Nhằm đánh thức những tiềm năng du lịch của Vườn Quốc gia Chư Mom Ray, đồng thời góp phần tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập và nâng cao nhận thức cho cộng đồng địa phương… Ban quản lý Vườn Quốc gia (BQL VQG) Chư Mom Ray (Kon Tum) đã xây dựng đề án phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí VQG Chư Mom Ray giai đoạn 2021-2030.
Vườn Quốc gia (VQG) Chư Mom Ray được Thủ tướng Chính phủ thành lập trên cơ sở chuyển hạng từ Khu Bảo tồn Thiên nhiên Chư Mom Ray với tổng diện tích 56.257,16 ha nằm trên địa bàn 2 huyện Sa Thầy và Ngọc Hồi của tỉnh Kon Tum. Đây là VQG duy nhất của Việt Nam nằm tiếp giáp với hai nước láng giềng là Lào và Campuchia.
Năm 2004, với giá trị về đa dạng sinh học, nguồn gen động vật, thực vật quý hiếm, do đó VQG Chư Mom Ray được Hiệp hội các nước Đông Nam Á công nhận là vườn di sản ASEAN. Những nguồn tài nguyên phong phú tại VQG Chư Mom Ray không chỉ quan trọng với công tác bảo tồn đa dạng sinh học, mà còn được đánh giá là nguồn tài nguyên du lịch tiềm năng. Tài nguyên du lịch tự nhiên tại VQG Chư Mom Ray nổi bật bởi hệ thống thác nước hùng vĩ như thác 7 tầng, thác Chàng, thác Bêrê Y,…
Trung tâm Cứu hộ, Bảo tồn và Phát triển sinh vật Chư Mom Ray. Ảnh: HĐ/Báo Kon Tum
Hệ thống thác nước phân bố đều trong khu vực,có sức hút lớn đối với những người thích khám phá, yêu thiên nhiên, đồng thời có tiềm năng lớn để tổ chức các hoạt động du lịch sinh thái (DLST) và nghiên cứu khoa học. Bên cạnh những cảnh quan đẹp, xung quanh VQG còn có các di tích lịch sử, khảo cổ nổi tiếng, gắn liền với cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước như: Điểm cao 1015 (Charlie), Điểm cao 1049 (Delta), Khu tưởng niệm liệt sĩ Chư Tan Kra, Di chỉ khảo cổ Lung Leng xã Sa Bình,...
Thêm vào đó, bản sắc văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc thiểu số (DTTS) tại đây cũng trở thành nguồn lực du lịch quan trọng. Một số cộng đồng vẫn còn được lưu giữ, bảo tồn được những nét văn hóa truyền thống như dân tộc Ba Na, Ja Rai, Kờ Dong, Rơ Mâm.
Hệ thống thác nước phân bố đều trong khu vực, có sức hút lớn đối với những người thích khám phá, yêu thiên nhiên, đồng thời có tiềm năng lớn để tổ chức các hoạt động du lịch sinh thái.
Tiềm năng phát triển du lịch của VQG Chư Mom Ray nói riêng và huyện Sa Thầy nói chung là rất lớn, song nhiều năm nay tiềm năng đó chưa được khai thác. Vì vậy, việc xây dựng “Đề án phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí Vườn quốc gia Chư Mom Ray giai đoạn 2021-2030” là cần thiết và cấp bách. Đề án giúp VQG Chư Mom Ray từng bước khai thác tiềm năng phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch văn hóa lịch sử,... để phát huy các lợi thế du lịch trên cơ sở khai thác các điều kiện thực tế về thiên nhiên, văn hóa, con người. Qua đó, Đề án góp phần thúc đẩy kinh tế, xã hội địa phương phát triển, nâng cao đời sống người dân, đồng thời góp phần bảo vệ môi trường tự nhiên và gìn giữ văn hóa truyền thống.
Đề án nêu rõ nguyên tắc phát triển du lịch, xây dựng dựa trên các quy phạm pháp luật liên quan, chú trọng Phát triển các hoạt động du lịch sinh thái theo hướng bền vững, gắn với bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học, đồng thời phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, đem lại lợi ích cho cộng đồng địa phương; ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu và bảo đảm quốc phòng - an ninh, trật tự an toàn xã hội…Phát triển du lịch có trọng tâm, trọng điểm khai thác đúng thế mạnh của Vườn; chú trọng phát triển theo chiều sâu, đảm bảo chất lượng và hiệu quả, khẳng định thương hiệu và khả năng cạnh tranh, đồng thời tăng cường liên kết với các địa bàn lân cận trong và ngoài tỉnh Kon Tum.
Rừng cây bằng lăng.
Theo đề án 10 dự án được đề xuất ưu tiên thực hiện đó là: Dự án đầu tư Trung tâm Bảo tồn đa dạng sinh học và du lịch sinh thái; Dự án đầu tư điểm du lịch sinh thái rừng khộp; Dự án đầu tư điểm du lịch sinh thái Safari Ya Book; Dự án đầu tư điểm du lịch cộng đồng Làng Bar Gok; Dự án đầu tư một số điểm tham quan tiềm năng để phát triển tuyến du lịch; Dự án phát triển các sản phẩm du lịch trọng tâm VQG Chư Mom Ray,; Dự án phát triển các tuyến du lịch và cải tạo hệ thống đường nội bộ trong VQG để kết nối giữa các điểm du lịch, điểm tham quan; Dự án nâng cao năng lực và quản lý du lịch trong VQG Chư Mom Ray; Dự án quảng bá và xây dựng thương hiệu; Hoạt động vận hành và giám sát; Tổng mức đầu tư của Đề án là 133.550 triệu đồng, lộ trình chia làm 2 giai đoạn.
Để đảm bảo thực hiện đúng tiến độ, Đề án đưa ra 12 nhóm giải pháp thực hiện. Trong đó, ưu tiên nhóm giải pháp về cơ chế, chính sách quản lý, thu hút vốn đầu tư, xây dựng cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch, bảo vệ môi trường du lịch, bảo tồn đa dạng sinh học và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống.
Phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí VQG Chư Mom Ray giai đoạn 2021-2030.
Đề án phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí Vườn quốc gia Chư Mom Ray giai đoạn 2021-2030 được xây dựng dựa trên cơ sở điều tra, đánh giá hiện trạng các loại tài nguyên thiên nhiên, văn hóa lịch sử và văn hóa dân tộc đảm bảo tính khoa học và thực tiễn.
Với mục tiêu khai thác tối đa các lợi thế và tiềm năng của Vườn Quốc gia Chư Mom Ray về các giá trị đa dạng sinh học, cảnh quan và tài nguyên văn hóa để xây dựng VQG Chư Mom Ray trở thành điểm du lịch hấp dẫn, chuyên nghiệp, sản phẩm du lịch đa dạng và bền vững, mang đậm bản sắc riêng của VQG. Khi đi vào hoạt động, Đề án sẽ tạo ra nguồn thu bền vững cho VQG cũng như góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế địa phương, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống của người dân.
Hình ảnh thác 7 tầng.
Tuy nhiên, để đảm bảo đề án được thực hiện có hiệu quả và phù hợp với tình hình là rất quan trọng. Việc liên kết ngành và các bên liên quan để thúc đẩy phát triển du lịch trong VQG Chư Mom Ray cần sự chú trọng, nghiêm túc và cụ thể hóa trong các hoạt động.