VNHN - Việc người vi phạm giao thông “bỏ của chạy lấy người” không phải là câu chuyện mới và để giải quyết tận gốc vấn đề cũng không hề đơn giản. Theo các chuyên gia, để bảo đảm việc thực thi quy định điều chỉnh rút ngắn thời gian xử lý đối với xe vi phạm giao thông có hiệu lực từ ngày 1.5.2020 hiệu quả cần nghiên cứu, ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục, quy định rõ từng trường hợp.
Ảnh minh họa - Internet
Giải phóng xe vô chủ
Chỉ ra những bất cập trong công tác quản lý, quy trình xử lý xe tang vật, xe vi phạm hành chính vô thừa nhận, Phó Trưởng phòng Tuyên truyền và điều tra, giải quyết tai nạn giao thông, Cục Cảnh sát giao thông, Bộ Công an Vũ Anh Điệp cho biết, hiện nay do mức phạt đối với một số vi phạm hành chính cao hơn giá trị của phương tiện, hay phương tiện đã được mua, bán qua nhiều chủ sở hữu hoặc mất giấy tờ, xe bị tạm giữ có dấu hiệu vi phạm pháp luật nên chủ nhân không đến nhận lại xe. Điều này, gây ra gánh nặng cho các bãi trông giữ phương tiện.
Theo số liệu của Cục Cảnh sát giao thông, Bộ Công an, từ năm 2013 đến tháng 9.2019, công an các đơn vị, địa phương đã tạm giữ gần 4,3 triệu phương tiện. Tính đến tháng 9.2019, còn tồn đọng gần 137.000 phương tiện giao thông đường bộ vi phạm hành chính quá thời hạn bị tạm giữ chưa xử lý được.
Theo quy định hiện hành, sau khi xác định xe vi phạm không có người đến nhận, một năm sau mới làm thủ tục thanh lý, dẫn đến tồn nhiều phương tiện trong thời gian dài, khiến phương tiện hư hỏng, không sử dụng được. Trong khi hệ thống trang thiết bị, nhà tạm giữ phương tiện, kho bãi vẫn chưa đáp ứng được đầy đủ yêu cầu tạm giữ, bảo quản. Ngoài ra, để thực hiện thủ tục thanh lý, lực lượng công an địa phương phải hoàn thiện thủ tục xác minh, lập danh sách, trình lên Bộ trưởng Bộ Công an hoặc chủ tịch UBND tỉnh, thành phố để ra quyết định thanh lý, bán đấu giá tài sản. Trung bình quy trình thực hiện tính từ lúc xác định vô chủ đến hoàn tất công tác thanh lý tài sản phải mất từ 1 - 2 năm.
Để khắc phục tình trạng trên, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 31/2020/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 115/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định về quản lý, bảo quản tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tạm giữ, tịch thu theo thủ tục hành chính. Theo đó, từ ngày 1.5.2020, trong 3 ngày, kể từ ngày hết thời hạn tạm giữ tang vật, phương tiện vi phạm hành chính, nếu người vi phạm không đến nhận mà không có lý do chính đáng hoặc trường hợp không xác định được người vi phạm, cảnh sát phải thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng và niêm yết công khai tại trụ sở. Việc công khai trên phương tiện thông tin đại chúng cũng được rút ngắn từ ít nhất 2 lần như quy định hiện hành, còn một lần theo quy định mới. Hết thời hạn 30 ngày nhưng người vi phạm không đến nhận thì cảnh sát sẽ tịch thu phương tiện vi phạm, bán đấu giá để sung công quỹ.
Quy định rõ trường hợp đặc biệt
Quyền sở hữu tài sản của người dân đã được ghi nhận tại Hiến pháp, Bộ luật Dân sự và nhiều văn bản quy phạm pháp luật khác, nhưng trong thực tế, do phương tiện vi phạm giao thông bị bỏ lại quá nhiều nên việc điều chỉnh rút ngắn thời gian xử lý đối với xe vi phạm giao thông bị bỏ lại là hợp lý. Việc giảm bớt thời gian, quy trình thủ tục cũng sẽ giúp cơ quan chức năng nhanh chóng làm các thủ tục xử lý tang vật, phương tiện; đồng thời giúp giải phóng hàng trăm nghìn xe đang tồn trong bãi, về lâu dần sẽ xóa bỏ tình trạng công an địa phương phải thuê bãi, tốn chi phí trông xe vô thừa nhận như thời gian qua.
Tuy nhiên, để quy định điều chỉnh rút ngắn thời gian xử lý đối với xe vi phạm giao thông đi vào thực tiễn và hiệu quả, Chủ tịch Trung tâm trọng tài thương mại luật gia Việt Nam Nguyễn Văn Hậu cho hay, cần cân nhắc thời gian ra quyết định tịch thu, đấu giá trong những trường hợp đặc biệt, bất khả kháng khiến người vi phạm không thể giải quyết thủ tục đúng thời hạn. Cụ thể, công dân có quyền khiếu nại, khởi kiện đối với quyết định hành chính. Thời gian khiếu nại, khởi kiện có thể kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm. Hơn nữa, nếu phương tiện là tang vật của vụ án, thời gian tịch thu phương tiện trong vòng 30 ngày là chưa phù hợp. Ngoài ra, nếu rút ngắn thời gian, thủ tục thanh lý xe vi phạm cũng cần lưu ý, phân định rõ trường hợp người vi phạm có việc đột xuất đi công tác nước ngoài hay ốm đau phải đi điều trị… không thể kịp thời tới nộp phạt, lấy xe.
Việc người vi phạm giao thông “bỏ của chạy lấy người” không phải là câu chuyện mới và để giải quyết tận gốc vấn đề cũng không hề đơn giản. Theo đó, việc rút ngắn thời gian, quy trình giải quyết giúp các bãi xe bị tịch thu do vi phạm được giải tỏa, nhưng hàng trăm phương tiện vô thừa nhận chất đống tại các bãi xe ở sân bay, bệnh viện, bến xe... vẫn chưa có phương án giải quyết. Đơn cử, tại nhà xe sân bay Tân Sơn Nhất, TP Hồ Chí Minh hiện có khoảng 250 xe máy gửi quá hạn và con số này vẫn tăng lên dù trên thẻ xe đã ghi rõ thời hạn nhận giữ không quá 30 ngày. Đây cũng là thực trạng đang diễn ra tại Hà Nội và nhiều tỉnh, thành phố khác. Sự tốn kém, lãng phí là điều nhìn thấy rõ, nhưng đến nay vẫn chưa có hướng xử lý, trong khi Nghị định số 31/2020/NĐ-CP chỉ mới quy định giải pháp xử lý cho lực lượng chấp pháp, thực thi với những tài sản vi phạm pháp luật.
