Hòa Bình nhiều tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội
Tỉnh Hòa Bình có vị trí chiến lược quan trọng, là cửa ngõ vùng Tây Bắc của Tổ quốc, cầu nối giữa vùng Tây Bắc với Thủ đô Hà Nội và các tỉnh vùng đồng bằng Bắc Bộ; là tỉnh đất rộng, người thưa với diện tích tự nhiên gần 4,6 nghìn km2 (đứng thứ 33/63 địa phương trên cả nước), dân số trên 900 nghìn người (thứ 50/63) với 07 dân tộc anh em, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm khoảng 3/4 dân số (chủ yếu là đồng bào dân tộc Mường, chiếm trên 63%).
Với vị trí tiếp giáp với Thủ đô Hà Nội, Hòa Bình có mạng lưới giao thông tương đối thuận lợi (đường Hồ Chí Minh, quốc lộ 6, 12B, 21, 15A, 70B...) và đang tiếp tục được hoàn thiện theo hướng hình thành trục vành đai kết nối qua địa phận tỉnh Hòa Bình; có hệ thống sông ngòi phân bố tương đối dày và đồng đều với nhiều sông lớn (sông Đà, sông Mã...). Hòa Bình có điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu phong phú, đa dạng, đất đai có độ màu mỡ cao; diện tích đất lâm nghiệp, đất sản xuất nông nghiệp và đất chưa sử dụng lớn, độ che phủ rừng (51,5%) cao hơn trung bình cả nước; có nhiều địa điểm du lịch giàu tiềm năng như suối khoáng Kim Bôi, Thung Nai, động thác Bờ, thung lũng Mai Châu, rừng nhiệt đới nguyên sinh Pù Noọc... Đặc biệt, Hòa Bình là nơi xây dựng một trong những "công trình thế kỷ" là Nhà máy Thủy điện Hòa Bình, biểu tượng của công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hoá của đất nước; có tiềm năng lớn trong phát triển công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp chế biến nông sản...; có tài nguyên khoáng sản tương đối phong phú, nhất là đất sét, đá vôi, than đá...
Bên cạnh đó, Hòa Bình có nền văn hóa dân tộc đặc sắc với 786 di sản văn hóa phi vật thể; hơn 18 nghìn hiện vật có giá trị của nền "Văn hóa Hòa Bình", tiêu biểu nhất là văn hóa Mường với các di sản nổi tiếng như Mo Mường, Sử thi Đẻ đất đẻ nước...; văn hóa ẩm thực đa dạng, phong phú, nhiều sản vật địa phương nổi tiếng như cơm lam Hòa Bình, lợn mán, cá sông Đà, rượu cần Mường, cam Cao Phong, quýt Ôn Châu, mía tím... Con người Hòa Bình giàu truyền thống cách mạng, đoàn kết, cần cù, đôn hậu, mến khách với khát vọng vươn lên mạnh mẽ làm giàu cho quê hương, đất nước.
Với nhiều tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh và nguồn lực phong phú, đa dạng, tỉnh Hòa Bình hội tụ đủ các điều kiện riêng có để phát triển nhanh, bền vững, văn minh và giàu đẹp như lời đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhận định trong chuyến thăm và làm việc với lãnh đạo tỉnh Hoà Bình ngày 22/3/2022.
GRDP tăng 9,03%
Năm 2022, mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhưng Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân các dân tộc tỉnh Hoà Bình đã thể hiện quyết tâm cao, phát huy tinh thần năng động, sáng tạo, nỗ lực phấn đấu và đạt được những kết quả tích cực, khá toàn diện trên tất cả các lĩnh vực. Tỉnh đã thực hiện đạt và vượt 18/19 chỉ tiêu kế hoạch chủ yếu. GRDP tăng 9,03% (cao hơn mức tăng chung của cả nước là 8,02%, đứng thứ 24/63 cả nước); GRDP bình quân đầu người tăng 12,01%; cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực. Lạm phát được kiểm soát, CPI bình quân năm 2022 tăng 3,32%. Thu ngân sách nhà nước đạt trên 6,4 nghìn tỷ đồng, tăng 14,2%. Nông nghiệp phát triển khá; nông dân được mùa, được giá; tỷ lệ che phủ rừng duy trì ổn định ở mức 51,5%. Chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 14,1%; trong đó, chỉ số ngành sản xuất và phân phối điện tăng 18,73%, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.
Các lĩnh vực văn hóa, xã hội, giáo dục, y tế, lao động được quan tâm, triển khai hiệu quả công tác bảo đảm an sinh xã hội, đời sống của người dân được cải thiện. Công tác quản lý nhà nước về dân tộc, tôn giáo được thực hiện tốt…
Bên cạnh những kết quả đạt được, tỉnh Hòa Bình còn một số tồn tại, hạn chế như: Xuất phát điểm thấp, quy mô nền kinh tế còn nhỏ; chất lượng tăng trưởng chưa cao và thiếu bền vững; chuyển dịch cơ cấu trong nội bộ các ngành kinh tế chưa rõ nét.
Công nghiệp chế biến chế tạo chưa phát huy được vai trò là động lực tăng trưởng, còn phụ thuộc nhiều vào ngành sản xuất và phân phối điện. Sản xuất nông nghiệp chất lượng cao chưa phát triển mạnh, chưa gắn với công nghiệp chế biến; ứng dụng khoa học công nghệ còn hạn chế. Mặc dù tốc độ phát triển du lịch khá cao, nhưng chưa thực sự bền vững, hiệu quả kinh tế chưa cao và chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của Tỉnh...
Với những kết quả đã đạt được và một số tồn tại, hạn chế, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu quan điểm trong thời gian tới, tỉnh Hòa Bình cần phải quán triệt, cụ thể hóa và triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030 và Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 05 năm 2021 - 2025; Nghị quyết số 11-NQ/TW ngày 10/2/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng trung du và miền núi Bắc Bộ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; các Nghị quyết chuyên đề của Trung ương, Bộ Chính trị và các Nghị quyết của Quốc hội; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII và kết luận của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại chuyến thăm và làm việc với lãnh đạo Tỉnh vào ngày 22/3/2022.
Đồng thời, bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn khách quan, lấy thực tiễn làm thước đo; chú trọng sơ kết, tổng kết, đánh giá, đúc rút bài học kinh nghiệm, phát huy mô hình hay, cách làm hiệu quả để tiếp tục nhân rộng, tạo sức lan tỏa. Giữ vững bản lĩnh, kiên định, kiên trì những vấn đề có tính nguyên tắc nhưng chủ động, tích cực, linh hoạt, sáng tạo trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành phù hợp tình hình thực tiễn; thực hiện có trọng tâm, trọng điểm, làm việc nào dứt điểm việc đó.
Phát huy mạnh mẽ những tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội và lợi thế cạnh tranh; phát huy hơn nữa tinh thần tự lực, tự cường, vươn lên mạnh mẽ bằng sức mạnh nội sinh, đi lên từ bàn tay, khối óc, khung trời, mảnh đất của mình, không trông chờ, ỷ lại. Lấy nguồn lực bên trong là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định, nguồn lực bên ngoài là quan trọng và đột phá.
Tập trung cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh; phấn đấu trong thời gian ngắn nhất cải thiện cho được các chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, coi đây là nhiệm vụ chính trị cần được tập trung ưu tiên thực hiện.
Hòa Bình là địa phương còn nhiều dư địa phát triển, nhất là về nông nghiệp, công nghiệp chế biến, du lịch văn hóa lịch sử - sinh thái, tỉnh Hòa Bình phải hết sức chú trọng bảo đảm hài hòa giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa, xã hội và bảo vệ môi trường sinh thái, gắn với bảo đảm quốc phòng, an ninh; không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội, môi trường để đổi lấy tăng trưởng kinh tế đơn thuần. Góp phần cùng cả nước xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất và hiệu quả.
Hòa Bình cần tăng cường phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm đi đôi phân bổ nguồn lực, nâng cao trình độ, năng lực của đội ngũ cán bộ thực thi và kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực; thúc đẩy và bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung; có biện pháp kiểm tra, giám sát hiệu quả công việc đã triển khai của từng cấp.
Xây dựng hệ thống cơ quan hành chính trong sạch, vững mạnh, đoàn kết, thống nhất cao, liêm chính, dân chủ, hành động, hiệu quả, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ. Xây dựng đội ngũ cán bộ chuyên nghiệp, liêm chính, tận tụy, vì Nhân dân phục vụ. Tăng cường công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực, xử lý nghiêm các sai phạm.
Hòa Bình tập trung quy hoạch, phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội
Thủ tướng yêu cầu trong thời gian tới, tỉnh Hòa Bình tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác quy hoạch, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, ưu tiên với quan điểm quy hoạch phải đi trước một bước, có tầm nhìn dài hạn, chiến lược và tư duy đổi mới, vừa phát huy tiềm năng, thế mạnh, vừa hóa giải được các điểm nghẽn, nút thắt, các khó khăn, thách thức; khẩn trương hoàn thiện và trình cấp có thẩm quyền phê duyệt Quy hoạch tỉnh Hòa Bình thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trước tháng 5/2023.
Cùng với đó là chú trọng đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, đặc biệt là hạ tầng giao thông, thủy lợi, phòng chống thiên tai; bảo đảm kết nối liên hoàn trong nội tỉnh, giữa các tỉnh trong vùng, giữa vùng với cả nước và quốc tế; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và nguồn lực để phấn đấu hoàn thành 03 dự án trọng điểm (tuyến đường kết nối vùng Hòa Bình, Hà Nội và cao tốc Sơn La; tuyến cao tốc Hà Nội - Hòa Bình; tuyến cao tốc Hòa Bình - Sơn La) trong nhiệm kỳ 2021 - 2025.
Phát triển nông nghiệp sinh thái
Hòa Bình tập trung xây dựng, phát huy hiệu quả vùng động lực kinh tế của tỉnh (thành phố Hòa Bình, khu vực giáp ranh thành phố Hà Nội, ...); điều chỉnh hợp lý chiến lược các ngành kinh tế; ưu tiên nguồn lực cho phát triển kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn gắn với tiềm năng, thế mạnh, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của tỉnh. Thực hiện tốt công tác xây dựng cơ chế, chính sách mở đường cho phát triển, thu hút đầu tư, chú trọng phương thức đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) để huy động mọi nguồn lực cho phát triển.
Phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, vùng chuyên canh gắn kết với công nghiệp chế biến, du lịch, nhất là những nông sản có thế mạnh; phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh. Triển khai hiệu quả chương trình "mỗi xã một sản phẩm - OCOP", trong đó chú trọng 05 yếu tố: xây dựng thương hiệu, quy hoạch vùng nguyên liệu, vốn tín dụng, ứng dụng khoa học - công nghệ và phát triển thị trường. Tập trung xây dựng, quảng bá thương hiệu, phát triển thương mại điện tử, thúc đẩy tiêu thụ nông sản trong nước và xuất khẩu; đổi mới tư duy, không chờ khách hàng tìm đến mà chủ động đưa sản phẩm của mình đến với khách hàng tiềm năng.
Xây dựng các sản phẩm du lịch chất lượng cao
Cơ cấu lại sản xuất công nghiệp theo hướng giảm tỷ trọng công nghiệp khai thác, tăng tỷ trọng công nghiệp chế biến chế tạo, nhất là chế biến nông sản. Tiếp tục đẩy mạnh đầu tư, phát triển hạ tầng và thu hút đầu tư vào các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn.
Xây dựng các sản phẩm du lịch chất lượng cao, độc đáo gắn với giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa, bản sắc, nét đẹp của thiên nhiên, con người Hòa Bình.
Thực hiện đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho các ngành, lĩnh vực mũi nhọn, có thế mạnh và đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm đối với đồng bào dân tộc, nhất là ở vùng sâu, vùng xa. Rà soát, sắp xếp các trường cao đẳng trên địa bàn; nghiên cứu và chuẩn bị các điều kiện cần thiết để thành lập cơ sở giáo dục đại học nhằm đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.
Tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI).
Chú trọng phát triển các lĩnh vực văn hóa, giáo dục, y tế, xã hội, bảo đảm an sinh xã hội. Tăng cường công tác quản lý đất đai, tài nguyên, khoáng sản, bảo vệ môi trường. Bảo vệ, phát triển và sử dụng hiệu quả, bền vững rừng, nhất là rừng phòng hộ, rừng đặc dụng; nghiên cứu tổ chức thực hiện hiệu quả dịch vụ cacbon rừng trên địa bàn…/.
