Sáng 5/6, Bộ trưởng Bộ Công Thương và các thành viên Chính phủ liên quan tiếp tục trả lời chất vấn đối với nhóm vấn đề thứ hai thuộc lĩnh vực công thương.
Cùng tham gia trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã giải trình, làm rõ một số nội dung đại biểu quan tâm về sử dụng công nghệ để giải quyết mặt trái của thương mại điện tử và bảo vệ dữ liệu cá nhân khi tham gia thương mại điện tử.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, thương mại điện tử sinh ra từ công nghệ số. Cách tốt nhất để giải quyết các vấn đề của công nghệ là dùng công nghệ. Quản lý nhà nước vừa qua đầu tư chưa nhiều để phát triển các công cụ công nghệ số để thực thi quản lý nhà nước trên không gian mạng.
"Chúng ta phải coi công nghệ số như lực lượng quản lý cơ bản trên không gian mạng", Bộ trưởng nhấn mạnh và cho biết quản lý không gian mạng là thể chế số, công cụ số và con người số.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nêu rõ, thương mại điện tử đang phát triển rất nhanh, từ 20-30%/năm. Do đó, thể chế số, công cụ số và con người số chỉ đang theo sau. Trên sàn thương mại điện tử có hàng triệu sản phẩm và đi theo đó là hàng triệu quảng cáo.
Chính vì vậy, không thể dùng sức người để quản lý được nữa mà phải dùng công nghệ số. Về mặt lợi ích, khi chuyển lên môi trường số sẽ tạo ra cơ hội để quản lý toàn diện, có thể giám sát, phát hiện sớm vấn đề, cảnh báo và ngăn chặn các hành vi trái phép các giao dịch bất thường với điều kiện dùng công nghệ hiện đại.
Bộ trưởng ví dụ, có thể phát triển, dùng phần mềm để phát hiện quảng cáo có dấu hiệu sai sự thật, phát hiện hàng hóa có dấu hiệu hàng nhái. Các nền tảng số, các sàn thương mại có thể tự xây dựng các thuật toán AI để rà quét và chọn lọc các tài khoản, các nguồn quảng cáo vi phạm pháp luật.
Việt Nam thuận lợi vì có nhiều doanh nghiệp công nghệ số xuất sắc, có thể viết được các phần mềm này. Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ cùng với các doanh nghiệp công nghệ số của ngành có thể giúp Bộ Công Thương phát triển các công cụ số để quản lý thương mại điện tử. Đồng thời đề nghị Quốc hội quan tâm, tăng đầu tư để phát triển công cụ số quản lý thương mại điện tử nói riêng và quản lý không gian mạng nói chung.
Về bảo vệ dữ liệu cá nhân, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định phải bảo vệ như tài sản cá nhân, tài sản quan trọng nhất của cá nhân. Lộ lọt dữ liệu cá nhân, nhất là các dữ liệu xác định danh tính như họ tên, địa chỉ, số điện thoại, thông tin thẻ tín dụng... thì một người khác có thể mạo danh để hoạt động thay chúng ta và tiêu tiền của chúng ta mà chúng ta không biết.
Trong khi thương mại điện tử phát triển nhanh, dữ liệu cá nhân được thu thập, lưu trữ và xử lý ngày càng nhiều và lớn.
Đi kèm với đó là nguy cơ lộ lọt thông tin, dữ liệu cá nhân ảnh hưởng tới thương mại điện tử và các lĩnh vực khác. Chính phủ đã ban hành nghị định về bảo vệ dữ liệu cá nhân, theo đó quy định các bộ ngành, địa phương có trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo vệ dữ liệu cá nhân với ngành, lĩnh vực quản lý của mình.
Để bảo vệ dữ liệu cá nhân cần bảo đảm an toàn cho hệ thống lưu trữ và xử lý dữ liệu cá nhân. Bộ Thông tin và Truyền thông đã triển khai nhiều giải pháp để bảo vệ thông tin dữ liệu người dân trên không gian mạng nói chung cũng như thương mại điện tử. Đồng thời, Bộ đã triển khai hệ sinh thái tín nhiệm mạng, đánh giá xác nhận website đảm bảo an toàn thông tin mạng, thông tin cá nhân và gán nhãn tín nhiệm cho trên 5.000 website chính thống; công bố các website lừa đảo.
Bên cạnh đó, Bộ Thông tin và Truyền thông đã phát triển thành công và đưa vào sử dụng các công cụ hỗ trợ người dân như: kiểm tra xem máy tính, điện thoại di động có bị nhiễm mã độc không; kiểm tra thông tin cá nhân có bị lộ lọt hay không; kiểm tra xem một website có phải lừa đảo hay không trên Cổng khonggianmang.vn.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng cho biết đã tổ chức các đoàn thanh tra, kiểm tra về bảo vệ dữ liệu cá nhân trong lĩnh vực thông tin và truyền thông và xử phạt các doanh nghiệp vi phạm; khẳng định sẽ phối hợp với Bộ Công Thương trong triển khai hiệu quả các công tác trên trong lĩnh vực thương mại điện tử./.