VNHN - Báo cáo về công tác chống hàng giả, không chỉ người Việt Nam, người nước ngoài cũng bị lừa khi mua hàng trên các sàn thương mại điện tử.Hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ trong thương mại điện tử, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương) nhận định tình trạng này đang diễn biến rất phức tạp, nhiều vụ việc được phanh phui.
Không khó để tìm các sự cố mua hàng qua mạng khi chỉ cần gõ “sự cố mua hàng online” trên google sẽ cho ra đến hơn 83 triệu kết quả. Mua hàng không giống như hình quảng cáo, chất lượng sản phẩm không như minh họa, thậm chí kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng đã và đang ngày càng trở nên phổ biến.
Ngày 19-20/8/2019, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số đã làm việc với Samsung Việt Nam và các đơn vị liên quan để xác minh đối tượng thiết lập website “samsungvietnam.online” bán sản phẩm điện thoại Samsung giả nhằm trục lợi. Cục đã cung cấp thông tin cho Tổng cục Quản lý thị trường chỉ đạo và xử lý trường hợp Công ty TNHH Relex Việt Nam thiết lập nhiều website dùng để kinh doanh điện thoại di động (giả mạo Samsung) và đồ nội thất ô tô.
Ảnh minh họa
Đoàn kiểm tra của Tổng cục Quản lý thị trường và PA05 đã tạm giữ toàn bộ số điện thoại không có hóa đơn chứng từ nguồn gốc và các tài liệu liên quan và tiếp tục có buổi làm việc với Công ty TNHH Relex Việt Nam để làm rõ các vấn đề liên quan. Đó chỉ là một trong số rất nhiều vụ vi phạm pháp luật, hàng hóa giả mạo nhãn mác, xuất xứ Việt Nam trên các website và ứng dụng thương mại điện tử. Có website còn bán những sản phẩm cấm hoặc hạn chế kinh doanh như rượu, thuốc lá, cần sa, vũ khí thô sơ.
Tính đến hết năm 2018, tổng số sản phẩm vi phạm đã gỡ bỏ trên các sàn là gần 36 nghìn và hơn 3.100 tài khoản/gian hàng trên các sàn đã bị khóa. Riêng 8 tháng đầu năm 2019, sau lễ ký cam kết “Nói không với hàng giả trong thương mại điện tử”, có trên 3.700 sản phẩm vi phạm từ gần 632 gian hàng và website phải gỡ bỏ. Trong đó, 1 trường hợp nghi ngờ lợi dụng sàn thương mại điện tử Shopee để bán bánh có chứa cần sa đã được chuyển cho A05 điều tra, xử lý.
Ảnh minh họa
Mới đây, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công thương) đã phối hợp Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) kiểm tra cơ sở kinh doanh tại Lô 15, khu đô thị Mễ Trì Hạ, Mễ Trì, Nam Từ Liêm, Hà Nội (website nhathuoc.com) và phát hiện một lô thuốc lớn không có hóa đơn chứng từ chứng minh xuất xứ hàng hóa. Đoàn kiểm tra đã đề nghị xử phạt kinh doanh 116,5 triệu đồng và buộc tiêu hủy toàn bộ số thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng vi phạm với tổng giá trị hàng hóa hơn 183,2 triệu đồng. Được đánh giá là một vụ việc nổi cộm, nếu không phát hiện sớm, số thuốc này tuồn ra thị trường sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe của không ít người tiêu dùng.
Ông Đặng Hoàng Hải, Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số cho biết, hiện phương thức, thủ đoạn hoạt động của đối tượng vi phạm kinh doanh thương mại điện tử ngày càng tinh vi. Nhiều đối tượng không có kho hàng hay cửa hàng, chỉ tiếp nhận đặt online. Các đối tượng cũng phân tán hàng hóa nhiều nơi, chỉ giao hàng với số lượng nhỏ lẻ hoặc bán hàng qua cộng tác viên trung gian. Hoặc nhiều khi trên website đăng nhiều sản phẩm nhưng thực tế, nhiều đối tượng chỉ nhận đơn hàng, rồi đặt qua đơn vị khác để làm trung gian kiếm lời… Do đó, các lực lượng chức năng rất khó tìm kiếm và xử lý các vụ việc vi phạm.
Ông Trần Hữu Linh, Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ công thương) chỉ ra, có ba loại hình thương mại điện tử tiềm ẩn nguy cơ gian lận thương mại cao: Bán hàng trên mạng xã hội, bán hàng trên các website và sàn thương mại điện tử. Số gian hàng trên các website thương mại điện tử là vô hạn, không có ai chịu trách nhiệm. Hiện nay, hầu hết sản phẩm bán ra đều không có hoá đơn chứng từ nên việc xử lý càng khó khăn, không biết ai cung cấp hàng hoá cho các website này.
Ông Trần Hữu Linh
“Người bán hàng trên mạng đa dạng đối tượng và đa dạng mặt hàng. Khi quảng cáo thì dùng hình ảnh hàng thật, chính hãng nhưng lúc giao hàng là hàng nhái, không có nguồn gốc chứng từ. Dịp đầu năm trên Lazada còn bán cả vũ khí, sau đó phải làm việc với sàn này để gỡ xuống”, ông Linh cho biết.
Lãnh đạo Tổng cục Quản lý thị trường cho rằng: Khi xử lý phải có dấu hiệu, chứng cứ vi phạm cụ thể. Hiện 100% giao dịch trên mạng không có hoá đơn chứng từ nên xử lý hàng giả, lậu càng khó khăn vì khó lần ra ai cung cấp hàng hoá. Việc quản lý số gian hàng trên các sàn thương mại điện tử cũng khó khăn với vô hạn gian hàng và số lượng hàng bán ra. Vì vậy, theo ông Trần Hữu Linh, nếu không ràng buộc trách nhiệm chủ sàn thương mại điện tử thì khó quản được, “vì ông chính là người tổ chức 'chợ' cho mọi người mua bán”.
Ông Trần Tuấn Anh, Bộ trưởng Bộ Công Thương lưu ý: "Thực tế phát triển thương mại điện tử vừa qua cho thấy tồn tại bất cập, nguy cơ tác động và gây hệ lụy tiêu cực cho thị trường, người tiêu dùng, thất thu thuế." Ông yêu cầu không để tình trạng phát triển tràn lan chủ thể thương mại điện tử, thiếu sự điều chỉnh, quản lý, gây tổn hại cho xã hội, lợi ích người tiêu dùng, nền kinh tế. Bộ trưởng Công Thương chỉ đạo Cục Thương mại điện tử và kinh tế số rà lại quy chế hoạt động các sàn thương mại điện tử, gắn trách nhiệm của chủ sàn.
“Tổng cục Quản lý thị trường chủ động đánh giá từ thực tiễn hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, đề xuất lãnh đạo Bộ chống hàng giả, gian lận thương mại trong môi trường thương mại điện tử,... tại các địa bàn trọng điểm, mặt hàng cụ thể để xử lý dứt điểm. Báo cáo trong đầu tháng 9 và thực hiện trong Quý 4”, ông Trần Tuấn Anh giao nhiệm vụ và yêu cầu tăng chế tài xử lý lên mức tối đa nếu hoạt động thương mại điện tử vi phạm luật pháp.
