Tác động của đại dịch COVID-19 đến ngành du lịch
Về lượng khách, doanh thu du lịch: Lượng khách quốc tế cả năm 2020 chỉ đạt 3,7 triệu lượt, giảm 80% so với năm 2019; khách nội địa đạt 56 triệu lượt, giảm 34% so với cùng kỳ năm 2019; tổng thu từ khách du lịch năm 2020 đạt 312.200 tỷ đồng, giảm 57,8% so với năm 2019. Năm 2021, ngành du lịch phục vụ khoảng 40 triệu lượt khách nội địa và 3.500 khách quốc tế, tổng thu từ khách du lịch đạt khoảng 180.000 tỷ đồng, giảm 42% so với cùng kỳ năm 2020.
Về lao động du lịch: Năm 2020, các doanh nghiệp lần lượt phải cắt giảm nhân sự từ 70% - 80%. Sang năm 2021, số lượng lao động vẫn làm đủ thời gian chỉ chiếm 25% so với năm 2020, lao động nghỉ việc hoặc chấm dứt hợp đồng lao động chiếm khoảng 30%, lao động tạm nghỉ việc khoảng 35%, lao động cầm chừng chiếm 10%. Đại dịch COVID-19 đã tác động mạnh đến 2,5 triệu lao động trong ngành du lịch với 800.000 lao động trực tiếp, trong đó đối tượng bị mất việc, chịu ảnh hưởng nặng nề nhất là hướng dẫn viên du lịch, nhân viên làm việc tại cơ sở lưu trú du lịch, khu điểm du lịch, các doanh nghiệp lữ hành, vận chuyển, tàu du lịch, doanh nghiệp du lịch khác...
Về doanh nghiệp du lịch: Số doanh nghiệp xin thu hồi giấy phép kinh doanh lữ hành chiếm trên 35% tổng số doanh nghiệp đã được cấp phép, chỉ còn khoảng hơn 2.000 doanh nghiệp có giấy phép kinh doanh lữ hành quốc tế trên toàn quốc, trong đó rất nhiều doanh nghiệp đóng cửa hoặc dừng hoạt động. Kinh doanh lưu trú du lịch - lĩnh vực chiếm đến 46% trong cơ cấu doanh thu của ngành du lịch Việt Nam cũng phải đóng cửa khoảng 90% và hầu như không có khách (trừ các cơ sở đón khách cách ly).
Có thể thấy, ngành du lịch bị tác động nặng nề và sẽ mất thời gian dài để phục hồi. Hai năm qua, đại dịch COVID-19 như “cơn sóng thần” “càn quét”, làm tê liệt hoạt động du lịch toàn cầu. Theo báo cáo của Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO), năm 2020, du lịch thế giới trải qua cuộc khủng hoảng lớn nhất trong lịch sử do ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19, lượng khách du lịch quốc tế sụt giảm 73,9% so với năm 2019, lùi lại thời điểm cách đây 30 năm và dự báo phải mất 2 - 4 năm để lấy lại đà tăng trưởng bằng mức trước dịch năm 2019. Trong lịch sử 61 năm, ngành du lịch Việt Nam đã trải qua nhiều đợt khủng hoảng do dịch bệnh, thiên tai, suy thoái kinh tế, nhưng chưa bao giờ chịu thiệt hại nặng nề như cuộc khủng hoảng do đại dịch COVID-19 gây ra lần này. Dịch bệnh diễn biến phức tạp khiến nhiều quốc gia tiếp tục áp dụng các biện pháp hạn chế đi lại, gây tác động không nhỏ đến khả năng phục hồi của ngành du lịch. Bên cạnh đó, du lịch Việt Nam chưa tạo ra chuỗi liên kết đủ mạnh để cạnh tranh với các nước trong khu vực. Ngoài ra, nhiều nhân lực ngành du lịch bị mất việc làm đã chuyển đổi ngành, nghề khác để kiếm sống. Như vậy, sau đại dịch, khi du lịch khôi phục trở lại, ngành du lịch sẽ phải đối mặt với khó khăn lớn là thiếu nguồn nhân lực.
Các giải pháp phục hồi ngành du lịch
Trước bối cảnh đại dịch COVID-19 tác động mạnh đến hoạt động của ngành du lịch, Bộ Chính trị đã chỉ đạo hệ thống chính trị thực hiện nhiều giải pháp ứng phó. Chính phủ cũng ban hành nhiều nghị quyết triển khai các chính sách hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp, trong đó có những nội dung trực tiếp với lĩnh vực du lịch, như ngày 2-11-2021, Văn phòng Chính phủ ban hành Công văn số 8044/VPCP-KGVX “Về việc hướng dẫn tạm thời thí điểm đón khách du lịch quốc tế đến Việt Nam” tại 5 địa phương với 3 giai đoạn; ban hành các chính sách hỗ trợ chung (các doanh nghiệp được gia hạn thời gian nộp thuế, giảm mức thuế suất thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất năm 2021, miễn giảm lãi vay, giữ nguyên lãi suất vay và nhóm nợ, lùi thời điểm đóng phí công đoàn cho người lao động...; người lao động được hưởng các chính sách hỗ trợ, như hỗ trợ mất việc làm, tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, nghỉ việc không hưởng lương theo các mức 15 ngày liên tục hoặc 30 ngày liên tục trở lên); ban hành các chính sách hỗ trợ đặc thù cho ngành du lịch (giảm giá bán điện cho cơ sở lưu trú du lịch từ mức giá bán lẻ điện áp dụng cho kinh doanh bằng mức giá bán lẻ điện áp dụng cho các ngành sản xuất, giảm 50% phí thẩm định cấp giấy phép kinh doanh lữ hành, giảm 80% tiền ký quỹ thành lập doanh nghiệp kinh doanh lữ hành... Lao động du lịch đặc thù ngành du lịch là hướng dẫn viên du lịch được hưởng mức hỗ trợ là 3.710.000 đồng/người và đến cuối năm 2021, tổng mức hỗ trợ cho hướng dẫn viên du lịch đã được giải quyết hỗ trợ là trên 58,5 tỷ đồng cho gần 16.000 hướng dẫn viên).
Sau hai năm bị hạn chế đi lại, nhu cầu đi du lịch của người dân có xu hướng bùng phát. Khảo sát của booking.com với 28.000 người từ 28 quốc gia trên thế giới cho thấy, nhiều du khách mong chờ đi du lịch trở lại ngay trong năm 2021. Theo điều tra của Hội đồng Tư vấn du lịch (TAB) thuộc Tổng cục Du lịch, khách du lịch nội địa đã sẵn sàng quay lại hoạt động du lịch ngay khi dịch bệnh được kiểm soát (gần 30% sẵn sàng đi du lịch ngay, trên 50% sẵn sàng đi du lịch trong mùa du lịch tiếp theo, 70% trả lời sẽ đi du lịch bằng phương tiện máy bay).
Trong tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp như hiện nay, xu hướng, yêu cầu của khách du lịch cũng có những thay đổi, ngành du lịch đã nhận thấy và đang nỗ lực đáp ứng, đó là: lựa chọn điểm đến du lịch an toàn, thân thiện; du lịch được bảo đảm về chăm sóc sức khỏe cũng như bảo hiểm. Khách du lịch có xu hướng cần được biết thông tin chi tiết về hệ thống chăm sóc sức khỏe của điểm đến và các gói bảo hiểm du lịch; du lịch dịch chuyển từ nhu cầu du lịch quốc tế sang du lịch nội địa; sử dụng sản phẩm du lịch trọn gói, các gói (combo) thiết kế sẵn dành cho các nhóm nhỏ hoặc du lịch gia đình; ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, internet để tìm hiểu kỹ hơn trước chuyến đi; du lịch được linh hoạt trong sử dụng dịch vụ... Chính vì vậy, ngành du lịch đã định hướng các doanh nghiệp, đơn vị làm du lịch, cung cấp dịch vụ du lịch cần chuyển hướng để đáp ứng kịp thời nhu cầu khách du lịch, chăm sóc khách du lịch tốt hơn, đặc biệt ứng dụng nhiều hơn công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo vào công tác quản trị, công tác giới thiệu, quảng bá các sản phẩm, dịch vụ, hình ảnh để đáp ứng nhu cầu và thu hút sự chú ý của du khách.
Trong bối cảnh đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, bám sát chỉ đạo của Chính phủ về thực hiện “mục tiêu kép” vừa phòng, chống dịch bệnh COVID-19, vừa tập trung phát triển kinh tế - xã hội, ngành du lịch kịp thời có giải pháp, chuyển từ trạng thái “không COVID” sang “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh COVID-19”, cụ thể:
Một là, bảo đảm an toàn trong hoạt động du lịch.
Ngành du lịch ưu tiên hàng đầu trong bảo đảm các điều kiện an toàn điểm đến du lịch, an toàn cho khách du lịch. Theo đó, Tổng cục Du lịch đã tham mưu Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Hướng dẫn tạm thời số 3862/HD-BVHTTDL, ngày 18-10-2021, “Về việc thực hiện Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11-10-2021 của Chính phủ ban hành quy định tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19” trong hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch” để triển khai đến các địa phương, doanh nghiệp kinh doanh du lịch. Bên cạnh đó, Tổng cục Du lịch xây dựng Hệ thống đăng ký và đánh giá an toàn COVID-19 áp dụng đối với khu điểm du lịch, các doanh nghiệp kinh doanh lữ hành, cơ sở lưu trú, hướng dẫn viên, đơn vị kinh doanh dịch vụ du lịch tại địa chỉ https://safe.tourism.com.vn. Giới thiệu rộng rãi và khuyến khích khách du lịch sử dụng ứng dụng “Du lịch Việt Nam an toàn” để tra cứu thông tin du lịch an toàn, khai báo y tế, đánh giá điểm đến.
Hai là, tập trung đẩy mạnh hoạt động kích cầu, phục hồi du lịch nội địa toàn quốc.
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Kế hoạch số 3228/KH-BVHTTDL, ngày 7-9-2021, “Về triển khai các chính sách kích cầu, phục hồi hoạt động du lịch, lữ hành” theo tinh thần Nghị quyết số 63/NQ-CP, ngày 29-6-2021, “Về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu tăng trưởng kinh tế, giải ngân vốn đầu tư công và xuất khẩu bền vững những tháng cuối năm 2021 và đầu năm 2022”, trong đó xác định một trong những quan điểm chủ đạo là gắn phục hồi, phát triển du lịch với nâng cao năng lực nội tại và tính tự chủ của ngành du lịch, thúc đẩy phát triển du lịch nội địa, coi đây là nội lực, nền tảng căn bản để phát triển du lịch bền vững. Bên cạnh đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục ban hành Chương trình số 4698/BVHTTDL-TCDL, ngày 16-12-2021, “Về chương trình phát động du lịch nội địa thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19” và triển khai đồng loạt trên cả nước với chủ đề “Du lịch an toàn - Trải nghiệm trọn vẹn” với 2 mục tiêu cơ bản là: phục hồi du lịch theo lộ trình từ thị trường nội tỉnh, nội vùng đến nội địa góp phần từng bước phục hồi ngành du lịch thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh COVID-19, đáp ứng nhu cầu tham quan, du lịch, nghỉ dưỡng của người dân; giới thiệu quảng bá điểm đến, sản phẩm, trải nghiệm du lịch đa dạng, hấp dẫn, bảo đảm an toàn phòng, chống dịch, khôi phục niềm tin của thị trường về du lịch nội địa an toàn. Chương trình tập trung vào 2 hoạt động trọng tâm gồm: Hướng dẫn đón và phục vụ khách du lịch an toàn (đối với các sở du lịch, các đơn vị kinh doanh du lịch và khách du lịch, khách sử dụng dịch vụ du lịch) và tổ chức truyền thông, quảng bá, xúc tiến mở lại du lịch nội địa. Tổng cục Du lịch tổ chức các hoạt động kết nối các điểm đến, hiệp hội du lịch, doanh nghiệp và hàng không xây dựng các chương trình du lịch trọn gói, có chất lượng, ưu đãi nhằm kích cầu du lịch. Các địa phương tạo điều kiện, có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, như miễn, giảm phí, lệ phí tham quan tại các điểm đến do địa phương quản lý.
Ba là, thí điểm từng bước mở cửa thị trường quốc tế.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 8044/VPCP-KGVX, ngày 2-11-2021, “Về việc hướng dẫn tạm thời thí điểm đón khách du lịch quốc tế đến Việt Nam”, Tổng cục Du lịch tham mưu Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Hướng dẫn số 4122/HD-BVHTTDL, ngày 5-11-2021, “Hướng dẫn tạm thời thí điểm đón khách du lịch quốc tế đến Việt Nam”. Lộ trình thí điểm đón khách du lịch quốc tế đến Việt Nam theo 3 giai đoạn, trong đó giai đoạn 1 thí điểm mở cửa đón khách du lịch quốc tế đến Phú Quốc (Kiên Giang), Khánh Hòa, Quảng Nam, Đà Nẵng, Quảng Ninh thông qua các chuyến bay thuê chuyến theo các chương trình du lịch trọn gói tại các khu vực, cơ sở dịch vụ du lịch được lựa chọn. Năm 2021, ngành du lịch đón được khoảng 3.500 khách du lịch, sang tháng 1-2022, tiếp tục đón khách du lịch quốc tế đến từ thị trường Hàn Quốc, Nga, U-dơ-bê-ki-xtan, Ca-dắc-xtan, Thái Lan và Ấn Độ.
Bốn là, tăng cường các hoạt động truyền thông, quảng bá xúc tiến du lịch, ứng dụng công nghệ thông tin trong du lịch.
Triển khai chiến dịch truyền thông tái khởi động du lịch nội địa “Du lịch an toàn, hấp dẫn”. Phối hợp tổ chức các sự kiện phát động, kích cầu thị trường, hội chợ du lịch, hội thảo giới thiệu điểm đến, kết nối doanh nghiệp kết hợp linh hoạt giữa hình thức trực tiếp và trực tuyến, các chương trình khảo sát điểm đến, sản phẩm. Triển khai truyền thông hướng đến khách quốc tế với chiến dịch xúc tiến, quảng bá “Live fully in Vietnam” (Sống trọn vẹn tại Việt Nam) trên các kênh truyền thông trực tuyến của Tổng cục Du lịch, như trang web vietnam.travel, các trang mạng xã hội Facebook, Instagram, Pinterest...
Năm là, đa dạng sản phẩm du lịch đáp ứng xu hướng mới của thị trường.
Lập quy hoạch hệ thống du lịch Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Phát triển các sản phẩm du lịch mới, làm mới các sản phẩm du lịch hiện có phù hợp với nhu cầu đã thay đổi do tác động của dịch bệnh COVID-19; phát triển các loại hình, hoạt động kinh tế ban đêm, góp phần tăng chi tiêu, nâng cao hiệu quả hoạt động du lịch. Các địa phương xác định đầu tư, phát triển sản phẩm du lịch theo chủ đề, trên cơ sở thế mạnh, tiềm năng sẵn có, mang tính khác biệt, tạo thành mạng lưới các sản phẩm đa dạng, bổ trợ cho nhau.
Sáu là, đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số trong ngành du lịch.
Xây dựng Kế hoạch phát triển du lịch số giai đoạn 2021 - 2025. Ứng dụng công nghệ thông tin, thực hiện số hóa các thông tin dữ liệu phục vụ quản lý các cơ sở lưu trú, các hãng lữ hành, hướng dẫn viên, điểm đến, các cơ sở dịch vụ du lịch; cơ sở dữ liệu phục vụ nghiên cứu thị trường, xúc tiến, quảng bá du lịch. Xây dựng nền tảng kết nối hỗ trợ kinh doanh du lịch, dần hình thành sàn kinh doanh điện tử đối với các dịch vụ du lịch quốc gia.
Bảy là, hỗ trợ doanh nghiệp đẩy nhanh quá trình phục hồi, cơ cấu lại doanh nghiệp du lịch.
Theo dõi, tổng hợp, rà soát, đề xuất, kiến nghị việc triển khai các chính sách do Chính phủ, các bộ ban hành hỗ trợ du lịch. Hướng dẫn thực hiện các chính sách hỗ trợ đối với doanh nghiệp, người lao động trong quá trình phục hồi và kích cầu du lịch. Hỗ trợ định hướng thị trường, định hướng sản phẩm cũng như hỗ trợ xúc tiến, quảng bá điểm đến.
Tám là, hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực theo cơ cấu hợp lý, đáp ứng yêu cầu phục hồi du lịch, cơ cấu lại nguồn lực phát triển du lịch.
Phát triển nguồn nhân lực du lịch đóng vai trò quan trọng cho phục hồi trong ngắn hạn; phục vụ phát triển du lịch bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh trong dài hạn. Xây dựng kế hoạch, đầu tư, đánh giá lại nguồn nhân lực du lịch. Đầu tư đào tạo, đào tạo lại lao động nghề phục vụ hoạt động kinh doanh khách sạn, lữ hành, hướng dẫn viên, xúc tiến quảng bá du lịch...
Một số đề xuất, khuyến nghị
Để phục hồi ngành du lịch trong bối cảnh mới, kịp thời hỗ trợ doanh nghiệp du lịch và người lao động trong ngành du lịch vượt qua khó khăn do tác động của đại dịch COVID-19 và chuẩn bị các điều kiện để kích cầu hoạt động du lịch trong thời gian tới; hướng tới mục tiêu năm 2022, Việt Nam phấn đấu đón 65 triệu lượt khách du lịch, trong đó khoảng 5 triệu lượt khách quốc tế, khoảng 60 triệu lượt khách nội địa, tổng thu từ khách du lịch đạt 400.000 tỷ đồng, cần thực hiện một số chính sách như sau:
Thứ nhất, phục hồi, phát triển du lịch phải được xác định là một trong những nội dung trọng tâm của Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội các năm 2022, 2023. Tổ chức triển khai đồng bộ, quyết liệt hiệu quả Chương trình phục hồi phát triển du lịch, góp phần thực hiện mục tiêu đề ra tại Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế- xã hội. Thực hiện hiệu quả và an toàn việc mở lại du lịch quốc tế, nội địa từ 15-3-2022 trong bối cảnh bình thường mới bằng đường không, đường bộ, đường biển, bảo đảm an toàn, đồng bộ với triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội của Chính phủ. Căn cứ tình hình, kết quả phòng, chống dịch bệnh COVID-19 và đánh giá kết quả đón khách du lịch quốc tế trong các giai đoạn bình thường mới để mở cửa hoàn toàn hoạt động du lịch quốc tế và nội địa. Quán triệt triển khai Chương trình Phát động du lịch nội địa thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19 tại Công văn số 4698/BVHTTDL-TCDL, ngày 16-12-2021, của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Quán triệt Hướng dẫn số 3862/HD-BVHTTDL, ngày 18-10-2021, của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện Nghị quyết số 128/NQ-CP, ngày 11-10-2021, của Chính phủ ban hành quy định tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19” trong hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch. Các địa phương công bố mở cửa du lịch, đón và phục vụ khách du lịch theo từng cấp độ dịch tại địa bàn gắn với các biện pháp bảo đảm an toàn dịch bệnh tương ứng.
Thứ hai, nhiệm vụ, giải pháp phục hồi, phát triển du lịch phải được tạo cơ sở pháp lý, bố trí đủ nguồn lực để triển khai. Cần ban hành các chính sách tạo thuận lợi cho du lịch, như đặt văn phòng đại diện du lịch Việt Nam ở nước ngoài, chuyển đổi số trong du lịch, xúc tiến quảng bá, khai thác thị trường, phát triển sản phẩm du lịch, thu hút khách quốc tế từ thị trường trọng điểm đến Việt Nam, đẩy mạnh du lịch nội địa, kích thích chi tiêu của du khách góp phần tăng tỷ trọng của ngành du lịch trong khu vực dịch vụ, thúc đẩy du lịch Việt Nam phát triển trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.
Thứ ba, các bộ, ngành tiếp tục nghiên cứu, đề xuất, ban hành theo thẩm quyền các chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ, chính sách an sinh xã hội và các chính sách khác nhằm hỗ trợ doanh nghiệp du lịch, người lao động trong ngành du lịch bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19. Một số chính sách đề nghị tiếp tục hỗ trợ như sau:
- Kéo dài thời gian áp dụng của các chính sách về thuế, phí, nới rộng điều kiện nhận hỗ trợ của chính sách an sinh xã hội: Kéo dài chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với các dịch vụ thuộc lĩnh vực du lịch; chính sách giảm thuế thu nhập doanh nghiệp; chính sách gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất đến hết năm 2023. Lùi thời điểm đóng kinh phí công đoàn 6 tháng đối với các doanh nghiệp có số lao động tham gia bảo hiểm xã hội giảm từ 15% trở lên so với thời điểm tháng 1-2020 mà không bị tính lãi phạt chậm nộp, kéo dài thời gian áp dụng đến hết năm 2023; giảm 50% phí cấp phép kinh doanh lữ hành và cấp thẻ hướng dẫn viên đến hết năm 2023; giảm giá điện áp dụng cho các cơ sở lưu trú du lịch ngang bằng với giá điện sản xuất. Thực hiện Quyết định số 33/2021/QĐ-TTg, ngày 6-11-2021, của Thủ tướng Chính phủ, “Sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 23/2021/QĐ-TTg, ngày 7-7-2021, của Thủ tướng Chính phủ quy định về việc thực hiện một số chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19”.
- Đề xuất ban hành các chính sách hỗ trợ bổ sung: 1- Cho phép giảm 50% thuế thu nhập cá nhân trong các năm 2022 và 2023 đối với lĩnh vực: dịch vụ vận tải, dịch vụ lưu trú, dịch vụ ăn uống, dịch vụ của các đại lý du lịch, kinh doanh tour du lịch và các dịch vụ hỗ trợ liên quan đến quảng bá và tổ chức tour du lịch; 2- Cho phép các doanh nghiệp kinh doanh trong các lĩnh vực dịch vụ vận tải; dịch vụ lưu trú; dịch vụ ăn uống; dịch vụ của các đại lý du lịch, kinh doanh tour du lịch và các dịch vụ hỗ trợ liên quan đến quảng bá và tổ chức tour du lịch được vay vốn với lãi suất thấp và điều kiện vay đơn giản: tín chấp hoặc thế chấp bằng dòng tiền kinh doanh thu về, mức lãi suất vay là 3%/năm, thời gian vay là 30 tháng, trong đó ân hạn 3 tháng đầu chưa phải trả lãi và nợ gốc; 3- Áp dụng mức phí công đoàn 1% quỹ lương của doanh nghiệp du lịch trong các năm 2022 và 2023; 4- Các địa phương xem xét có chính sách miễn phí tham quan tại các điểm du lịch đến hết năm 2022, giúp doanh nghiệp giảm giá thành tour, kích cầu du lịch, lữ hành.
Trong các năm 2020 và 2021, mặc dù chịu tác động nặng nề của đại dịch COVID-19, du lịch Việt Nam vẫn ghi dấu bằng một loạt các giải thưởng quốc tế uy tín, như Việt Nam là Điểm đến văn hóa, Điểm đến di sản, Điểm đến ẩm thực hàng đầu châu Á, Điểm đến Golf tốt nhất châu Á. Tổng cục Du lịch Việt Nam được bình chọn là Cơ quan quản lý du lịch hàng đầu châu Á (giải thưởng do WTA - World Travel Awards bình chọn). Việt Nam cũng được tạp chí Travel & Leisure của Mỹ xếp hạng đứng thứ 16 trong danh sách 20 điểm đến dành cho du lịch cá nhân năm 2021, CNN Travel lựa chọn Việt Nam ở vị trí thứ 13 trong số 21 điểm đến tốt nhất cho năm 2021 dựa trên đánh giá kiểm soát tốt đại dịch COVID-19. Vì vậy, chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng với sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, sự phối hợp nhịp nhàng của các bộ, ngành, địa phương, đặc biệt là sự nỗ lực từ phía cộng đồng doanh nghiệp du lịch, ngành du lịch Việt Nam sẽ phục hồi và ngày càng hấp dẫn, chuyên nghiệp, bền vững hơn, thực sự trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần thúc đẩy sự phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước./.
TS Nguyễn Trùng Khánh
Tổng Cục trưởng Tổng cục Du lịch
