ với cộng đồng những kinh nghiệm quý, phương pháp hay trong việc phát hiện, khám và điều trị bệnh. Tôi rất trân trọng những gì anh đã đóng góp cho ngành, cho cộng đồng xã hội. Con đường phía trước đối với Thượng tá, PGS.TS Trịnh Thế Sơn còn rất dài cùng với khát vọng cống hiến của anh cho sự nghiệp vì con người. Khó khăn, thách thức chắc chắn cũng còn nhiều. Nhưng từ nền tảng đã được tạo dựng bằng tâm sức và niềm say mê của mình, với ý chí vươn lên không ngừng, tương lai và thành công mới đang đón đợi anh - Người trí thức “Bốn trong Một” của thời đại công nghệ hôm nay. Một vài trang viết có lẽ sẽ chẳng thể nói lên hết được những công lao và vai trò của anh. Nhưng tôi tin rằng, một người luôn đặt cao hiệu quả công việc, luôn say mê nghiên cứu khoa học như anh thì sẽ không dừng lại ở đó.
