VNHN - Theo báo cáo mới nhất của Thường trực Ủy ban Pháp luật, tuy cơ quan chủ trì tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết vẫn giữ như hiện hành, song bổ sung một số quy định để bảo đảm quá trình này được thực hiện chặt chẽ hơn. Trong đó, dự thảo Luật mới nhất bổ sung quy định Phó Chủ tịch Quốc hội phụ trách dự án, dự thảo tổ chức họp các cơ quan chức năng trong trường hợp chưa thống nhất quan điểm.
Ảnh minh họa
Thể hiện rõ hơn trách nhiệm bảo vệ quan điểm
Tại Báo cáo một số vấn đề xin ý kiến với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Thường trực Ủy ban Pháp luật cho biết, trên cơ sở tiếp thu chỉ đạo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về vấn đề trách nhiệm chủ trì việc tiếp thu, chỉnh lý dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết, các Điều 74, 75, 76 và 77 của Luật hiện hành được chỉnh sửa theo hướng giữ nguyên vai trò của cơ quan chủ trì thẩm tra trong công tác này. Đồng thời, bổ sung một số quy định nhằm nâng cao hơn nữa trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) trình dự án; xác định rõ hơn trách nhiệm của từng cơ quan trong giai đoạn tiếp thu, chỉnh lý; quy định rõ hơn cơ chế chịu trách nhiệm đến cùng của cơ quan, tổ chức, ĐBQH.
Trong đó, để nâng cao hơn nữa trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, ĐBQH trình dự án, Thường trực Ủy ban Pháp luật bổ sung quy định các đơn vị, cá nhân này có trách nhiệm nghiên cứu, dự kiến sơ bộ nội dung giải trình, tiếp thu ý kiến thảo luận ở tổ của ĐBQH, gửi tới ĐBQH trước khi thảo luận tại hội trường. Đối với các dự án được xem xét, thông qua theo quy trình 2 hoặc 3 kỳ họp, bổ sung quy định cơ quan, tổ chức, ĐBQH trình dự án, dự thảo có trách nhiệm nghiên cứu, đề xuất nội dung dự kiến giải trình, tiếp thu, chỉnh lý theo ý kiến của ĐBQH trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày Quốc hội kết thúc thảo luận ở hội trường, gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đồng thời gửi Thường trực cơ quan chủ trì thẩm tra. Thường trực Ủy ban Pháp luật nhận thấy, bổ sung quy định này để bảo đảm quyền và thể hiện rõ hơn trách nhiệm “theo đuổi” và “bảo vệ” quan điểm của cơ quan, cá nhân trình dự án, dự thảo.
Ngoài ra, Thường trực Ủy ban Pháp luật cũng đề xuất bổ sung quy định cơ quan, tổ chức, ĐBQH trình dự án, dự thảo phải có ý kiến chính thức bằng văn bản về những nội dung giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo, kể cả đồng ý hay không đồng ý. Trường hợp có ý kiến khác sẽ đề xuất phương án xử lý để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét.
Đặc biệt, Thường trực Ủy ban Pháp luật cũng đề nghị luật hóa việc Phó Chủ tịch Quốc hội phụ trách dự án, dự thảo chủ trì cuộc làm việc với lãnh đạo cơ quan, tổ chức, ĐBQH trình dự án, Thường trực cơ quan chủ trì thẩm tra, đại diện Thường trực Ủy ban Pháp luật, Bộ Tư pháp… để trao đổi, thống nhất việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, pháp lệnh, nghị quyết trước khi trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với những vấn đề quan trọng, vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau.
Có thống nhất với Luật Tổ chức Quốc hội?
Đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội tham gia Hội nghị lấy ý kiến về dự án Luật này cơ bản đồng tình với những sửa đổi, bổ sung về trách nhiệm chủ trì việc tiếp thu, chỉnh lý dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết. Tuy nhiên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Minh Sơn lưu ý, Điều 65, Luật Tổ chức Quốc hội hiện hành quy định, các Phó Chủ tịch Quốc hội giúp Chủ tịch Quốc hội làm nhiệm vụ theo sự phân công của Chủ tịch. Khi Chủ tịch Quốc hội vắng mặt thì một Phó Chủ tịch Quốc hội được Chủ tịch ủy nhiệm thay mặt thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch Quốc hội. Với quy định như trên tại Luật Tổ chức Quốc hội, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cho rằng, cần cân nhắc quy định về vai trò độc lập của các Phó Chủ tịch Quốc hội trong quy trình tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện dự án, dự thảo.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, việc bổ sung quy định này là luật hóa từ thực tiễn công tác xây dựng pháp luật hiện nay. Thực tế, khi có vấn đề có ý kiến khác nhau, không chờ đến khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội họp, trước đó sẽ tổ chức cuộc họp do Phó Chủ tịch Quốc hội phụ trách về dự án, dự thảo tiến hành chủ trì, để nghe ý kiến các cơ quan, thống nhất quan điểm, đỡ đưa ra thảo luận tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật giải thích, đây là trách nhiệm của Phó Chủ tịch Quốc hội trước phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, theo sự phân công, phân nhiệm giữa các lãnh đạo Quốc hội.
Tán thành với bổ sung này tại dự án Luật, Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh Nguyễn Mai Bộ cho rằng, cùng với việc luật hóa vai trò của Phó Chủ tịch Quốc hội trong quá trình tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện dự án, dự thảo cần đồng bộ sửa đổi các quy định liên quan tại Luật Tổ chức Quốc hội, tạo sự thống nhất khi thực hiện. Lý giải cho sự tán thành này, Ủy viên Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh cho biết, thời gian qua, “một số vấn đề không chính xác được ĐBQH phát hiện ra, nhưng lãnh đạo cơ quan chủ trì soạn thảo “không thích”, nên rất cần có vai trò của Phó Chủ tịch Quốc hội phụ trách dự án, dự thảo khi họp để thống nhất về vấn đề quan trọng, vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau”.
Trên thực tế, các Phó Chủ tịch Quốc hội phụ trách dự án, dự thảo đã chủ trì một số cuộc họp giữa các cơ quan để nghe ý kiến các cơ quan, thống nhất quan điểm. Tác dụng thực tế của các cuộc họp này là minh chứng thuyết phục để luật hóa vai trò của Phó Chủ tịch Quốc hội phụ trách dự án, dự thảo trong quá trình nêu trên.
