Sau gần 1 tháng tạm dừng nhập khẩu chuối qua cửa khẩu Hà Khẩu, ngày 29/8/2021, Trung Quốc bắt đầu mở cửa trở lại. Tuy nhiên, việc siết chặt quy định kiểm dịch Covid-19 đã khiến hàng nghìn tấn chuối của nông dân Lào Cai phải đổ bỏ hoặc làm phân hữu cơ.
Theo thông tin Sở Công thương, tỉnh Lào Cai có hơn 3.100 ha chuối, sản lượng hằng năm khoảng 80.000 – 90.000 tấn quả. Trước đây, khoảng 90% chuối trồng tại Lào Cai xuất khẩu sang Trung Quốc, tiêu thụ nội địa khoảng 10%, trong khi đó tiêu thụ trong nước rất khó khăn vì dịch Covid-19. Chuối quả của Lào Cai chưa có bao bì và quy trình bảo quản, làm chín, vận chuyển sau thu hoạch nên chưa có thương hiệu để đưa vào hệ thống phân phối bán lẻ. Qua thử nghiệm tại các siêu thị tại Hà Nội, sản lượng tiêu thụ không nhiều, chỉ khoảng 20 tấn/ngày.
Để xuất khẩu mặt hàng chuối sang Trung Quốc, các đơn vị phải chở bằng xe thùng rỗng, chứ không phải xe đông lạnh. Ngoài ra, tất cả các xe chở chuối đều phải kiểm tra, phun khử khuẩn nên số lượng xuất khẩu rất ít, khoảng 7-10 xe (hơn 100 tấn chuối/ngày). Từ nay đến cuối năm, Lào Cai có khoảng 17.500 tấn chuối, để tiêu thụ được hết số lượng trên là điều vô cùng khó khăn.
Trong vụ thu đông, Lào Cai có khoảng 17.500 tấn chuối.
Hiện, quy định chuyển hàng bằng container khô có rủi ro rất cao, thời tiết nắng nóng khiến chuối bị cháy xém, xuống mã đưa sang đến nơi dễ bị ép giá. Đặc biệt, do phải xét nghiệm Covid-19 và khử khuẩn theo yêu cầu mới của phía Trung Quốc nên trung bình mỗi xe tốn thêm khoảng 14-15 triệu đồng. Vì vậy, giá thu mua chuối tại vườn của người dân hiện rất thấp, chỉ khoảng 2.000-2.500 đồng/kg (giảm khoảng 3 đến 4 lần so với năm trước) nên người dân hầu như không có lãi.
Người dân huyện Mường Khương (Lào Cai) đã phải đổ bỏ hơn 150 tấn chuối chín.
Sau hơn một tuần không tiêu thụ được thì 150 nghìn tấn chuối chín của nông dân huyện Mường Khương (Lào Cai) đã phải đổ bỏ hoặc làm phân hữu cơ, tổng thiệt hại khoảng 600 triệu đồng.
Để tháo gỡ đầu ra cho nông sản, Sở NN&PTNT tỉnh Lào Cai đang định hướng đưa chuối tươi về chế biến tại một nhà máy trong tỉnh; Đồng thời, kết nối các doanh nghiệp ở địa phương khác thu mua chuối; Tổ chức Hội đàm trực tuyến sớm nhất với phía tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) để có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho hoạt động xuất nhập khẩu.
UBND tỉnh Lào Cai cũng đề nghị Ngân hàng Nhà nước - Chi nhánh tại Lào Cai có chính sách giảm lãi suất, giãn nợ cho các hộ nông dân, các HTX trồng chuối đang chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19./.
