NGƯT.PGS.TS Trần Văn Thắng sinh năm 1948 tại quê hương Đình Bảng, Từ Sơn, Bắc Ninh - miền đất quan họ nổi tiếng cả nước, giàu truyền thống văn hóa, lịch sử và cách mạng. Cộng hưởng từ truyền thống hiếu học của quê hương, ngay từ khi còn nhỏ, ông đã sớm bộc lộ tư chất ham học hỏi, say mê tìm tòi, nghiên cứu. Vượt qua những khó khăn, thiếu thốn của gia đình đông anh chị em ngày thơ bé, ông luôn nỗ lực học tập và đạt nhiều thành tích xuất sắc. Tốt nghiệp trường cấp 3 Đình Bảng, với niềm đam mê theo học các trường Kỹ thuật, đặc biệt với Bộ môn Hóa học, ông đã lựa chọn đăng ký học chuyên ngành “Máy và thiết bị hóa chất”, trường ĐH Bách khoa Hà Nội, để thỏa mãn niềm đam mê được nghiên cứu và áp dụng kiến thức khoa học vào ngành CN Hóa học hiện đại của đất nước.
NGƯT.PGS.TS Trần Văn Thắng
Sau 5 năm miệt mài học tập, trau dồi và tích lũy tri thức trên ghế giảng đường, năm 1971, Kỹ sư Trần Văn Thắng đã tốt nghiệp với tấm Bằng loại giỏi và là người duy nhất của lớp Máy Hóa K11 được giữ lại Trường làm cán bộ giảng dạy. Đối với ông đây là điều bất ngờ (vì ông muốn trở thành Kỹ sư trực tiếp làm việc trong các nhà máy của CN Hóa chất – Dầu khí) nhưng cũng là niềm vui, niềm hãnh diện của bản thân, gia đình và dòng họ.
Từ năm 1971-1987, giảng viên trẻ Trần Văn Thắng công tác tại Khoa Công nghệ Hóa học, nghiên cứu và giảng dạy chuyên môn ngành Máy Hóa chất. Vừa giảng dạy vừa không ngừng nâng cao kiến thức chuyên môn, tiếp cận với nền khoa học hiện đại trên thế giới, ông đã được nhà trường cử đi thực tập sinh tại trường Hóa Mendeleep – Matxcơva, chuyên ngành chuyên ngành “Điều khiển học” từ năm 1987 – 1990. Tại đây, ông có dịp gặp gỡ nhiều Giáo sư, nhà khoa học và các chuyên gia hàng đầu của trường, học hỏi kiến thức và những tinh hoa, tiến bộ khoa học mà trong nước lúc bấy giờ chưa có được.
Năm 1991, ông trở về nước tiếp tục giảng dạy tại Khoa Công nghệ Hóa học, trường ĐHBK Hà Nội. Khi đó cũng là lúc Thứ trưởng Bộ GD & ĐT ký quyết định cho phép chính thức mở ngành đào tạo Kỹ sư Công nghệ in tại Khoa Công nghệ Hóa học. Ông được Khoa phân công một nhiệm vụ mới – xây dựng và đào tạo Kỹ sư chuyên ngành “Công nghệ in” vừa mới chào đời và còn rất non trẻ này.
Trước muôn vàn khó khăn ngày đầu thành lập, Trưởng nhóm Công nghệ in Trần Văn Thắng và các cộng sự đã phải nỗ lực rất nhiều để vượt qua nhiều khó khăn thách thức, nhằm duy trì đào tạo và đảm bảo chương trình, chất lượng đào tạo. Khi ấy, ông vừa làm Trưởng nhóm Công nghệ in vừa là Phó Chủ nhiệm Khoa Công nghệ Hóa học. Ông đã xin nhà trường bổ sung thêm nhiều cán bộ trẻ để tập trung phát triển ngành đào tạo này.
Dấu ấn đáng nhớ vào năm 1999, đại diện cho nhóm và Khoa Công nghệ Hóa học, PGS.TS Trần Văn Thắng đã tham gia Hội đồng Xây dựng Chương trình Khung đào tạo ngành in của Bộ GD & ĐT cùng với Khoa In trường SP Kỹ thuật Thủ Đức (Tp. Hồ Chí Minh), tạo cơ sở cho việc xây dựng chương trình đào tạo ngành In của Bộ GD& ĐT và của trường ĐHBK Hà Nội. Trải qua một thời gian chuẩn bị về mọi mặt, đến tháng 10/ 2003, Hiệu trưởng trường ĐH Bách khoa Hà Nội đã ký Quyết định thành lập Bộ môn Công nghệ in thuộc Khoa Công nghệ Hóa học, do PGS.TS Trần Văn Thắng làm Trưởng Bộ môn.
Tháng 2/ 2003, Thầy giáo Trần Văn Thắng đã bảo vệ thành công Luận án TS Kỹ thuật chuyên ngành Quá trình và thiết bị công nghệ hóa học với đề tài “Tối ưu hóa quá trình công nghệ khử Cr+6 trong xử lý nước thải mạ điện”. Sau đó, trong dự án hợp tác NCKH quốc tế, năm 2006 -2007, ông tham gia thực tập khoa học về “Nghiên cứu sản xuất mực in phun” theo chương trình hợp tác quốc tế (Với ĐH VUB, Vương quốc Bỉ).
Với những thành tích nổi bật trong công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học, TS. Trần Văn Thắng được lãnh đạo trường ĐH Bách khoa Hà Nội ghi nhận, các thế hệ học trò kính trọng và đồng nghiệp quý mến. Ông được phong học hàm Phó Giáo sư năm 2007 và danh hiệu Nhà giáo Ưu tú năm 2010.
Tâm huyết với sự nghiệp NCKH, PGS.TS Trần Văn Thắng đã chủ trì hàng chục công trình NCKH các cấp, hướng dẫn bảo vệ thành công hàng chục ThS và NCS của trường ĐHBK Hà Nội và Đại học Đà Nẵng. Bên cạnh đó, ông còn là tác giả của hàng chục bài báo khoa học được công bố trên các Tạp chí chuyên ngành uy tín trong và ngoài nước. Ngoài ra, ông cũng tham gia viết 4 cuốn sách giáo trình và bài giảng, là: Giáo trình “Cơ sở tính toán và thiết kế thiết bị hóa chất”; Giáo trình “Công nghệ gia công sau in”; Giáo trình “Cơ sở thiết kế xí nghiệp in”; Bài giảng “Lý thuyết quá trình chụp ảnh”. Đây đều là những tài liệu học tập, nghiên cứu mang nhiều giá trị khoa học dành cho sinh viên và những người yêu thích nghiên cứuvề chuyên ngành Máy hóa & dầu khí , ngành Công nghệ in.
Sự ghi nhận dành cho NGƯT.PGS.TS Trần Văn Thắng thật xứng đáng và đầy trân quý, đó là: Bằng khen của Bộ GD & ĐT (năm 2000, 2007), Huy chương Vì sự nghiệp Khoa học – Công nghệ của Bộ KH & CN ( năm 2001), Huy chương Vì sự nghiệp Giáo dục (năm 2002), Danh hiệu Cán bộ Giảng dạy giỏi, Chiến sỹ Thi đua các năm 1995, 1997, 2000, 2001, 2004, 2005, 2006, Bằng khen của Thủ tướng Chính Phủ ( năm 2008)…nhưng trên hết, có lẽ danh hiệu và phần thưởng lớn nhất đối với Nhà giáo, Nhà khoa học tận tâm, nhiệt thành ấy, đó chính là sự thành đạt của các thế hệ học trò chuyên ngành Máy hóa, ngành Công nghệ in cũng như Bộ môn Công nghệ In nói riêng, trường ĐH Bách khoa Hà Nội nói chung, những người đã và đang đóng góp cho sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước.
