Hai phương án "cứu" Nhà đầu tư cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới
Trở lại với đề xuất của Công ty TNHH BOT Thái Nguyên - Chợ Mới gửi Bộ GTVT, đơn vị này đã đưa ra hai phương án đầu tư các hạng mục bổ sung để “cứu” dự án khỏi nguy cơ phá sản khi không thu phí tại trạm thu phí trên Quốc lộ 3.
Cụ thể, tại phương án 1 sẽ nâng cấp 40km tuyến Thái Nguyên - Chợ Mới và đầu tư bổ sung 28,7km đoạn nối Chợ Mới - Bắc Kạn để đảm bảo khai thác tiền cao tốc và thu phí kín (theo km lăn bánh) trên toàn tuyến dài 68,7km.
Tổng mức đầu tư ước tính không bao gồm lãi vay trong giai đoạn xây dựng là 4.812 tỉ đồng, trong đó: vốn Nhà nước hỗ trợ 4.064 tỉ đồng, vốn BOT bổ sung 694 tỉ đồng. Thời gian thu phí 36 năm 2 tháng.
Đối với phương án 2: nâng cấp 40km tuyến Thái Nguyên - Chợ Mới và đầu tư bổ sung 9,4km đoạn nối Chợ Mới - Bắc Kạn để đảm bảo khai thác tiền cao tốc và thu phí kín trên toàn tuyến dài 49,4km.
Tổng mức đầu tư ước tính không bao gồm lãi vay giai đoạn xây dựng là 2.542 tỉ đồng, trong đó: vốn Nhà nước hỗ trợ 2.929 tỉ đồng để đầu tư các hạng mục bổ sung 2.542 tỉ đồng và hoàn 386 tỉ đồng đã đầu tư cho dự án. Thời gian thu phí 28 năm 11 tháng.
Đánh giá về các đề xuất này, Bộ Giao thông vận tải cho rằng việc đầu tư bổ sung các hạng mục trên tuyến Thái Nguyên - Chợ Mới, đầu tư bổ sung đoạn nối Chợ Mới - Bắc Kạn để khai thác theo tiêu chuẩn đường cao tốc như đề xuất trên là rất cần thiết.
Không phù hợp với Luật
Tuy nhiên, với phương thức thu phí kết hợp cả 2 tuyến cao tốc do Nhà đầu tư đề xuất thì lại chưa phù hợp.
Bộ GTVT đánh giá: “giải pháp xử lý vướng mắc bất cập trạm thu phí của dự án BOT Thái Nguyên - Chợ Mới là không phù hợp với hợp đồng đã ký kết, khả năng thuyết phục các cấp có thẩm quyền không cao; việc hoàn thiện thủ tục đầu tư rất phức tạp, chưa có quy định cụ thể”.
Ngoài ra, việc đầu tư nâng cấp bổ sung 9,4km trên quốc lộ 3 là đường hiện hữu theo hình thức BOT không phù hợp với nghị quyết số 437/NQ-UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Theo Bộ Giao thông vận tải, Thủ tướng đã chỉ đạo không làm đường cao tốc 2 làn xe, bộ này đã giao Ban quản lý dự án 2 nghiên cứu chủ trương đầu tư đối với tuyến cao tốc Chợ Mới - Bắc Kạn quy mô 4 làn xe; sẽ nghiên cứu đầu tư nâng cấp đồng bộ tuyến Thái Nguyên - Chợ Mới theo tiêu chuẩn đường cao tốc 4 làn xe như chỉ đạo của Thủ tướng.
Do vậy, Bộ Giao thông vận tải đề nghị nhà đầu tư dự án BOT Thái Nguyên - Chợ Mới phối hợp với các cơ quan chức năng của bộ tiếp tục nghiên cứu đề xuất để thống nhất về giải pháp xử lý vướng mắc, bất cập cho dự án, báo cáo cấp có thẩm quyền theo hướng hỗ trợ vốn ngân sách nhà nước và đề xuất các cơ chế, chính sách để hỗ trợ nhà đầu tư tiếp tục thực hiện hợp đồng BOT đã ký kết.
Dự án BOT Thái Nguyên - Chợ Mới gồm xây dựng tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới dài gần 40km, 2 làn xe và nâng cấp, mở rộng 25km quốc lộ 3 đoạn km 75 đến km 100, tổng mức đầu tư 2.744 tỉ đồng. Theo hợp đồng BOT, nhà đầu tư sử dụng 2 trạm thu phí trên đường Thái Nguyên - Chợ Mới và trên quốc lộ 3 để hoàn vốn.
Dự án do liên danh Tổng công ty xây dựng công trình giao thông 4 - Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Tuấn Lộc - Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng và thương mại Trường Lộc Việt Nam là nhà đầu tư.
Tháng 5-2017 dự án hoàn thành nhưng không được thu phí trên quốc lộ 3 do người dân phản đối. Đến nay doanh thu của dự án chỉ đạt khoảng 9,9% so với hợp đồng, phá vỡ phương án tài chính.
Sau khi nghiên cứu các phương án, năm 2022 Bộ Giao thông vận tải kiến nghị cấp có thẩm quyền bố trí khoảng 3.250 tỉ đồng vốn ngân sách để chấm dứt hợp đồng dự án trước thời hạn.
