Dấu ấn “quyết liệt, bài bản, sáng tạo”
Hà Tĩnh - mảnh đất chịu nhiều ảnh hưởng bất lợi của thời tiết, nhiều khó khăn thách thức nhưng với sự nỗ lực, quyết tâm cao, cách làm sáng tạo, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hà Tĩnh đã đạt được những thành quả quan trọng, làm nền tảng vững chắc trên chặng đường xây dựng tỉnh NTM.
Chặng đường 12 năm thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, hẳn trong mỗi người dân Hà Tĩnh đều cảm nhận rõ những đổi thay kỳ diệu ngay trong từng gia đình, từng ngõ xóm đến cộng đồng dân cư. Sự đổi thay này được kết tinh từ “ý Đảng hợp lòng dân”, sự chung tay, góp sức của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân, vì mục tiêu “nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân”. Với Hà Tĩnh, xây dựng NTM là “ khởi đầu, không dừng lại, không có kết thúc”.
“Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM được cấp ủy, chính quyền Hà Tĩnh xác định rõ ngay từ đầu là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, xuyên suốt, tập trung cao sự lãnh đạo, chỉ đạo, ưu tiên nguồn lực cho xây dựng NTM. Nhờ đó, kết quả đạt được toàn diện, làm thay đổi rõ nét bộ mặt nông thôn, việc thực hiện chương trình ngày càng đi vào chiều sâu” – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Ngọc Sơn khẳng định.
Hà Tĩnh bước vào thực hiện chương trình xây dựng NTM từ một tỉnh có điểm xuất phát thấp. Năm 2010, tiêu chí bình quân mới đạt 3,5 tiêu chí/xã, có 183/235 xã đạt dưới 5 tiêu chí; tỷ lệ hộ nghèo 23,8%; thu nhập bình quân đầu người 8,46 triệu đồng/năm. Thế nhưng đến nay, Hà Tĩnh có 9/13 huyện, thành phố, thị xã đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới; 173/182 xã đạt chuẩn NTM; 44 xã NTM nâng cao, 3 xã NTM kiểu mẫu. Thu nhập bình quân đầu người đến cuối năm 2021 đạt 36,5 triệu đồng/người/năm, gấp gần 5 lần so với 12 năm trước.
Tiêu chí 20 sức lan tỏa trên cả nước
12 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM đã ghi dấu ấn nổi bật đối với người dân cả nước biết thêm về Hà Tĩnh - một địa phương có tinh thần “quyết liệt, bài bản”, với những phong trào: “đường chưa thông, nhà không tiếc”, Ban chỉ đạo NTM lấy ngày thứ 7, chủ nhật gọi là ngày “vàng” dành cho xây dựng NTM.
Đặc biệt, năm 2015 Hà Tĩnh đã sáng tạo khi thí điểm triển khai, xây dựng tiêu chí chí 20 - khu dân cư mẫu, vườn mẫu để đánh giá xã đạt chuẩn NTM. Theo đó, KDC mẫu với 10 tiêu chí, tập trung vào: Phát triển kinh tế, cải tạo cảnh quan, đảm bảo môi trường, giữ gìn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống; an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội ổn định; Vườn mẫu với 5 tiêu chí, tập trung vào Quy hoạch, chỉnh trang nhà cửa, công trình vệ sinh, chuồng trại; thu nhập từ kinh tế vườn, gắn sản xuất với ứng dụng khoa học công nghệ, nông nghiệp hữu cơ, an toàn thực phẩm...
Từ những KDC kiểu mẫu được triển khai thí điểm như: Tân An (Cẩm Bình), Hà Thanh (Tượng Sơn), Châu Nội (Tùng Ảnh), Nam Trà (Hương Trà)... đã tạo thành phong trào, lan toả rộng khắp toàn tỉnh, thu hút hàng nghìn đoàn khách trong nước và quốc tế đến tham quan, học tập. Đặc biệt, KDC kiểu mẫu, vườn mẫu mang lại hiệu quả cao hơn, hài hòa hơn về kinh tế - xã hội - môi trường, góp phần nâng cao chất lượng NTM bền vững.
Tại Hội nghị toàn quốc triển khai xây dựng KDC kiểu mẫu, vườn mẫu (năm 2018), nguyên Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường đã nhấn mạnh: “Hà Tĩnh đã có cách làm sáng tạo đó là tiêu chí 20 – KDC kiểu mẫu, vườn mẫu. Tiêu chí 20 được triển khai ở Hà Tĩnh đã thực sự tạo ra được những miền quê trù phú – thanh bình, thực sự đáng sống, tạo sự hài lòng cao trong mỗi người dân. Đây là mô hình tốt, cách làm hay cần được chia sẻ, phổ biến, triển khai, nhân rộng trên toàn quốc”
Làng quê Hà Tĩnh sau công cuộc kiến thiết xây dựng NTM đã có nhiều vùng “về làng ngỡ phố”. Những con đường, ngõ xóm lầy lội bùn đất năm nào nay đã được bê tông hóa hoặc thảm nhựa phẳng lỳ, với hệ thống mương thoát nước đạt chuẩn, hàng rào xanh mát mắt. Cơ sở vật chất văn hóa, trường học, trạm y tế… được đầu tư xây dựng đã làm thay đổi diện mạo, đời sống văn hóa tinh thần vùng nông thôn.
Phát triển sản xuất để nâng cao thu nhập cho người dân là một trong những mục tiêu cốt lõi trong xây dựng NTM. Trong hành trình này, người dân Hà Tĩnh đã được “tiếp sức” bằng các cơ chế, chính sách có hiệu quả của Nhà nước, chính quyền các cấp. Chủ trương cơ cấu lại ngành nông nghiệp sớm được tỉnh quan tâm, quyết liệt triển khai thực hiện ngay khi bước vào thực hiện chương trình.
Đến nay, toàn tỉnh có hàng nghìn mô hình sản xuất cho thu nhập trên 300 triệu đồng/năm. Những mô hình kinh tế trang trại, gia trại, chăn nuôi quy mô lớn, doanh thu trên 1 tỷ đồng ngày càng nhiều, đã phá vỡ tư duy “manh mún, nhỏ lẻ” từ nhiều đời nay của nông dân Hà Tĩnh. Nhiều nông dân đã thực sự trở thành ông chủ, sử dụng thành thạo công nghệ thông tin, áp dụng tiến bộ KHKT trong điều hành quản lý, giao dịch với đối tác trong và ngoài nước.
Vườn mẫu ở Vũ Quang, Hương Sơn
Sẽ là tỉnh đạt chuẩn tỉnh NTM 2025
Thực tiễn 12 năm thực hiện xây dựng NTM đã mang lại cho Hà Tĩnh nhiều kết quả quan trọng, làm thay đổi rõ nét bộ mặt nông thôn, và những bài học kinh nghiệm quý trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện. Đặc biệt, người dân đã có sự thay đổi lớn, nhận thức đầy đủ hơn về kinh tế thị trường, về văn hóa cộng đồng; phát huy cao vai trò chủ thể của mình, tự giác, chủ động trong tổ chức thực hiện; phấn khởi, tin tưởng vào chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Đây chính là thành quả nổi bật, là cơ sở, tiền đề quan trọng để Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án “thí điểm xây dựng tỉnh Hà Tĩnh đạt chuẩn NTM, giai đoạn 2021 – 2025”.
Để cụ thể hóa mục tiêu tỉnh NTM theo lộ trình đề ra, ngày 15/7/2021, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 04-NQ/TU về tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đề án “Thí điểm xây dựng tỉnh Hà Tĩnh đạt chuẩn NTM, giai đoạn 2021 - 2025”; UBND tỉnh Hà Tĩnh phát động phong trào thi đua “Cả tỉnh chung tay, chung sức xây dựng tỉnh Hà Tĩnh đạt chuẩn nông thôn mới” giai đoạn 2021 – 2025. Cùng với đó, HĐND tỉnh đã ban hành các nghị quyết về cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ trong sản xuất, xây dựng hạ tầng… tạo động lực để người dân và các địa phương hoàn thành các tiêu chí tỉnh NTM.
Phong trào thi đua được triển khai sâu rộng từ tỉnh đến cơ sở, với nội dung, hình thức phong phú, thiết thực với phương châm “phát huy nội lực là chính”, huy động sức mạnh tổng hợp trong Nhân dân phù hợp với sự chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền và thực tiễn ở địa phương, cơ sở; phát huy sáng kiến, sáng tạo của các tầng lớp Nhân dân.
Từ những cách làm “linh hoạt, quyết liệt”, trong năm 2021 (năm đầu thực hiện đề án tỉnh NTM) Hà Tĩnh đã có thêm 3 huyện (Vũ Quang, Cẩm Xuyên, Hương Sơn) được Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn NTM, nâng tổng số đơn vị cấp huyện đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM toàn tỉnh là 9/13.
Chủ tịch UBND tỉnh Võ Trọng Hải - Trưởng ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh Hà Tĩnh cho biết: Trên cơ sở những kết quả đạt được và bài học kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn, Hà Tĩnh quán triệt, xác định rõ quan điểm: Xây dựng tỉnh đạt chuẩn NTM là nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt của cả hệ thống chính trị, từ tỉnh đến cơ sở.
Sản phẩm OCOP 3 sao, 4 sao
“Xác định xây dựng NTM là quá trình liên tục, không ngừng nghỉ và phải có tính bền vững. Tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện nhưng phải đảm bảo chất lượng, bền vững, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, không được đốt cháy giai đoạn, làm hình thức, làm tắt, không thực chất. Mỗi ngành, mỗi địa phương cần có giải pháp, cách làm quyết liệt, có hiệu quả, vừa phát huy hết nội lực, sức dân nhưng cũng phải chú trọng thu hút đầu tư, phát triển kinh tế, xã hội của địa phương” - Chủ tịch UBND tỉnh Võ Trọng Hải nhấn mạnh.
Tập trung chuyển trọng tâm xây dựng NTM từ chiều rộng sang chiều sâu; từ mục tiêu về lượng sang nâng cao chất lượng. Gắn kết chặt chẽ giữa phát triển nông nghiệp với kinh tế nông thôn và dịch vụ thương mại, giữa nông nghiệp với công nghiệp; kết nối không gian phát triển giữa nông thôn với đô thị, đô thị kết nối với nông thôn. Tiếp tục chỉ đạo các xã đã đạt chuẩn duy trì, nâng cao chất lượng các tiêu chí, luôn cập nhật và thực hiện theo chuẩn mới, hướng tới NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu. Hà Tĩnh quyết tâm phấn đấu tỉnh đạt chuẩn NTM trong giai đoạn 2021-2025.
Mùa du lịch này, du khách về Hà Tĩnh, đi trên những con đường liên thôn, liên xã thênh thang rộng mở, bởi phong trào hiến đất để xây dựng NTM đã trở thành phong trào, người người hiến đất, nhà nhà hiến đất, mới có được hệ thống giao thông nông thôn đồng bộ không thua kém gì giao thông ở thành phố, thị xã. Những con đường bê tông, rãi nhựa ấy sẽ đưa chúng ta đến với những làng quê nông thôn mới kiểu mẫu, thanh bình, trù phú, ấm no, hạnh phúc.
Anh Bình - Bá Tân
