Chợ phiên Cán Cấu là một trong những chợ vẫn gìn giữ được nguyên vẹn nét đẹp của một phiên chợ truyền thống vùng Tây Bắc; đây không chỉ là nơi trao đổi nông sản, các vật dụng thiết yếu mà còn là sàn giao dịch trâu lớn nhất vùng Tây Bắc, Việt Nam.
Vào mỗi sáng thứ bảy hàng tuần, ven tỉnh lộ 153 thuộc địa phận xã Cán Cấu, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai; con đường duy nhất nối thị trấn Bắc Hà và thị trấn vùng biên Si Ma Cai lại đông vui, nhộn nhịp, khắp nơi vang vọng tiếng cười nói, tiếng gọi nhau đi chợ sớm của người dân bản địa. Họ mang theo những đặc sản địa phương như: các loại rau rừng, mật ong rừng, nấm hương, mộc nhĩ, lợn cắp nách, gà bản, thổ cẩm, đồ trang sức... đến để họp chợ.
Chợ phiên Cán Cấu Si Ma Cai - Ảnh www.youtube.com
Phiên chợ thường được họp đến xế trưa là kết thúc, nên để tham dự được phiên chợ này du khách phải dậy thật sớm để đến kịp giờ họp chợ. Chợ vùng cao không được đầu tư như các chợ ở dưới xuôi, tại đây các sạp hàng chỉ được dựng tạm từ những cây gỗ rồi che mái bằng lá khô hay phủ một lớp bạt phía trên; những người bán các đồ nhu yếu phẩm, đồ ăn thì sẽ bày hàng lên các phản gỗ được ghép bằng các thanh gỗ nhỏ; những người dân bản địa mang theo vài bó rau hay dăm ba quả ớt, củ hành đến để trao đổi thì chỉ cần đặt mặt hàng muốn bán vào gùi hoặc trải tấm bạt nhỏ để che đi nền đất, như vậy là đã có ngay một gian hàng ngoài chợ.
Những người dân tộc thiểu số đến đây để gặp gỡ, giao lưu, trò chuyện. Nguồn ảnh: baodanang.vn
Mỗi phiên chợ, không chỉ là nơi để trao đổi hàng hoá mà còn là nơi mà đồng bào nơi đây đến để gặp gỡ, giao lưu, trò chuyện, hay đơn giản là để thưởng thức các món ăn mĩ vị của vùng đất này. Nhắc đến ẩm thực vùng cao Tây Bắc, ắt hẳn ai cũng đã từng nghe danh món thắng cố ngựa, món ăn nức tiếng gần xa bằng sự kết hợp tinh tế giữa các nguyên liệu tạo nên một mùi vị rất riêng, chỉ cần thử một miếng cũng đã cảm nhận được hương vị lan toả khắp cả khoang miệng và vương vấn mãi nơi đầu lưỡi. Tiếp đến, phải kể đến món thịt lợn đen được nuôi bằng ngô và thả rông tại vườn của người Nùng- Si Ma Cai; thịt lợn đen chắc, thịt ngọt và thơm ngon vô cùng, dù chế biến bằng cách nào thì cũng vẫn giữ được vị ngon của thịt. Bên cạnh đó, còn có các món ăn đặc sản khác như: phở gà đen, mèn mén, óc đậu, rượu ngô…
Món thắng cố ngựa nức tiếng gần xa - Ảnh gtop.vn
Chợ phiên Cán Cấu còn được biết đến là một sàn giao dịch trâu lớn nhất vùng Tây Bắc, mỗi phiên chợ, số lượng trâu giao dịch lên đến hàng trăm con. Những người lái trâu mang trâu từ khắp các thôn, bản của vùng cao Bắc Hà, Si Ma Cai, Mường Khương của Lào Cai, Xín Mần (Hà Giang) và Yên Bái đều tụ họp tại đây. Vì phần lớn trâu tại đây là trâu đực nên du khách sẽ được chứng kiến những cuộc trọi trâu gay cấn và đầy bất ngờ. Người dân đến chợ mua trâu với nhiều mục đích như: làm giống, vỗ béo, hay xẻ thịt bán,.. nhưng chủ yếu là để phục vụ cho việc cày bừa, canh tác nông nghiệp. Nhờ vào sự phát triển của sàn giao dịch trâu Cán Cấu, mà nhiều người dân địa phương đã có được nguồn kinh tế ổn định từ việc làm nghề lái trâu, vỗ béo gia súc.
Sàn giao dịch trâu lớn nhất vùng Tây Bắc - Ảnh thoidai.com.vn
Đến với chợ phiên Cán Cấu du khách có thể cảm nhận được bầu không khí trong lành, mát dịu của vùng cao Tây Bắc, cùng nhau thưởng thức một ly rượu cay nồng, chinh phục những thửa ruộng bậc thang uốn lượn trong những làn mây mờ ảo. Ngoài ra, tình cảm chân thành, nồng hậu, gần gũi và mến khách của người dân cũng là điểm đặc biệt để níu giữ chân bất kỳ người nào khi tới đây./.
