VNHN - Bộ Công thương cho biết, sau khi đã tính toán kỹ để bảo đảm an ninh lương thực, có thể cho phép tiếp tục xuất khẩu gạo nhưng phải kiểm soát chặt số lượng xuất khẩu theo từng tháng, trước mắt là tháng 4 và tháng 5/2020.
Cụ thể, lượng gạo được phép xuất khẩu trong tháng 4 và tháng 5 sẽ vào khoảng 800.000 tấn, giảm 40% so với cùng kỳ năm 2019. Các tờ khai hải quan thực hiện trước 0h ngày 24/3/2020, tức là trước khi tạm ngưng xuất khẩu gạo, vẫn được thực hiện. Bên cạnh đó, theo Bộ Công thương, căn cứ tổng số lượng 800.000 tấn nói trên, trước mắt trong tháng 4 cho phép xuất khẩu 400.000 tấn.
Vào tuần cuối cùng của tháng 4, căn cứ diễn biến dịch bệnh và báo cáo của các bộ ngành, Thủ tướng Chính phủ sẽ xem xét, quyết định phương hướng điều hành xuất khẩu gạo cho tháng 5. Tổng cục Hải quan chịu trách nhiệm quản lý số lượng 400.000 tấn gạo được phép xuất khẩu trong tháng 4 thông qua cộng dồn và trừ lùi số lượng theo tờ khai hải quan hàng xuất khẩu. Doanh nghiệp đăng ký tờ khai trước sẽ được xuất khẩu trước. Số lượng mở trên tờ khai được trừ lùi vào tổng số lượng được phép xuất khẩu trong tháng 4.
Trường hợp không sử dụng tờ khai sau 15 ngày hoặc số lượng thực xuất ít hơn số lượng đã mở theo tờ khai, số dư sẽ được cộng trở lại số lượng được phép xuất khẩu trong tháng 4. Tổng lượng đăng ký tờ khai xuất khẩu và tổng lượng xuất khẩu thực tế được thể hiện theo thời gian thực trên một trang mạng do Tổng cục Hải quan thiết lập và/hoặc trên Cổng dịch vụ công quốc gia để tất cả các doanh nghiệp và người dân đều có thể theo dõi. Ngoài ra, Bộ Tài chính tiếp tục chỉ đạo Tổng cục Dự trữ Nhà nước khẩn trương mua đủ số lượng lương thực dự trữ theo kế hoạch được giao.
Cũng theo Bộ Công thương, nhu cầu an ninh lương thực trong tháng 4 và tháng 5-2020 được bảo đảm sẽ cần khoảng 300.000 tấn để thực hiện kế hoạch mua vào năm 2020 của Tổng cục Dự trữ Nhà nước. Mặt khác, Bộ Công thương cho hay sẽ chỉ đạo Tổng cục Quản lý thị trường tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ để phòng ngừa, xử lý nghiêm hành vi buôn lậu gạo qua biên giới. Hơn nữa, 20 doanh nghiệp xuất khẩu gạo lớn nhất phải ký thỏa thuận với ít nhất một hệ thống siêu thị về việc bảo đảm cung cấp lượng dự trữ lưu thông 5% khi được yêu cầu.
Lượng gạo được phép xuất khẩu trong tháng 4 và tháng 5 sẽ vào khoảng 800.000 tấn, giảm 40% so với cùng kỳ năm 2019. Ảnh :Internet
Trường hợp không thực hiện theo thỏa thuận, đã được nhắc nhở nhưng không khắc phục, Bộ Công thương được quyền thu hồi giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo đã cấp. Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương) vừa có thông báo cho biết, theo cam kết của Hàn Quốc, trong vòng 10 năm, kể từ năm 2020, hàng năm Hàn Quốc áp dụng mức thuế suất ưu đãi 5% cho khối lượng hạn ngạch 408.700 tấn gạo nhập khẩu. Thuế suất áp dụng cho khối lượng gạo nhập khẩu ngoài hạn ngạch là 513%.
Trong khối lượng hạn ngạch 408.700 tấn, Hàn Quốc cam kết phân bổ 388.700 tấn theo cơ chế hạn ngạch quốc gia CSQ cho 5 nước đã tham vấn. Trong đó: Trung Quốc 157.195 tấn; Hoa Kỳ 132.304 tấn; Việt Nam 55.112 tấn; Thái Lan 28.494 tấn và Úc 15.595 tấn. Khối lượng 20.000 tấn còn lại thực hiện theo nguyên tắc MFN. Do đó, để chuẩn bị và tận dụng hiệu quả cơ hội từ các đợt đấu thầu nhập khẩu gạo của Hàn Quốc trong năm 2020, Cục Xuất nhập khẩu đã có công văn số 336/XNK-NS ngày 01/4/2020 gửi sở công thương các tỉnh, thành phố, Hiệp hội Lương thực Việt Nam để thông tin đến các thương nhân xuất khẩu gạo cũng như các tổ chức, cá nhân có liên quan về một số nội dung liên quan đến quy định nhập khẩu gạo của Hàn Quốc.
Theo đó, toàn bộ khối lượng hạn ngạch sẽ được phân bổ theo cơ chế đấu thầu hàng năm và khối lượng hạn ngạch được phân bổ của năm nào phải được nhập khẩu trong năm đó. Trong nửa đầu năm 2020, Hàn Quốc dự kiến nhập khoảng 50% trong tổng lượng hạn ngạch gạo dành cho 5 nước thành viên WTO. Các đợt đấu thầu sẽ diễn ra vào tháng 1, 3 và 5. Tuy nhiên, do sự bùng phát của dịch Covid-19 nên kế hoạch này có thể sẽ phải thay đổi. Thực tế các lô hàng mời thầu từ Trung Quốc đã bị bảo lưu và chưa rõ khi nào có thể mở lại. Đối với Việt Nam, Phòng Chính sách về Ngũ cốc (aT) đang cân nhắc khả năng mời thầu đợt đấu thầu tháng 5.
Lượng nhập khẩu dự kiến sẽ là 50% của tổng lượng hạn ngạch 55.112 tấn dành cho Việt Nam năm 2020. Vì vậy, Cục Xuất nhập khẩu lưu ý các doanh nghiệp trong nước chủ động phương án sản xuất, kinh doanh để tận dụng hiệu quả cơ hội từ các đợt đấu thầu nhập khẩu gạo của Hàn Quốc trong năm 2020. Được biết, Hàn Quốc sẽ tổ chức nhiều đợt đấu thầu cung cấp gạo theo hạn ngạch và cho từng nước. Số lượng hạn ngạch của từng nước được chia nhỏ ra trong nhiều đợt đấu thầu.
Tổng công ty Thương mại nông thủy sản và lương thực Hàn Quốc (aT) là đơn vị được chỉ định duy nhất thực hiện cơ chế phân bổ hạn ngạch trên. Đáng lưu ý, phía Hàn Quốc sẽ áp dụng chung tiêu chuẩn gạo Mỹ 3 đối với tất cả các nước. Tuy nhiên, aT cũng có thể điều chỉnh, bổ sung một số tiêu chí riêng đối từng loại gạo và từng đợt đấu thầu. Về kế hoạch đấu thầu phân bổ hạn ngạch đối với khối lượng hạn ngạch năm 2020, theo thông báo của aT, dự kiến trong 6 tháng đầu năm 2020, aT sẽ tổ chức đấu thầu 3 lần vào tháng 1, tháng 3 và tháng 5 cho 50% tổng hạn ngạch dành cho 5 nước với tổng lượng 388.700 tấn. Căn cứ theo tình hình thực tế, aT sẽ điều chỉnh các đợt đấu thầu tiếp theo vào 6 tháng cuối năm (dự kiến thêm 2 đến 3 đợt đấu thầu).
