Với việc tập trung khai thác 3 loại hình du lịch phổ biến là: du lịch biển; du lịch lịch sử-văn hóa, tâm linh và du lịch sinh thái, gắn với văn hóa ẩm thực của các miền quê trong tỉnh, năm 2022, ngành Du lịch Hà Tĩnh tuy còn nhiều khó khăn sau đại dịch Covid-19, vẫn đặt mục tiêu thu hút 800.000 lượt khách tham quan, với khoảng 450.000 lượt khách lưu trú nội địa và khoảng 15.000 lượt khách lưu trú quốc tế.
Để hoàn thành mục tiêu đó, nhiều giải pháp đã được Du lịch Hà Tĩnh đề ra nhằm phục hồi và phát triển, như: Triển khai xây dựng các nghị quyết mới về chính sách khuyến khích phát triển du lịch giai đoạn 2022-2025 và những năm tiếp theo; tập trung đầu tư cơ sở hạ tầng, hình thành các điểm check in tại các khu, điểm du lịch; tăng cường ứng dụng công nghệ số nhằm xúc tiến quảng bá du lịch hiệu quả. Cùng với đó là các hoạt động hưởng ứng Chương trình “Người Việt Nam đi du lịch Việt Nam”, “Kết nối xanh du lịch Việt Nam” do Tổng cục Du lịch và Hiệp hội Du lịch Việt Nam phát động, với nội dung sống chung với COVID-19 trong từng doanh nghiệp du lịch, tạo sự tin tưởng của khách du lịch…
Đa dạng những điểm đến hấp dẫn
Một hành trình du lịch đến với Hà Tĩnh, nếu được thực hiện đầy đủ sẽ thực sự phong phú và đa dạng, với hàng chục điểm đến mà tính hấp dẫn, giá trị của mỗi điểm đến thật khó so sánh về sự hơn kém. Đó là những danh lam thắng cảnh kỳ thú; là quê hương của nhiều danh nhân gắn với di tích lịch sử, văn hóa… Ở loại hình du lịch nào tại Hà Tĩnh cũng có những điểm đến hấp dẫn du khách.
Du lịch sinh thái có Thác Vũ Môn thuộc địa phận huyện Hương Khê, với độ cao gần 1.300m so với mặt biển, lòng thác rộng 27,5m, có 4 cấp nước và lượng nước quanh năm không khi nào cạn; Hoành Sơn Quan và danh thắng đèo Ngang nằm ở ranh giới của 2 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình và là một danh thắng vốn đã nổi tiếng từ xưa; Vườn quốc gia Vũ Quang thuộc huyện Vũ Quang, nằm ở phía Tây của tỉnh, có độ cao trung bình trên 800m so với mặt biển, không chỉ là khu bảo tồn thiên nhiên mà còn là khu di tích lịch sử ghi dấu những sự kiện lịch sử oai hùng trong cuộc khởi nghĩa Cần Vương chống Pháp của Phan Đình Phùng vào cuối thế kỷ 19; Khu du lịch sinh thái nước khoáng nóng Sơn Kim thuộc xã Sơn Kim, huyện Hương Sơn - Nơi có cảnh sắc thiên nhiên kỳ vĩ, thơ mộng và nguồn nước khoáng nóng không nơi nào sánh được; Khu du lịch sinh thái Hải Thượng thuộc huyện Hương Sơn lại mang đậm nét văn hóa tâm linh, đến đây du khách sẽ cảm nhận được hồn quê xứ Nghệ với không gian yên tĩnh cùng cảnh sắc sơn thủy hữu tình… Và khi đến với Khu du lịch sinh thái Đồng Nôi ở Thiên Cầm, huyện Cẩm Xuyên, du khách sẽ được ngắm các “suối hoa”, “thảm hoa” đua sắc rực rỡ, trải nghiệm các hoạt động như trồng rau, câu cá và thưởng thức những món ăn đặc sản của vùng biển…
Đến với Du lịch biển Hà Tĩnh, du khách có thể lựa chọn nhiều điểm, mỗi nơi có niềm thú vị, có sự cảm nhận sâu lắng riêng. Khu du lịch biển Thiên Cầm với bãi cát trắng mịn, nước trong xanh như ngọc, cùng nhiều thắng cảnh đẹp như Cửa Nhượng, đảo Én, suối nước ngọt... Biển Thạch Hải - Quỳnh Viên cũng là bãi biển nước sạch, cát mịn và bằng phẳng; đến đây không chỉ tắm biển, du khách còn có thể tham quan di chỉ khảo cổ Thạch Lạ, đền thờ Thánh Mẫu trên núi, miếu thờ cá Voi ở dưới núi… Tại đây còn sở hữu những khu nghỉ dưỡng cao cấp, những bể tắm nước ngọt và các món ăn đặc sản của vùng đất Hà Tĩnh...
Đặc biệt, Khu du lịch biển Xuân Thành hiện đã trở thành một điểm đến với rất nhiều tiện ích và nhu cầu được đáp ứng cho du khách. Nằm trên địa phận huyện Nghi Xuân, biển Xuân Thành còn giữ được vẻ nguyên sơ, kỳ bí và thơ mộng, là điểm nghỉ dưỡng lý tưởng dành cho du khách gần xa. Đến với biển Xuân Thành, ngoài tắm biển, nghỉ dưỡng và thưởng thức hải sản tươi ngon, du khách còn có thể tham quan một số điểm du lịch lân cận, trải nghiệm du thuyền Giang Đình Cổ Độ, hay đắm mình trong những làn điệu dân ca ví - giặm thắm đậm tình quê để hiểu hơn về cuộc sống, tâm hồn và cốt cách của con người nơi vùng quê đáng yêu này. Đặc biệt tại Xuân Thành có Khu phức hợp nghỉ dưỡng Hoa Tiên Paradise trải dài ven biển được thiết kế để trở thành khu nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí Top đầu khu vực Bắc Trung bộ… cùng nhiều công trình khách sạn, dịch vụ sang trọng và đầy đủ tiện nghi khác, để biển Xuân Thành giờ đây là một trong những điểm đến đầy cuốn hút trong hành trình du lịch Hà Tĩnh.
Về Hà Tĩnh, những Di tích lịch sử - văn hóa – tâm linh cũng là những điểm đến thu hút mọi du khách, bởi giá trị bất biến và ý nghĩa thiêng liêng của các di tích. Khu di tích cố Tổng Bí thư Hà Huy Tập thuộc thôn 8, xã Cẩm Hưng, huyện Cẩm Xuyên, gồm khu lưu niệm và khu mộ ở đồi miếu Đồng Lem cách đó 1km, được bao bọc bởi những hàng cây xanh mát, không gian yên bình, thoáng đãng. Đây là một quần thể di tích đẹp, sông núi hữu tình, trên có núi Quần Hội, Tùng Lĩnh, dưới có bến Tam Soa, ngã ba Linh Cảm. Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc ở thị trấn Đồng Lộc, huyện Can Lộc tuy không phải là di tích cổ, nhưng vẫn là một địa chỉ tâm linh được du khách rất quan tâm, bởi nơi đây gắn với sự hy sinh anh dũng của 10 cô gái thanh niên xung phong ngay giữa ngã ba này vào ngày 24/7/1968…
Một trong những địa danh không thể không nhắc đến trong hành trình du lịch Hà Tĩnh là huyện Nghi Xuân nằm ở cực Bắc tỉnh, là nơi được thiên nhiên ưu đãi cho cả tài nguyên núi, sông và biển, tạo nên một miền quê non nước hữu tình với nhiều di tích, danh thắng và danh nhân nổi tiếng. Nghi Xuân vốn tự hào với 8 cảnh đẹp được nhiều người biết đến (gọi là Nghi Xuân bát cảnh): Hồng Sơn liệt chướng (Núi Hồng dựng thành), Đan Nhai quy phàm (Buồm về Cửa Hội), Song ngư hý thủy (Đôi cá giỡn nước), Cô độc lâm lưu (Nghé lẻ lội rào), Giang Đình cổ độ (Bến cũ Giang Đình), Quần Mộc bình sa (Bãi cát bằng Quần Mộc), Uyên Trừng danh tự (Chùa đẹp Uyên Trừng), Hoa Phẩm thắng triền (Chợ đẹp Hoa Phẩm). Và ngày nay, nơi đây lại níu chân du khách bốn phương bởi những tiềm năng về du lịch văn hóa tâm linh, du lịch sinh thái, vui chơi, trải nghiệm nông thôn mới…Trong đó, Khu Lưu niệm Đại thi hào Nguyễn Du ở xã Tiên Điền (chính là quê hương của Danh nhân văn hóa thế giới - Đại thi hào Nguyễn Du) đã trở thành một địa chỉ được du khách cả trong và ngoài nước biết đến.
Du lịch gắn với Văn hóa ẩm thực
Lâu nay, du lịch gắn với văn hóa ẩm thực đã như một lẽ tự nhiên trong hành trình du khách đến với Hà Tĩnh thân thương; trở thành một yếu tố quan trọng trong phát triển du lịch của địa phương.
Ẩm thực Hà Tĩnh không chỉ phong phú, đa dạng về món ăn mà còn mang nét văn hóa tiêu biểu đặc sắc hiện hữu rõ nét ở cách ăn, kiểu ăn, phong cách ăn; từ cách chế biến, trình bày, cách trang trí cũng như cách thưởng thức từng món ăn; góp phần tạo dựng hình ảnh tốt đẹp về con người và vùng đất.
Trên cái nền chung về văn hóa ẩm thực ấy, mỗi địa phương trong tỉnh lại có nét đặc sắc riêng: Hương Sơn là nơi có sản vật rất bình dân vừa lọt vào top 100 món ăn đặc sản Việt Nam năm 2021 - 2022 do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam bình chọn là Nhút mít. Dù không phải cao sang, nhưng vị thanh chua pha bùi rất lạ của món ăn chế biến từ quả mít đã được nhiều người ưa chuộng. Hương Khê có bưởi Phúc Trạch ngọt thanh, cam Khe Mây ngon ngọt, đậm đà, trở thành những sản vật đặc trưng khi nhắc đến miền quê nắng cháy mùa hè và “rốn lũ” vào mùa mưa. Hến chợ Thượng - xã Trường Sơn, huyện Đức Thọ ngon ngọt bởi dòng nước sông La nhiều phù sa và luôn chảy không ngừng nghỉ. Những con hến nhỏ qua bàn tay lao động của người làm nghề làng Bến Hến từ suốt đêm đến sáng tinh mơ đã trở thành món ăn độc đáo, nhất là vào mùa hè. Đức Thọ còn có nhiều đặc sản khác như thịt dê Trường Sơn, bánh gai làng Khoóng (thị trấn), bún bò Đò Trai (xã Thanh Bình Thịnh)… từng đi vào máu thịt của nhiều thế hệ. Nghi Xuân có món chả rươi, ruốc rươi và mắm cáy thơm ngon nổi tiếng. Nhắc đến Hà Tĩnh, người muôn phương lại nhắc đến Cu đơ ông bà Thư Viện nằm ngay cạnh quốc lộ 1 ở phường Đại Nài, TP Hà Tĩnh. Bây giờ thì không chỉ làng Cầu Phủ (phường Đại Nài và xã Thạch Bình - TP Hà Tĩnh) bán cu đơ mà các làng xã lân cận, rất nhiều điểm giao thương, các siêu thị, đại lý trong ngoài tỉnh cũng có cu đơ. Nhiều cơ sở sản xuất kẹo cu đơ theo phương thức hiện đại ra đời. Cu đơ Phong Nga đã được công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu.
Hải sản Hà Tĩnh đa dạng và thơm ngon, đặc biệt là món Mực rất đậm đà, giòn ngọt, béo thơm hơn nhiều vùng biển trong cả nước. Về bãi biển Thiên Cầm để được đằm mình vào làn nước xanh trong và thưởng thức món mực một nắng chấm nước mắm truyền thống Nhượng Bạn, đi chợ Cồn Gò mua tôm cá vào lúc bình minh, hay vượt hàng trăm kilomet để đến Thị xã Kỳ Anh ăn món mực nháy Vũng Áng, về bãi tắm Xuân Hải (Lộc Hà) ăn món hàu sữa thơm mát, bổ dưỡng và nhiều hải sản tươi ngon khác… Còn biết bao sản vật ẩm thực của miền đất Hà Tĩnh nhiều nắng gió nhưng vô cùng tươi đẹp, hiền hòa như rượu nếp Can Lộc, bánh ram (ram dẻo) Thạch Hưng - TP Hà Tĩnh. Đây là 2 sản vật lọt vào top 100 đặc sản quà tặng của Việt Nam năm 2021-2022 do tổ chức Kỷ lục Việt Nam bình chọn… Hà Tĩnh quả là miền đất của ẩm thực đậm chất văn hóa, mà bình dị, gần gũi với cuộc sống con người.
Uyên Nhi