Đây là một nhà thuốc có truyền thống 370 năm chữa bệnh cứu người, 17 đời liên tục, với 3 Ngự Y triều đình. Thọ Xuân Đường đã vinh dự được Hội Kỷ lục Gia Việt Nam, Tổ chức Guinness Việt Nam (thành viên của Tổ chức kỷ lục Guinness Thế giới) xác lập kỷ lục là Nhà thuốc gia truyền nhiều đời nhất Việt Nam.
Thọ Xuân Đường và câu chuyện gần 4 thế kỷ chữa bệnh cứu người
Thọ Xuân Đường có cội nguồn từ làng Thọ Am, xã Liên Ninh, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Đây vốn là làng văn hoá có nhiều danh nhân, khoa bảng có công lao với đất nước.
Thọ Xuân Đường có cơ sở 1 ở số 99 Phố Vồi, Thường Tín và cơ sở 2 ở số 5-7 Khu thuỷ sản, ngõ 1 Lê Văn Thiêm, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.
Theo sử ký gia tộc, vào thời Hậu Lê người đầu tiên khởi thủy nghề thuốc của Thọ Xuân Đường là cụ Phùng Văn Dương. Cụ Dương được tuyển vào làm thuốc tại Tế Sinh Đường - Thái Y Viện triều đình nhà Lê năm 1653.
Con trai cụ Dương là Lương y Phùng Văn Đồng (1713-1783), làm lương y phục vụ trong quân đội, được nhà vua phong tới chức Tiến công Thứ Lang kiêm Ngự y ở Thái Y Viện.
Nối nghiệp ông và cha mình, Lương y Phùng Văn Côn (1743-1822) là con trai cụ Đồng, cũng phục vụ trong quân y và được phong chức Tiến công Thứ lang, đến năm 1781 được điều vào
Thái Y Viện giữ chức Phó Ngự y triều đình. Như vậy cả 3 đời họ Phùng làm thuốc đầu tiên đều làm trong Thái Y Viện của triều đình và 2 đời được phong Ngự y (xếp vào hàng quan nh ất phẩm là bậc cao nhất thứ tự 9 bậc danh giá trong các đời vua)
Đặc biệt, dưới triều vua Quang Trung (1788 – 1792), cụ Phùng Văn Côn do tham gia tích cực chữa trị cứu thương trong chiến dịch thần tốc tiêu diệt 20 vạn quân Thanh năm 1789 và có nhiều công lao to lớn đã được vua Quang Trung tấn phong “Oanh liệt Tướng quân”, ban thưởng một đôi đũa Kim Giao thử độc và một đồng tiền vàng mang 4 chữ “Nhất Phẩm Đương Triều” (bậc cao nhất trong thứ tự 9 bậc danh giá trong triều). Đôi đũa và đồng tiền vàng “Nhất Phẩm Đương Triều” đến nay đã trở thành báu vật dòng họ Phùng cùng truyền thống làm thuốc của Thọ Xuân Đường.
Nghề làm thuốc của họ Phùng cứ tiếp tục được nối truyền để phục vụ nhân dân. Trước cách mạng tháng Tám 1945, Lương y Phùng Đức Hậu - nguyên Chủ tịch Hội Đông y Thường Tín (Hậu duệ đời thứ 14 của Lương y Phùng Văn Dương) đã lập ra Nhà thuốc Thọ Xuân Đường tại Chợ Vồi, nay là thị trấn Thường Tín, Hà Nội. Nhà thuốc Thọ Xuân Đường vừa là nơi chữa bệnh cho nhân dân, giúp đỡ người nghèo khổ, vừa là cơ sở hoạt động cách mạng bí mật của nhiều chiến sĩ cộng sản như: Đồng chí Đỗ Mười - nguyên Tổng Bí Thư Đảng Cộng sản Việt Nam, đồng chí Nguyễn Thọ Chân - Ủy viên Trung ương Đảng nguyên Bộ trưởng Bộ Lao Động, đồng chí Bạch Thành Phong - nguyên chủ tịch UBND tỉnh Hà Tây,...và nhiều đồng chí khác. Vì những công lao với Đảng với dân, Gia đình ông đã được Chính phủ trao tặng “Kỷ niệm chương” và “Bằng có công với Nước”.
Nối tiếp nghề thuốc của ông cha, Lương y Phùng Đức Đỗ - hậu duệ đời thứ 15 nguyên là Chủ tịch hội Đông y huyện Thường Tín, uỷ viên BCH hội Đông y Thành phố Hà Nội, đã tiếp nối truyền thống của gia đình bằng trách nhiệm rèn đức, luyện tài, hướng tâm, hướng thiện, “chỉ lấy việc cứu sống mạng người làm nhiệm vụ của mình”.
Kế thừa xứng đáng truyền thống gia tộc, TS. Lương y Phùng Tuấn Giang – truyền nhân đời thứ 16 của gia tộc họ Phùng, là người kế nghiệp Nhà thuốc Thọ Xuân Đường hiện nay. Được thừa hưởng kinh nghiệm quý báu của ông cha, bản thân trau dồi học hỏi kiến thức kinh nghiệm từ nhiều người thầy trong và ngoài nước, TS. Lương y Phùng Tuấn Giang đã kế thừa xứng đáng truyền thống chữa bệnh Nam y của ông cha để lại. Biết kết hợp kiến thức cần thiết của Tây y, bào chế ra những bài thuốc chữa nhiều loại bệnh (nhất là bệnh hiểm nghèo, bệnh khó) hiệu quả cho cộng đồng. Anh còn đi ra thế giới học tập, tìm kiếm các nguồn tri thức chữa bệnh bản địa của nước ngoài đưa về Việt Nam, đồng thời đưa Nam y Việt ra nước ngoài. Gần 30 năm nay, Tiến sĩ Phùng Tuấn Giang không ngừng gìn giữ, bảo tồn, phát huy giá trị tri thức bản địa về y học cổ truyền; mong muốn mang lại những giá trị bền vững không chỉ cho dòng họ mình mà cho cả nền Nam y Việt.
Những thành tưu của Thọ Xuân Đường
Xác định rằng, để phát triển Thọ Xuân Đường nói riêng và ngành y học cổ truyền của dân tộc nói chung, hoạt động nghiên cứu khoa học phải được tiến hành thường xuyên, liên tục và phải tập hợp được các nhà khoa học cùng chung chí hướng, 2 viện nghiên cứu đã được thành lập. Đó là Viện Nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam và Viện Nghiên cứu phát triển Sâm Ngọc Linh Việt Nam với nhiệm vụ nghiên cứu khoa học phục vụ phát triển công nghệ; Nghiên cứu phát triển cây thuốc quý đặc hiệu và các vùng dược liệu tập trung ở Việt Nam; Ứng dụng các giải pháp bào chế hiện đại nhằm nâng cao tăng sinh khả dụng và hiệu quả điều trị của các bài thuốc cây thuốc Nam; Ứng dụng khoa học kĩ thuật vào thực tiễn sản xuất các sản phẩm đặc hiệu từ Đông Nam dược. Nhiều đề tài nghiên cứu cấp Nhà nước, cấp tỉnh, cấp Viện được triển khai và mang lại kết quả ứng dụng cao với các sản phẩm sức khỏe từ y học cổ truyền.
Tại đây, nhiều đối tượng bệnh nhân được ưu tiên miễn phí hoặc giảm chi phí điều trị như: Người già neo đơn, nhà tu hành, người nghèo hoàn cảnh khó khăn, gia đình chính sách, mẹ Việt Nam anh hùng, sinh viên nghèo vượt khó, trẻ em khuyết tật… Bằng cái tâm của người thầy thuốc, trách nhiệm xã hội của mình, đội ngũ cán bộ, nhân viên tại Thọ Xuân Đường đã và đang viết tiếp những trang sử vẻ vang của nhà thuốc nhiều đời nhất Việt Nam, góp phần vào sự phát triển chung của nền y học dân tộc, mang lại những giá trị tốt đẹp trong sự nghiệp chăm sóc sức khỏe Nhân dân đồng thời bảo tồn, tôn vinh các tri thức bản địa của dân tộc Việt, mang lại sức khỏe cho toàn dân.
Khi đại dịch Covid-19 ập đến, TS. Lương y Phùng Tuấn Giang cũng nhanh chóng phổ biến các phương pháp phòng và trị bệnh bằng y học cổ truyền đơn giản và hiệu quả đến người dân, 4.000 thang thuốc Thanh phế bài độc phù chính tăng miễn hệ dịch, ức chế virus, chống cảm cúm cho cộng đồng được phát miễn phí. Hàng nghìn lượt bệnh nhân đã được lương y Giang điều trị trực tiếp hoặc thông qua Internet, nhờ đó giúp nhiều bệnh nhân bảo vệ được sức khỏe, tiết kiệm chi phí điều trị, đồng thời giảm áp lực y tế cho hệ thống y tế nhà nước.
Nhiều năm qua, nhà thuốc Thọ Xuân Đường đã vinh dự nhận nhiều danh hiệu cao quý như Siêu cúp thương hiệu nổi tiếng “Vì sự nghiệp chăm sóc sức khỏe cộng đồng”, Cúp vàng “Danh y xuất sắc và chân dung Hải Thượng Lãn Ông”, Cúp vàng “Vì sức khỏe người Việt”,... TS. Lương y Phùng Tuấn Giang cũng đã được Tổ chức Kỷ lục châu Á xác lập kỷ lục “Người chữa bệnh cho nhiều bệnh nhân ở các nước trên thế giới bằng Nam y Việt Nam”; “Đĩa vàng Khoa học Sáng tạo thế giới” do Viện Hàn lâm Khoa học Sáng tạo thế giới trao tặng vì đã góp phần tôn vinh giá trị Nam y Việt Nam ra quốc tế; Bộ Y tế trao tặng danh hiệu “Trái tim vì sức khỏe người Việt”… cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.
Dưới sự đề cử của Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) và căn cứ vào sự đóng góp không ngừng nghỉ của Kỷ lục gia, Lương y Phùng Tuấn Giang, Người kế nghiệp Thọ Xuân Đường - Nhà thuốc Đông y gia truyền nhiều đời nhất Việt Nam trong lĩnh vực nghiên cứu, phát triển Y dược Cổ truyền Việt Nam, Viện Kỷ lục Thế giới (WorldMark) - Liên minh Kỷ lục Thế giới (WorldKings) đã chính thức trao tặng Đĩa vàng Cống hiến và huy hiệu từ Hội đồng Viện đến Kỷ lục gia, Lương y Phùng Tuấn Giang trong khuôn khổ Lễ Kỷ niệm 370 năm truyền thống Thọ Xuân Đường.
Cũng trong buổi lễ, Nhà thuốc Thọ Xuân Đường đã tri ân các nhà khoa học, chuyên gia và cán bộ nhân viên xuất sắc đã đóng góp cho sự phát triển của Nhà thuốc và các Viện nghiên cứu trực thuộc.
Ts.Thang Văn Phúc (bên trái) và Ts. Lê Doãn Hợp (bên phải) trao tặng Đĩa vàng Cống hiến và huy hiệu từ Viện Kỷ lục Thế giới (WorldMark) đến Kỷ lục gia, Lương y Phùng Tuấn Giang
Các truyền nhân của ba đời đang giữ gìn và phát huy nghề làm thuốc của dòng Họ Phùng Thọ Am
Tri ân và vinh danh 10 nhà khoa học, chuyên gia đã đóng góp cho sự phát triển của Nhà thuốc và các Viện nghiên cứu trực thuộc
Tri ân các cán bộ nhân viên đã có cống hiến cho sự phát triển của Nhà thuốc và các Viện nghiên cứu trực thuộc
Không gian văn hóa truyền thống của Nhà thuốc Thọ Xuân Đường, nơi lưu giữ những kỉ vật lịch sử ý nghĩa, quý giá, niềm tự hào của dòng họ Phùng
Biểu diễn Ca trù và tặng chữ đầu Xuân - nét văn hóa trình diễn trong không gian văn hóa Thọ Xuân Đường nhân kỉ niệm 370 năm Truyền thống Nhà thuốc