“Tận tâm trong công việc, nhiệt thành với mọi người, luôn nêu cao y đức trong khám chữa bệnh,…”. Đó là tất cả những gì mà đồng nghiệp đã nói về anh - TTƯT.PGS.TS.BS Trịnh Thế Sơn, Phó Giám đốc Viện Mô phôi lâm sàng Quân đội - người vẫn đang ngày đêm đem hết tài năng, y đức và lòng nhiệt huyết của mình để trực tiếp phục vụ sự nghiệp nghiên cứu, giảng dạy và mang lại niềm hạnh phúc trọn vẹn cho các gia đình hiếm muộn.
TTƯT.PGS.TS.BS Trịnh Thế Sơn, Phó Giám đốc Viện Mô phôi lâm sàng Quân đội
Giữa bộn bề công việc nhưng anh vẫn thu xếp cho tôi một cuộc hẹn nhỏ, khi gặp anh tôi thấy ngoài vẻ nhiệt tâm với công việc thì ở anh còn toát lên sự điềm đạm, khí chất của một bác sĩ đầu ngành. Năm 1994, anh thi và trúng tuyển vào Học viện Quân y. Đây cũng có thể coi là bước ngoặt của anh trong cuộc đời, để rồi trong suốt hơn hai chục năm qua anh đã có điều kiện chuyên sâu cống hiến cho sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân, bằng tất cả tâm sức và lòng yêu nghề của mình. Năm 2001, anh tốt nghiệp Bác sĩ Đa khoa - Học viện Quân y, Hệ chính quy dài hạn và đủ điều kiện dự thi bác sĩ nội trú. Sau khi tốt nghiệp nội trú anh được giữ lại Học viện Quân y công tác, nhờ lòng yêu nghề, sự đam mê với công việc đã giúp anh vượt qua những khó khăn và thử thách ban đầu của một bác sĩ trẻ, những áp lực với công việc vốn đòi hỏi cần sự tập trung, sự chính xác cao độ. Năm 2011, anh bảo vệ thành công Luận án Tiến sĩ chuyên ngành Mô phôi thai học với Đề tài “Nghiên cứu cấu trúc và siêu cấu trúc tinh hoàn bệnh nhân vô tinh, đánh giá hiệu quả các phương pháp hỗ trợ sinh sản”.
PGS.TS.BS Trịnh Thế Sơn (thứ 2 từ phải qua) cùng đồng nghiệp
tại Lễ đón nhận Danh hiệu Thầy thuốc Ưu tú, lần thứ 13 năm 2020.
Nghề gì cũng có những vất vả, gian nan riêng. Nhưng nghề y, đặc biệt là đối với những y bác sĩ trực tiếp làm công tác khám chữa bệnh, nỗi vất vả không chỉ tính bằng sức lực, mồ hôi; mà cả bằng nhiều tâm trí, bằng trách nhiệm lớn lao đối với sinh mệnh của người bệnh. Để hoàn thành trọng trách ấy, họ vừa phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện về phẩm chất, về y đức, vừa phải tích cực học tập, tích lũy kinh nghiệm nhằm nâng cao trình độ chuyên môn và tay nghề. TTƯT.PGS.TS.BS Trịnh Thế Sơn luôn ý thức sâu sắc yêu cầu đó; bởi anh hiểu rằng, chăm lo việc học là một trong những điều kiện để nâng cao trình độ, để phát triển sự nghiệp phụng sự cộng đồng. Học qua thực tiễn công việc là đương nhiên, nhưng anh còn tích cực học tập, nghiên cứu qua sách vở, qua trường lớp, qua các đồng nghiệp.
PGS.TS.BS Trịnh Thế Sơn chụp ảnh cùng đồng nghiệp tại học viện Quân y
sau Lễ nhận Danh hiệu Thầy thuốc Ưu tú, lần thứ 13 năm 2020.
TTƯT.PGS.TS.BS Trịnh Thế Sơn tâm sự: “Làm nghề gì cũng cần phải học để phát triển. Đặc biệt với nghề Y, nghề chữa bệnh cứu người, việc học càng cần thiết và cấp bách hơn. Bởi vì có cứu chữa được nhiều người bệnh, nhiều ca bệnh hiểm nghèo hay không đều phụ thuộc rất nhiều vào điều đó. Cùng với đó người bác sĩ phải thường xuyên trau dồi y đức cũng như không ngừng nâng cao tay nghề và trình độ chuyên môn là hai yếu tố không thể coi nhẹ trong nghề Y...”. Thực hiện thành công nhiều đề tài nghiên cứu khoa học các cấp trong những năm qua, mang lại những kết quả thiết thực, cũng chính là một trong những cách học của anh để nâng cao trình độ, để chữa bệnh được tốt hơn.
Năm 2005, anh thực tập sinh tại Đại học Kyorin và Tokyo. Không dừng lại ở đó, với khao khát cống hiến cho nền y học nước nhà, năm 2010 và năm 2016 anh được cử sang Đại học Munster (Đức) để học hỏi kỹ thuật thực hiện tìm tinh trùng dưới kính vi phẫu (Micro TESE). Với sự cần cù, chăm chỉ của mình, anh đã được rất nhiều bác sĩ nước bạn mến mộ, ủng hộ. Trong đó có GS Stefan Schlatt, Giám đốc Trung tâm Nam học và Y học sinh sản thuộc Đại học Munster (nơi soạn và phát hành hướng dẫn tinh dịch đồ của WHO 2010) và Tổng thư ký Hội nam học thế giới, Phó tổng Thư ký Hội Nam khoa châu Âu, Đại học Munster, một trong những người rất có kinh nghiệm trong Micro TESE trực tiếp truyền dạy.
Thời gian học tập tại Munster, Đức của PGS.TS.BS Trịnh Thế Sơn.
Sau nhiều năm công tác, anh đã nghiên cứu và ứng dụng nhiều kỹ thuật điều trị hiện đại tại đơn vị với mong muốn được giúp đỡ nhiều hơn, điều trị tốt hơn cho bệnh nhân, đặc biệt là những bệnh nhân khó có khả năng sinh con. Trong số những kỹ thuật chữa bệnh hiện đại mang lại hiệu quả cao phải kể đến “Kỹ thuật Micro TESE” mà anh đã được đào tạo tại Đại học Munster (Đức). Kỹ thuật Micro TESE, được thực hiện dưới kính vi phẫu phóng đại 20 - 40 lần, tìm các ống sinh tinh triển vọng đó là các ống cuộn nhiều, nằm độc lập, lớn, màu trắng đục. Kỹ thuật này làm tăng tỷ lệ thu tinh trùng, tăng số lượng tinh trùng thu được, giảm tới 70 lần mô tinh hoàn lấy ra và là kỹ thuật tân tiến nhất hiện nay. “Kỹ thuật Micro TESE” chính là Đề tài được nghiệm thu cấp Thành phố Hà Nội (tương đương cấp Bộ) và đã chuyển giao kỹ thuật cho các khu vực Hà Nội. Thành công của đề tài đã mang lại cơ hội có con cho bệnh nhân không có tinh trùng không do tắc. Kỹ thuật Micro TESE cho tỷ lệ thu tinh trùng: 37%. Đây được xem là kỹ thuật thu tinh trùng an toàn, không gặp trường hợp nào có biến chứng gần sau phẫu thuật. Trong 9/12 trường hợp thu được tinh trùng bằng Micro TESE làm IVF/ICSI có thai lâm sàng (chiếm 75,0%).
Với một người luôn hết lòng vì bệnh nhân vì cộng động như anh thì vấn đề nghiên cứu khoa học để tạo ra những mô hình mới, phương pháp hay là rất quan trọng. Và, kỹ thuật Kỹ thuật Micro TESE đã khẳng định điều ấy. Anh chia sẻ về niềm đam mê nghiên cứu của mình rằng: “Nghiên cứu khoa học luôn là vấn đề cấp thiết trong mọi thời đại, mọi lĩnh vực mà đặc biệt là trong ngành y tế. Muốn đạt hiệu quả cao trong phẫu thuật, khám chữa bệnh thì không có con đường nào tốt hơn là nghiên cứu khoa học. Khi những công trình nghiên cứu khoa học thành công được ứng dụng vào thực tiễn và mang lại hiệu quả cao trong việc khám và điều trị cho bệnh nhân, giúp bệnh có nhiều cơ hội sinh con. Đây cũng là niềm vui, hạnh phúc không gì tả hết được của người làm công tác nghiên cứu khoa học”.
Anh đã công bố hơn 80 bài báo khoa học trên các tạp chí trong nước và quốc tế (với 11 công bố quốc tế). Trong đó có 01 bài được báo cáo tại Hội nghị quốc tế - The 12th Annual Conference of the Asian Reproductive Biotechnology Society (ARBS). Đã có 01 đề tài nhánh cấp nhà nước và 1 đề tài cấp thành phố Hà Nội do anh làm chủ nhiệm đã được nghiệm thu; 01 đề tài cấp nhà nước khác do anh là thư ký đã nghiệm thu. Đặc biệt, đề tài nhánh “Qui trình nuôi cấy, biệt hóa tế bào gốc sinh tinh từ ống sinh tinh và mào tinh” là một nội dung quan trọng của Đề tài cấp Nhà nước: “Nghiên cứu qui trình nuôi cấy, biệt hóa tế bào gốc sinh tinh để điều trị vô sinh nam giới (giai đoạn 1999 - 2011)” do anh làm chủ nhiệm đã được nghiệm thu.
TTƯT.PGS.TS.BS Trịnh Thế Sơn tại Diễn đàn trao đổi kiến thức lâm sàng
trong hỗ trợ sinh sản tại Khách sạn JW Marriott, Hà Nội ngày 27.3.2021
Đối với công tác đào tạo, anh đã trực tiếp giảng dạy liên tục cho các đối tượng học viên như: học viên dài hạn chính quy quân y và dân y, các lớp chuyên khoa cấp I, chuyên khoa cấp II, học viên cao học và nghiên cứu sinh. Sự thành đạt trong sự nghiệp của mỗi người suy cho cùng đều có một nền tảng nhất định. Với TTƯT.PGS.TS.BS Trịnh Thế Sơn, nền tảng ấy chính là Y đức, là cái Tâm nghề nghiệp mà anh luôn đặt lên hàng đầu trong suốt bước đường cống hiến cho cộng đồng xã hội.
Trải qua hơn 20 năm vừa học vừa công tác tại Học viện Quân y, anh không chỉ mang đến cho người bệnh một điểm tựa tinh thần về sự lạc quan trong cuộc sống mà hơn hết anh còn mang đến cho người bệnh niềm hạnh phúc trong hành trình tìm kiếm tiếng cười trẻ thơ. Trong công việc anh luôn gần gũi nắm bắt tâm tư, nguyện vọng và đồng thời động viên, an ủi người bệnh. Anh vui với niềm vui của người bệnh và buồn theo khi họ gặp bất trắc, khó khăn. Là bác sĩ trưởng thành trong môi trường quân đội nên anh luôn xây dựng cho mình một hình ảnh người bác sĩ mẫu mực, lấy người bệnh làm trung tâm để phục vụ. Trong suốt quá trình cống hiến tâm sức, trí tuệ của mình cho ngành anh đã điều trị thành công cho hàng nghìn cặp vợ chồng hiếm muộn tìm thấy được hạnh phúc trọn vẹn khi được làm cha làm mẹ.
PGS.TS Trịnh Thế Sơn đang chuyển phôi vào tử cung cho bệnh nhân.
Nhận xét về TTƯT.PGS.TS.BS Trịnh Thế Sơn, chị Nguyễn Thị H, hiện đang công tác tại một doanh nghiệp quân đội tâm sự: “Vợ chồng tôi cưới nhau đến nay đã hơn 20 năm và được bác sĩ xác định là vô sinh nguyên phát và cần đến sự can thiệp của y học hiện đại, với hy vọng tìm thấy tiếng cười con trẻ, chúng tôi đã cố gắng đi hết bệnh viện này tới bệnh viện kia. Cơ duyên hai vợ chồng chúng tôi gặp được bác sĩ Trịnh Thế Sơn khi ấy đang công tác tại Trung tâm Công nghệ phôi (nay là Viện Mô phôi Lâm sàng Quân đội - Học viện Quân y). Nhiều lần làm thụ tinh trong ống nghiệm nhưng không thành công, trải qua 5 - 6 lần làm thủ thuật, từ chọc trứng rồi tạo phôi cũng rất khó khăn và nhiều lúc cũng muốn bỏ cuộc vì mỗi lần tiêm kích trứng, nằm điều trị cả tháng trời để giữ phôi nên rất ảnh hưởng đến sức khỏe. Thế nhưng, chúng tôi được bác sĩ Sơn trực tiếp theo dõi, nhiều lần động viên vì bác sĩ luôn có niềm tin vào y học, tin vào sự thành công, chính vì thế mà chúng tôi tiếp tục được bác sĩ Sơn điều trị. Và, với tài năng của mình bác sĩ Sơn đã áp dụng tiến bộ y học hiện đại (Kỹ thuật Micro TESE) vào điều trị, hiện nay tôi đã mang thai em bé được 8 tháng. Khi nhắc đến bác sĩ Sơn, vợ chồng chúng tôi luôn dành cho anh sự trân trọng, biết ơn và không có lời nào để diễn tả hết niềm hạnh phúc của gia đình khi bác sĩ Sơn mang lại. Bác sĩ Sơn là người giỏi về y thuật, sáng về y đức và là một bác sĩ hết lòng về người bệnh, anh không chỉ là một trong những chuyên gia đầu ngành về điều trị hiếm muộn, một giảng viên có uy tín trong Học viện Quân y mà anh còn là một bác sĩ tâm lý, anh là người luôn sát cánh tư vấn, động viên, đồng hành cùng người bệnh, đấy mới là điều quan trọng để tạo uy tín, niềm tin với người bệnh, với các cặp vợ chồng hiếm muộn. Nếu không được anh tư vấn, động viên và tận tình giúp đỡ thì chúng tôi cũng không có niềm tin để quyết tâm tiếp tục điều trị trong suốt hành trình. Vợ chồng chúng tôi tuy đã có tuổi (cả hai vợ chồng cũng trên dưới 50 tuổi) nhưng được gặp bác sĩ Sơn và được bác điều trị thành công là điều vô cùng may mắn với gia đình”.
Thành tích trong nghiên cứu khoa học của anh đã được ghi nhận qua Bằng phát minh, sáng chế: Độc quyền sáng chế số 12568 do Cục Sở hữu trí tuệ cấp ngày 24/3/2014. Đạt Giải bạc Seoul International Invention Fair 2013 (SIIF) của Korea Invention Promotion Association, Korea; Giải Ba Giải thưởng VIFOTEC, toàn quốc năm 1999 và năm 2012.
TTƯT.PGS.TS.BS Trịnh Thế Sơn chụp ảnh kỷ niệm cùng các học trò của mình.
Những cống hiến của anh trong nghề quả thật rất đáng trân trọng. Năm 2016, anh được Hội đồng Chức danh Nhà nước công nhận đạt chuẩn Phó Giáo sư. Ngày 26 tháng 2 năm 2021 vừa qua, anh được Nhà nước trao tặng Danh hiệu Thầy thuốc Ưu tú lần thứ 13 năm 2020. Gặp và trò chuyện với TTƯT.PGS.TS.BS Trịnh Thế Sơn tại Viện Mô phôi lâm sàng Quân đội, Học Viện Quân y, không chỉ giúp tôi hiểu thêm về nghề y, mà quan trọng hơn, đáng quý hơn chính là sự tin yêu, niềm tin tưởng được khơi dậy và lớn lên… Chúc anh nhiều sức khỏe để tiếp tục mang đến cho nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn tìm thấy hạnh phúc trong tiếng cười trẻ thơ.
