VNHN - Từ ngày 1.5.2020, các cơ sở đào tạo phải ứng dụng công nghệ để nhận dạng và theo dõi thời gian học lý thuyết môn học pháp luật giao thông đường bộ đối với học viên học lái xe ô tô (trừ hạng B1) với thời lượng 90 giờ. Theo các chuyên gia, việc “siết” đào tạo sát hạch lái xe là cần thiết, nhưng đừng để cơ sở dạy nghề lái xe và học viên phải “nghẹt thở”.
Ảnh minh họa - Nguồn TTXVN
Sẽ không còn chuyện “bao đậu”
Theo quy định tại Khoản 2, Điều 47, Thông tư số 38/2019/TT-BGTVT sửa đổi, bổ sung một số điều Thông tư số 12/2017/TT-BGTVT của Bộ trưởng Bộ Giao thông - Vận tải quy định về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ, từ ngày 1.5.2020, các cơ sở đào tạo phải ứng dụng công nghệ để nhận dạng và theo dõi thời gian học lý thuyết môn học pháp luật giao thông đường bộ đối với học viên học lái xe ô tô (trừ hạng B1) với thời lượng 90 giờ.
Trên thực tế, việc quy định học môn Pháp luật giao thông đường bộ tập trung không phải nội dung mới, mà đã được quy định trong Luật Giao thông đường bộ năm 2008 và điều này cũng đã được thực hiện từ trước tới nay. Theo Vụ trưởng Vụ Phương tiện và Người lái, Tổng cục Đường bộ Việt Nam Lương Duyên Thống - đơn vị trực tiếp soạn thảo Thông tư số 38/2019/TT-BGTVT, điểm mới của quy định này là từ 1.5 sẽ ứng dụng công nghệ thông tin để giám sát thời gian học môn Pháp luật giao thông đường bộ của học viên. Những học viên học từ hạng B2 trở lên đủ thời gian sẽ được tham dự sát hạch.
Ngoài ra, Thông tư 38 siết chặt quy định học lý thuyết tập trung là do dù đã có quy định song từ trước tới nay các học viên đều dễ dàng vượt qua khâu này mà không phải học. Có rất nhiều cách để học viên “né” được quy định này, trong đó phổ biến là học viên tự học tại nhà, bài học sẽ được một số Trung tâm hợp thức hóa. Như vậy, học viên không phải đến lớp, còn các Trung tâm đào tạo cũng cắt giảm được chi phí, thậm chí không ít trường hợp không cần học lý thuyết vẫn được “bao đậu”. Việc bổ sung quy định dùng công nghệ sẽ giúp cơ quan nhà nước quản lý được thời gian học lý thuyết của các trung tâm, hạn chế tối đa tình trạng cắt xén chương trình, bảo đảm thời gian học theo đúng quy định.
Học lý thuyết tập trung, chưa hợp lý
Theo quy định về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe, học viên muốn có bằng ô tô hạng B2 phải trải qua thời gian học lý thuyết là 168 giờ và thời gian đào tạo thực hành là 84 giờ hay 1.000km. Với quy định này, các quy định đào tạo sát hạch lái xe tại Việt Nam đang cao so với thế giới. Cụ thể tại Đức giờ đào tạo thực hành chỉ 34 giờ, Trung Quốc là 60 giờ và hiện nhiều nước đã “thả nổi” quá trình đào tạo và sẽ làm chặt công tác sát hạch. Nếu không học nghiêm túc sẽ khó có thể cầm bằng lái.
Việc yêu cầu học viên học lái xe nắm vững kiến thức pháp luật giao thông đường bộ là cần thiết, song một số ý kiến cho rằng, yêu cầu học viên học tập trung một thời gian dài lại không cần thiết. Bởi, việc bắt buộc học viên học tập trung phần lý thuyết mà khâu sát hạch không được quản lý chặt chẽ cũng rất khó phát huy tác dụng. Theo Phó Giám đốc Trung tâm Đào tạo lái xe Lạc Hồng (Hà Nội) Nguyễn Linh Dũng, việc quy định học lý thuyết tập trung gây lãng phí về thời gian, kinh phí và đi ngược xu thế nhiều nước đang áp dụng. Nếu muốn nắm được vấn đề nên đánh thẳng vào câu hỏi, vào cách hỏi và tăng số lượng câu hỏi, thay vì việc tập trung học lý thuyết theo kiểu điểm danh. Nói cách khác, muốn nâng cao chất lượng đào tạo, cần tập trung mạnh mẽ vào khâu sát hạch để buộc học viên phải nắm vững kiến thức trước khi sát hạch.
Giám đốc Trung tâm Đào tạo nghề Công ty Cổ phần Vận tải ô tô số 2 Lê Văn Đại cũng cho rằng, với tổng thời gian học lý thuyết tập trung quá dài sẽ dẫn tới một số lượng không nhỏ không có điều kiện sẽ khó học lái xe, bởi đa số học viên đều tranh thủ học ngoài giờ hành chính. Cùng đó, mỗi lớp học lý thuyết dạy tập trung phải đủ người mới mở lớp (bình quân 60 - 100 học viên). Trong khi, thời lượng học lý thuyết theo thông tư là 168 giờ nhưng lại chưa có quy định khống chế thời gian học trong bao lâu? Trên máy liệu lưu trữ được thời gian không?
Hơn nữa, hiện quản lý chất lượng đào tạo lái ô tô bằng cách kiểm soát thời gian học của học viên rõ ràng là chưa đủ. Bởi, đến thời điểm này chưa có thống kê chính thức số vụ tai nạn giao thông do xe kinh doanh vận tải hay xe cá nhân, xe gia đình để khẳng định việc học lý thuyết tập trung chỉ cần áp dụng với lái xe kinh doanh vận tải là cần thiết. Cũng như chưa có phương pháp thống kê hoặc đánh giá một cách khoa học, chính xác hiệu quả của việc học viên tự học, tự nghiên cứu lý thuyết với việc học tập trung.
Thực tế, việc bắt buộc học viên học lý thuyết tập trung chưa chứng minh được hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng học viên học lái xe. Trong khi đó, việc thiết kế bộ câu hỏi sát hạch, thực tế công tác sát hạch chưa buộc học viên phải học, phải nắm bắt được kiến thức mới có thể vượt qua kỳ sát hạch để được thi thực hành. Do đó, việc “siết” đào tạo sát hạch lái xe là cần thiết, nhưng đừng để các cơ sở dạy nghề lái xe và học viên phải “khó thở”.
